Astım bronşit nedir?

Bronşit denince, akciğerlerimizde bulunan ve akciğerlerimize hava taşımaya yarayan bronş ismini verdiğimiz borucuk sisteminin iç yüzeyinin iltihabını anlıyoruz. Normal bir bronşitte oluşan iltihap, bronşlarda daralmaya sebep olmaz. Astım bronşitte ise bronşlarda iltihapla birlikte daralmada söz konusudur. Bu daralmaya bağlı olarak hastalarda, normal bronşitten farklı olarak nefes darlığı ve hırıltılı nefes alıp verme görülür.

ASTIM BRONŞİT SEBEPLERİ NELERDİR?

Hava kirliliği, allerjen ve kimyasal maddelerle çok fazla temasta bulunmak ve bunları teneffüs etmek, genetik yatkınlık, sigara içmek, sık sık üst ve alt solunum
yolları infeksiyonu geçirmek astım bronşitin en sık sebepleri arasındadır. Fakat bazende bu nedenlerin hiç biri olmaksızın, çok temiz havası olan bir yerde yaşayan kişilerdede astım olduğunu görüyoruz. Günümüzde astım hastalarının sayısında çok hızlı bir artış görülmektedir. Bunda şehirleşme ve hava kirliliğinin etkisi çok
büyüktür. Yine sigara içen popülasyonda, içmeyenlere göre astıma yakalanma riski çok yüksektir. Mobilya sanayi gibi tiner ve toz içeren ortamlarda çalışanlarda, yada tekstil sektörü gibi tozlu ortamlarda çalışanlarda ve boya sanayii gibi kimya sektöründe çalışanlarda risk daha yüksektir. Özellikle çocuklarda tekrarlayan solunum yolları enfeksiyonlarını takiben astım bronşit gelişimini çok sık görmekteyiz. Çiçek polenlerine ve doğadaki allerjenlere çok sık maruz kalmakta
astımı tetikleyici etki yapmaktadır.

ASTIM BRONŞİT BULGULARI NELERDİR?

En sık görülen bulgu öksürüktür. Bu genellikle geceleri artan, kesik kesik, gün boyu süren ve balgamsız kuru bir öksürük şeklindedir. Hastalığın ilk ortaya çıkışında genellikle grip yada solunum yolları infeksiyonu gibi tetikleyici bir sebep söz konusudur. Bunu takiben hasta pek çok ilaç kullandığını fakat öksürüğünün geçmediğini ifade eder.Bu astım bronşit hastaları için çok tipik bir bulgudur.
-Astım hastalaındaki bir diğer önemli bulgu nefes darlığıdır. Astım bronşitin tıkayıcı tarzda bir özellik taşıdığını söylemiştim. Bu hastalığın şiddeti ile orantılı olarak az veya çok olabilir. Hırıltılı nefes alıp verme ve ingilizce olarak wheezing denilen
zorlu nefes alıp vermenin dışarıdan duyulması Astım bronşit hastalığının teşhisi, hastanın öyküsü, yukarıdaki bulguların değerlendirilmesi ve fizik muayene ile kolayca konabilir. Hastalığın erken dönemlerinde akciğer röntgeni çoğu kez
normaldir. Kan tahlillleride genellikle normal çıkar.Şüphede kalınan vakalarda ayırıcı tanıda yada hastalığın şiddetini belirlemede spirometri denilen solunum fonksiyon testi yapılır. Bu sayede kesin teşhis konabilir.

ASTIM BRONŞİTİN TEDAVİSİ NEDİR?

