Atatürk Söke'ye Ne Zaman Geldi ?

Daha önceki yazımda da belirttiğim gibi Atatürk’ün Söke’ye ilk gelişi konusunda bazı tartışmalar vardı. Bu tartışmalar Yeni Söke Gazetesinde yer almıştı. Kimi Atatürk’ün 4 Şubat 1924 yılında Söke’ye ilk olarak geldiğini, kimi de bu tarihin yanlış olduğuna dair bilgiler veriyordu. Atatürk’ün doğumunun 100. yıllında 1981 yılında Türkiye’nin her il ve ilçelerinde Atatürk törenlerle anıldı. İlçemiz Söke’de de bir karar alınmış, plan ve programlar doğrultusunda 04 Şubat 1981 yılından itibaren Atatürk’ün 4 Şubat tarihinde anılıyordu. 

O yıllarda Halk Eğitimi Merkez Müdürü olan Sayın İrfan Algür’ün de bu konudaki görüşleri 4 Şubat’tan yana idi. Hatta bu konu da Yeni Söke’de bir yazısı da yayımlanmıştı. Arkadaşımız Yaşar Çağbayır’ın görüşlerine katılmıyordu. Yukarıda da belirttiğim gibi ben de o günlerde boş durmuyordum, Atatürk’ün Söke’ye ilk geliş tarihinin artık 4 Şubat ( 1924 ) olmadığına ben de inanıyordum.Çünkü bu konu da yazılan kitaplarda çelişkili ifadeler vardı. 

Bu konuda çelişkili tartışmalar devam ederken, ben yine elimde ki bazı belgelerle birlikte 27. 11. 1995 tarihinde doğrudan Genelkurmay Başkanlığı’na ( Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı’na ), uygun bir özel dilekçeyle başvurdum. Atatürk’ün Söke ‘ye ilk gelişi konusunda sağlıklı bilgiler istedim. Tabi dilekçeme zamanında yanıt verildi. Şimdi lafı fazla eğip bükmeden ve uzatmadan bana Ankara Genelkurmay Başkanlığı’ndan gelen 02 Ocak 1996 ve Atase 3214- 1–96 Arşiv sayılı tarihi mektuplarını aşağıya aynen aylıyor ve yorumu saygıdeğer kamuoyuna bırakıyorum: 

BELGE: NO 2. 

GENELKURMAY BAŞKANLIĞI 

HİZMETE ÖZEL : 

Ataşe: 3214- 1- 96 / Arşiv 

KONU: ATATÜRK’ ÜN Söke’ye ilk Gelişi tarihi 

02 Ocak 1996 

Sayın Abdülkadir GÜLER 

Emekli Milli Eğitim Müdürü 

Söke / AYDIN 

İLGİLİ: 27 Kasım 1995 tarihli dilekçeniz. 

1- Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığına gönderdiğiniz ilgi dilekçeniz ekindeki gazete kupürlerinde ATATÜRK’ün Söke’ye İlk geliş tarihi hakkında çelişkili bilgiler yer aldığından bahisle, ATATÜRK’ ün Söke’ye ilk kez hangi tarihte geldiğinin araştırılarak tarafınıza bildirilmesini istemektesiniz. 

2- Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Kütüphanesinde bulunan Hâkimiyet -i Milliye Gazetesi üzerinde Başkanlık Arşiv uzmanınca gerekli inceleme yapılmış olup, gazetede ATATÜRK’ ÜN Söke’ye gelişi 9 Şubat ( 1340 ( 9 Şubat 1924) olarak belirtilmiştir. Habere göre ATATÜRK, Söke’de Türk Ocağı’nın açılış törenine katılmış ve aynı gün geç saatlerde trenle İzmir’e dönmüşlerdir. 

3- Hâkimiyet-i Milliye Gazetesinde yer alan haberlerin ışığında ATATÜRK’ün Söke’ye ilk geliş tarihinin 9 Şubat 1340 ( 9 Şubat 1924 ) olduğu değerlendirilmektedir. 

4- Konuyla ilgili eski Türk harfleriyle yazılmış olan haberler EK - A’ da; haberlerin Başkanlık Arşiv uzmanınca yapılan yeni Türk harflerine çevirisi AK- B’ de gönderilmiştir. Bilgilerinize rica ederim. 

GENELKURMAY ATASE BAŞKANLIĞI NAMINA 

İMZA 

Hüseyin GÖRÜR 

Öğ.Kd.Alb. 

Genelkurmay ATASE Bşk.lığı. Arşiv Müdürü. 

EKLER: 

EK- A ( 10 Şubat 1340 ( 1924 ) Pazar tarih ve 1043 numaralı Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi ile 11 Şubat 1340 ( 1924 ) Pazartesi tarih ve 1044 numaralı Hâkimiyet-i Milliye Gazetesinde konuyla ilgili çıkan haberler. EK-B ( Ek-Ad’a tarih ve sayıları belirtilen Hâkimiyet-i Milliye Gazetesinde konuyla ilgili çıkan Haberlerin yeni Türk Harflerine çevirisi ). 

Bilmiyorum Atatürk’ün Söke’ye ilk gelişi olan ve ileriye sürdüğümüz tarih : ( 9 Şubat 1924 ) tarihinden başka bir şey daha demeye gerek var mı? Benim bu konu ile ilgili yazım, geçmiş yıllarda Yeni Söke Gazetesi / 16 Ocak 1986 Salı, yıl: 3, Sayı: 546. sayısında ( 1. ve 2 ). Sayfasında ayrıca yer ayrıca yayımlanmıştır. 

NOT: Atatürk, ikinci kez bir askeri manavra dolayısıyla Söke'ye 10 Ekim 1937'de gelmiş ve 13 Ekim'de ayrılmışlardır.