Bebeğinizle ilk 40 gün

Bir anne olarak bebeğinizle hastaneden yuvanıza döndüğünüz ilk gün, hayatınızın en heyecan verici anlarından biri olacak. Artık sizin ve aileniz için yepyeni bir dönem başlıyor; yorgunluklar ve endişelerin yanı sıra, taşıyacağınız sorumluluk da sinirli olmanıza sebep olabilir. Üstelik lohusalık dönemi hormonların da etkisiyle pek çok anne için psikolojik olarak zorlayıcıdır. Bebeğinizin bakımı ve anneliğin ilk günlerinde kendinizle ilgili almanız gereken tedbirleri ise şu şekilde sıralamak mümkün;

• Doğumu takip eden ilk 72 saat, sarı renkli Klostrum sütünüz gelir. Bu sütün bileşimi farklıdır ve bebeğin bağışıklığına yaptığı destek ile bebeğinizin ilk aşısı gibidir. Bebeğinizi hastaneden çıkmadan emzirin.
• Göbek bağı anne karnında bebeğin anneden besin ve oksijen almasını sağlar. Aynı zamanda anneden bebeğe bağışıklık sistemi ni güçlendirici antikorların geçişi de bu kordon sayesinde olur. Bebek doğduğunda bu bağın steril şartlarda ve belli bir uzaklıktan kesilmesi gerekir. Göbek yoluyla bebeğin vücuduna birçok mikrop girebileceği için, göbeğin temiz tutulması ve pansumanı son derece önemlidir.
• Bebeğiniz doğduğunda Vernix Caseosa denilen kremsi bir tabaka ile kaplıdır ve bu tabakanın bebeğin ısısının korunmasına ve enfeksiyonlardan korunmasına yararı vardır. Bebeğinizi 2. günden sonra, göbek kordonuna dikkat etmek kaydıyla her gün yıkayabilirsiniz.
• İlk aylarda pek çok bebekte gaz sorunları görülmekte ve bu bebeğin uykusunu da etkilemektedir.
• Bebeğiniz ilk ayının çok büyük bölümünü uyuyarak geçirecek ve 2- 3 saatlik aralıklarla beslenmek için uyanacaktır.
• Yenidoğan bebeğiniz çok hassas bir cilde sahiptir ve bu sebeple bezini sık sık değiştirmeniz gerekir. Temizlemede su, özel temizleyici sıvılar veya alkolsüz hassas alt değiştirme bezleri kullanabilirsiniz. Bebeğinizin altının uzun süre havasız kalmasını engellemeli ve temizlikten sonra bebekler için özel pişik kremleri uygulamalısınız.
• Bebeğinizin hareket etmesi, kollarını bacaklarını oynatması, kaslarının güçlenmesi, kemiklerinin düzgün gelişmesi için önemlidir. Doktorunuz farklı bir öneride bulunmadığı takdirde bebeğinizi kundaklamaktan kaçınınız. Soğuk havalarda bebeğe başlık ve kat kat pamuklu kıyafetler giydirin ama bebeğin çok terlemesine izin vermeyin.

Bebeğinizin Bakımı

Bebeğinizin bakımına dair bir takım tereddütleriniz ortaya çıkabilir, göbek kordonu, yıkanması, cilt bakımı, saçları, elleri, tırnakları ve daha birçok konuda bilmeniz ve yapmanız gerekli bakımları vardır. Bebeğinizin temizliğini ve bakımını yaptığınız su, bakterilerin yok olması açısından temiz, kaynatılmış olmalı ve ılık kullanılmalıdır.

Göbek bakımı: Bebeğin göbek bakımı, göbeği düşene kadar %70 alkol ile günde 1 defa yapılır. Göbek bakımı için gerekli malzemeler steril gazlı bez ve %70 alkoldür. Steril gazlı bez göbeğin altına yerleştirilir, göbek ve göbeğin ucundaki mandal gazlı bezin üzerinde kalır.%70 alkol, göbek kordonuna damlatılır. alkolün cildine temas etmemesi gerekir. Göbek kordonu idrar, dışkı veya bir şekilde ıslanmış ise bakımın tekrarlanması gerekir. Bebek Göbek bakımı sonrası göbek kordonu bezin dışında kalacak şekilde bezlenir Bebek, göbek kordonu düşene kadar akan suyun altında duş şeklinde yıkanabilir. Önemli olan göbeğin ıslak kalmamasıdır. Duş sonrası temiz bir havlu ile göbeği kurulamak ve önerilen şekilde göbek bakımını yapmak yeterli olacaktır.  Göbek kordonunda kötü koku, akıntı, kızarıklık, kanama durumunda mutlaka çocuk doktoruna başvurulur.