Astım bronşit akciğerlerin kronik bir hastalığıdır. Bütün kronik hastalıklarda olduğu gibi tamamen iyileşmesi söz konusu değildir. Ancak hastalığı kontrol altına alabiliriz ve hastaya daha konforlu bir yaşam sunabiliriz. Bütün astım hastalarında hastalığın şiddeti eşit değildir. Bazı hastalar ilaç kullanmasalar bile sürekli sıkışık değillerdir. Ancak allerjenlerle muhatap olduklarında yada solunum yolu infeksiyonlarını takiben sıkışırlar. Oysa bir kısım hasta sürekli ilaç kullanmazsa hep sıkışıktır;hatta bazen herşeye rağmen hastalığı kontrol altına almak kolay olmaz. Astım bronşit hastalığında korucu tedbirler en az ilaç tedavisi kadar önemlidir. Bütün astımlı hastalara mutlaka grip aşısı olmalarını öneriyoruz. Keza şeker hastalarınada aynı şekilde grip aşısı olmalarını öneriyoruz. Eğer yaşadıkları ortamda hava kirliliği varsa ve sosyal ve ekonomik durumları müsaitse ortam değiştirmelerini öneriyoruz. Yine astım bronşitli hastalar tozlu ve kimyasal madde teneffüs edilen ortamlarda çalışıyorlarsa, ya maske takmalarını yada daha doğrusu şartları müsaitse iş değiştir melerini öneriyoruz.Fakat burada sosyal bir sorun ortaya çıkıyor.Günümüzde iş bulmak kolay değil, çevre değiştirmekte maliyeti olan bir konu.Biz burada tıbbi olarak ideal olanı söylüyoruz. Astım bronşitli hastalar asla sigara içmemeli ve sigara içilen ortamda bulunmamalıdır Fakat biz maalesef pek çok astım hastasının sigara içtiğine tanık oluyoruz ve bunu anlamakta güçlük çekiyoruz. Astım bronşitli hastalar polen mevsiminde çok dikkatli olmalıdır.Mümkün olduğunca polenlerden uzak durmaya alışmalıdır.Mümkünse fazla dışarı çıkmamalıdır. Evde çiçek bulundurmak, kuş, kedi, köpek beslemek;halıfleks gibi toz tutucu eşyalar bulundurmak astımlı hastalar için sakıncalıdır. Kırsal kesimde yaşayan astım hastaları mümkünse mümkünse ahır ve hayvan gübresiyle temastan kaçınmalı eğer işi gereği zorunlu ise maske takmalıdır. Astım hastaları için kolanya , parfüm ve deterjan kokularıda çok zararlıdır. Özellikle bayan hastaların dikkat etmeleri gereken en önemli şeylerden birisi tuvalet ve lavabo temizliğinde tuz ruhu ve çamaşır suyu kullanmamalarıdır.Bu kimyasallar çok şiddetli astım atağına sebep olabilirler. Astım hastalarında aspirin kullanımı astım atağına sebep olabilir.Bu nedenle kesinlikle kullanılmamalıdır. İlaç tedavisine gelince;yaklaşık son on yılda özel cihazlarla kullanılan kuru toz şeklindeki ilaçlar tedavide devrim yaratmıştır.Bu cihazlar çıkmadan önce acil servisler astım hastaları ile dolup taşardı.Bu inhale kuru tozlar çıktıktan sonra, tedaviye uyum gösteren hastaların acil servislere astım atağı nedeniyle müracaatı büyük oranda azaldı.Tıpkı şeker hastalığında insülin kullanımının artmasıyla şeker komasıyla acile gelenlerin sayısının azaldığı gibi. Bunun dışında yine son yıllarda geliştirilen bazı antiallerjik etkili ilaçlar astım tedavisinde hekimlerin elini çok güçlendirmiştir. Astım hastalarının şunu unutmaması gerekiyor.Tedavi için koruyucu tedbirler bir bütün teşkil ediyor. Birinden birine uymamak tedavinin başarı şansını azaltır.Düzenli ve disiplinli bir tedavi ile astım korkulacak bir hastalık değildir.Doktorunuzla iletişim içinde planlanacak iyi bir tedavi atak sıklığını çok azaltacak ve size iyi yaşam konforu sağlayacaktır.