Annem 17 yaşında

Bu nedir diye merak ediyorsanız, hemen söyleyeyim. Annemden aşırdığım, Orhan Kemal'in Bereketli Topraklar Üstünde isimli kitabının son sayfasına annemin 1973 senesinde yazdığı bir not. Annem genç bir kızken okuduğu her kitabın son sayfasına o yapıtın kendisine hissettirdikleri üzerine birkaç satır yorum yazarmış.

İşte ben de yıllık iznimde 'güzel Datça'mızda' (Datça'nın yerli halkı böyle diyor) geçireceğim bir haftalık tatil için yanıma bu kitabı ve Herman Hesse'in Sidarta'sını almıştım. Adetimdir, ya da bende birkaç senedir alışkanlığa dönüştü diyelim, annemin eski kitaplarından birini tatile götürüyorum. İşten, stresten, 'maskeli balodan' uzakta, Datça'daysam doğa harikası Hayıtbükü'nde denize en yakın şezlonglara kurulup sararmış kitabın kısa bir tarih, yakın bir geçmiş kokan sarı sayfalarını okuyorum. Tıpkı annemin benim yaşlarımdayken, hatta daha küçük bir genç kızken yaptığı gibi.

Sarı yapraklı kitapları hep sevdim. Birinci sınıf beyaz hamur kağıda basılı kitapları sevmediğim kadar sarı yapraklıları, hele eskiyse, ama bunca yıldır sevgiyle özenle korunmuşsa.

Bu yıl yine Datça'da, yine Hayıtbükü'ndeydim. Ege Çay Bahçesi'nin önünde beyaz şezlonglarda otururken, hani filmin sonunu görmek gibi olur diye genelde kitap okurken yapmayacağım bir şey yaptım ve merakla o son sayfaya baktım. İşte yazı oradaydı. Tarih 4 Temmuz 1973. Bundan tam 33 sene önce yazılmış. Orhan Kemal Çukurova'ya mevsimlik işçi olarak gelen üç gencin başına gelenleri, hırsları, bencil çıkarcılığı, insanlığın acizliğini yargılamadan çırılçıplak gözler önüne serdiğinde 17 yaşında annem, körpecik beyni ve duyguları dehşete düştüğünde yazmış bunları.

26 yaşındayım ve bu yazıyı görüyorum, annemin genç kızlığını, kadınlığını, orta yaşlılığını, emekliliğini... Yazıyla birlikte kendi doğumumu, çocukluğumu, genç kızlığımı, kadınlığımı da... Bir tuhaflık, şaşkınlık geçiyor duygularıma. 'Nedensiz' bir ağlama hissi geliyor.

Kardeşime yazıyı gösteriyorum, çok heyecanlanıyor. 21 yaşında... Kitabı alıp hızlı adımlarla, sıcağa dayanamadığı için Çay Bahçesi'nde söğütlerin altında oturan anneme götürüyoruz. Annem gözlüklerini düzeltip yazıya şöyle bir bakıyor, 'Aa evet.' diye mırıldanıp bizim şaşkın bakışlarımız altında okuduğu gazetesine geri dönüyor.

Gün oldu devran döndü de artık gençler mi yaşlanmaktan daha çok korkar oldu, bilemiyorum.