Genellikle göbek kordonu doğumdan sonra 10 gün içinde düşer. Bu süre içerisinde her gün en az 2 kere bu bölgeyi temizleyip hijyen sağlamalısınız, temizleme işlemi için doktorunuzun önereceği bir antiseptiğe batırılmış veya alkole batırılmış gazlı bez veya pamuk kullanabilirsiniz. Kordon tamamen iyileşene kadar, nadir de olsa enfeksiyon kapma riski vardır. Herhangi bir enfeksiyon veya kanama durumunda hemen doktorunuza başvurunuz.

Eller; Bebeklerin ellerini temizlemek için temizleme sütleri veya bebek sabunları kullanabilirsiniz.

Tırnak Bakımı: Bebeğinizin doğum sonrası ilk 40 gün tırnağını kesmeye gerek yoktur. İlk birkaç gün içerisinde kendiliğinden kırılacaktır.40 günden sonrası dönemde çıkan tırnaklarını bebeğiniz uyku halinde iken, yenidoğan tırnak makası ile kesilebilir. Uzamış tırnaklar bebeğin yüzünü ve gözünün kornea tabakasını çizebilir. Bu durumu engellemek için eldiven kullanılması önerilir. Yeni doğan bebeklerde ve ilk haftalarda bebeklerin tırnaklarına çok dikkat etmek gerekir çünkü keskin tırnaklar hem sizin hem de bebeğin yüzünün çizilmesine ve bebeğin kendine zarar vermesine neden olurlar. Bunu önlemek için hem bebeğin ellerine eldiven takmanız hem de tırnakları kesmeniz gerekir. Bu işlemi yaparken eğer bebeğiniz çok huzursuz oluyorsa tırnaklarını uykusunda kesebilirsiniz.

Saçlar; Öncellikle banyo esnasında kullanacağınız ürünlerin içeriklerine çok dikkat etmelisiniz. Bebekler biyolojik olarak eşsizdir. Bağışıklık sistemleri henüz gelişmemiş olduğundan anne sütü ile beslenerek gelişirken zararlı dış etkenlerden de korunmaları gerekir. Bu doğrultuda İçerdiği organik susam, zeytin, üzüm çekirdeği, aloe vera, lavanta özleri ve buğday/soya/yulaf proteinleri ile bebeğinizin yumuşak saçını ve hassas cildini ‘’Bebek Şampuanı" ile nemlendirerek koruyabilirsiniz. Paraben, boyar madde, sentetik koku verici, SLS, SLES ve Silikon gibi toksik kimyasallar içermeyen "Bebek Şampuanı" insan bedenine ve doğal çevreye zarar vermeden bebeklerin bağışıklık sistemini destekler.

Ağız bakımı: Bebeklerin ağzında oluşan pamukçuğun nedeni mantar enfeksiyonudur. Mantar nemli ve besin artığı olan yerlerde çabuk ürer. Anne sütü ile beslenen bebeklere ilk 6 ay su vermeye gerek yoktur. Fakat emzirme sonrası bebekler bazen ağızlarındaki son sütü uzun süre bekletirler. Bu durum bebeklerde pamukçuk riskini arttırmaktadır. Böyle bir durumda bebeğe 1 çay kaşığı kaynamış ılık su vererek bebeğin ağzındaki süt artığı temizlenir ve pamukçuk oluşumu engellenir.

Göz Bakımı: Bebeklerin göz bakımı, kaynamış ılık su ve steril gazlı bez kullanılarak yapılır. Steril gazlı bez, kaynamış ılık su ile ıslatılır, bebeğin gözü içten dışa doğru tek hareket ile temizlenir. Diğer göz için farklı bir gazlı bez kullanılır. Bebeğin gözünde aşırı çapaklanma, akıntı, kızarıklık durumunda çocuk doktoruna haber verilir. İlk aylarda bebeklerin gözlerinin çapaklanması çok doğaldır, çapakları temizlemek için su ve pamuk kullanabilirsiniz.

Kulak Bakımı: Bebeklerin kulak bakımı kaynamış ılık su ve steril gazlı bez ile yapılır. Kulağa kesinlikle yabancı bir cisim sokulmaz. Kaynamış ılık su ile ıslatılmış gazlı bez ile kulağın dışta görünen kısmı ve kulak arkası temizlenir. Diğer kulak için yeni bir steril gazlı bez kullanılır. Islatılmış bir parça bezle kulak temizliğini yapabilirsiniz. Pamuklu çubuk kullanırsanız, kesinlikle kulak içine SOKULMAMASI gerekir, sadece görünen yerleri, dışını ve çevresini temizlemeniz gerekir.

