Bayram hediyesi

KIŞIN ARDINDAKİ BAHAR

Dilruba Nuray ERENLER

Ozan Yayıncılık geçtiğimiz kasım 2007 de Reşit YAMAN’ın yazdığı bir romani yayın larına kattı...Kitabı bir göz atmak için elime aldım. Bitirinceye kadar da bir daha elim- den bırakamadım.

Kitabı okuyunca yazarı Reşit YAMAN’ı romanında başarılı kılan nedenleri düşündüm. Bunun başında kederlerinden, sevinçlerinden, kavgalarından söz ettiği insanları iyi tanıyıp, doğru gözlemlerle tanıtmasıdır. Konu seçimi kurgudaki başarı anlatımdaki kıvraklıkla birleşince kahramanları bize o denli yakın ve canlı geliyor.

Kişiler sanki hareketlendirilmişler. Sade ve abartısız yaşamları bize çoban ezgilerini hatırlatmaktadır. Yaşamın kıyısında küçük şeylerle mutlu olabilen insanlar. Romanın başkahramanı sayılabilen olayların üzerinde yoğunlaştığı Esmer, toplumsal gerçeklerin acı yanıyla yoğrularak adım adım olgunluğa doğru yol alan bir süreçte yaşadığı olumsuzluklardan tepkili kıstırılmış duyguları içinde doğru ve yanlışı, güzel ve çirkini ayırtma çabasında.

On dört yaşında başlık parası ödenerek alınan fakir bir ailede büyütülmüş eğitimsiz, kimsesiz bir kız. Özgürlüğünü, mutluluğunu engelleyen her olaya, her kişiye öfkeli. Yetmiş yaşını aşmış birine kadınlık yapması beklenmekte, bunu beceremeyince de şiddete hedef olmaktadır.

Getirildiği yer ve beklentilerine olan özlemlerini ‘‘Dağlarım Daha Güzel’’ diyerek isyanıyla perçinliyor. Sütçü Nuri ise ileri yaşını düşünmeyip dökme akılla hareket eden karısına ve çevresine cinsel üstünlüğünü kanıtlama çabasında olan bir zavallı…Esmer’le ne düşlerini yaşıyor ne de ondan vazgeçebiliyor. Bu gövde gösterisi bu kız çocuğunun istismarına dek gidiyor.

Getirildiği yerde Esmer’e gerçek anlamda yakınlık duyarak yardımcı olan Nuri’nin gelini ve oğluyla ona değer veren komşuları Günay hanımın yaklaşımları da dikkate değer. İki yalnız, eksik ve kırgın yüreğin çırpınmaları sosyolojik boyuta çekilmiş.

Romanın gerçeklik ögesi tam. Kişi onurunu yaralayan toplumda bir hastalık biçimine dönüşen cinsellik yanında, insan doğasına ilişkin ahlaksal normlardan bazıları incelemeye alınmış. Asıl konu sevme ögesiyken koşulları gereği kötülüğün doğuşu görülmekte. Bir de kuşkudan şiddetin oluşması. Bu ne ilkel bir alışveriştir ki kişiye seçme hakkı vermez.

Romanın bilinçlendirme ve yönlendirme yetisine gelince, bu ilkel alışveriş kişinin doğasına, ruhsal ve bedensel sağlığına, insan haklarına aykırıdır. Toplumun töre, duygu, erdem adına tüm değerlerini boşa çıkarır, kanunlarını zedeler.

Yazar Reşit YAMAN romanının sonunda okuyanıyla birlikte kör kuyulardan temiz sular taşıyor. Bana sorarsanız o konuyu akıcı tarzıyla yenileyen özgün bir yeteneği simgeliyor yazısinda. Bir kadın olarak kadın haklarına bu kitabıyla büyük bir iyilikte bulunan yazara ayrıca çok teşekkür ederim.

Not: Googel'den kitabın adı veya yazarının adı yazılıp aranılırsa,

daha çok bilgi ve kitap temin edilebilir. Ankara'da DOST KİTAP EVİNDE de mevcut...

Reşit YAMAN, İstanbul Marmara Üniversitesi İngilizce mezunu, ingilizce öğretmeni ve İstanbul'da oturmaktadır.