Burun bakımı: Yenidoğan bebeklerin burnu sıkça tıkanabilir. Bunun için serum fizyolojik damla günde 4-6 defa her iki burun deliğine birer damla olacak şekilde damlatılır. Bu durum bebeğin burnunda bulunan sekresyonları yumuşatarak kolay atılmasını sağlayacaktır. Beslenme öncesi burun damlasının kullanılması kusmaya sebep olmayacaktır. Damla sonrası yenidoğan burun deliklerine uygun burun aspiratörü kullanabilirsiniz. Her sabah kontrol edilmeli ve her pislik görüldüğünde ve tıkandığında temizlenmelidir. Çok yumuşak bir mendil veya pamuklu çubuk ile temizlenebilir. Pamuklu çubuğun kulak temizliğinde olduğu gibi kesinlikle burun içine SOKULMAMASI gerekir.

Alt Temizliği; İlk birkaç hafta bebeğinizin bezini sık sık değiştirmeniz gerecek. Çünkü idrar torbası küçük olduğundan, ilk haftalarda altını sıklıkla ıslatacak. Uzun süre ıslak ya da pis bırakmamalısınız ki cildi zarar görmesin. En azından her öğünden sonra, sabahları uyandığında, gece beslenmesinden sonra ve gece uykusundan önce değiştirmeniz gerekir.Alt temizliği sırasında kullanılacak malzemeler önceden hazırlanır. Bebek çok sıcak ve hava akımı olmayan bir yere sırtüstü pozisyonda yatırılır. Bebeğin altı açılır, Bez, bebeğin poposunun altına kirli olan kısım içte kalacak şekilde katlanır. Kaynamış ılık su ile ıslatılmış pamuklarla bebeğin alt temizliği yapılır ve yeni bir bez ile bebeğin altı bağlanır. Özellikle kız bebeklerde önden arkaya doğru tek hareket ile kirli kısım ikinci bir kez kullanılmayacak şekilde, uygun olarak temizlik yapılır. Alt bakımı yapılırken bebeğin cildinde kızarıklık ve hassasiyet gözlenmiş ise çocuk hekiminin önerdiği bir pişik kremi uygulanır. Islak olarak hazır satılan alt silme bezleri sadece seyahatlerde önerilir.

Bebeğinizin altını ilk haftalarda çok sık değiştirmeniz ve her değişim sırasında da altını temizleyip kuru tutmanız gerekecek, aksi halde ıslak kalan bebeğin cildi zarar görür, bebeğinizin rahatsız olmasına ve pişik olmasına neden olur. Bebeğinizin altının her ıslandığında ya da kirlendiğinde değiştirilmesi zorunludur. Alt temizleme işleminde kullanacağınız tüm malzemeleri bir arada ve toplu tutmanız bu işlemi rahat yapmanızı sağlayacaktır. İlk aylarda alt temizliği için ılık su kullanmanız daha doğru olacaktır. Bebeklerin alt temizliğinde hijyene dikkat edilmesiyle olası idrar yolu enfeksiyonlarının önüne geçebileceğini anlatan uzmanlar, özellikle dışkı temizliğine önem verilmesi gerektiğini vurguluyor.

Bebek Çamaşır Hijyeni: Yenidoğan bebeğin çamaşırları allerji yapan ve tortu bırakan deterjanlar yerine daha saf olan sabun tozu ile yıkayıp ardından ütüleyerek hijyeni sağlanabilir.

Yenidoğanın Yatış Pozisyonu: Bebekler yataklarına, karyolanın ayak ucuna yakın, yüzü açıkta kalacak şekilde üzeri örtülmüş ve sırtüstü olacak şekilde yatırılmalıdır. Yüzüstü yatış pozisyonu bebekler için tercih edilmez.Bebek yumuşak, vücudunun şekline alabilen bir yatakta yatırılmamalıdır.

Bebek beslendikten hemen sonra ve gazı çıkarılmadan yatırıldıysa veya beslendikten sonra sıkça kusma alışkanlığı varsa, yatağına yan yatırılabilir. Bu durumda yüzüstüne dönmediği kontrol edilmelidir. Herhangi pozisyonda yatarken kusmuş olduğu fark edilen bebeğin, ağız içi de telaşsız bir şekilde temizlenmedir. Bebeğin yastıkla yatması doğru değildir. Bebeğin çarşafının, örtüsünün ve elbiselerinin desensiz ve beyaz renkli olması, kusma ve vücuttan çeşitli akıntıların geldiği durumların daha erken fark edilmesinin de kolaylık sağlayacaktır.

Bebek banyosu: Bebeğin banyosu hastaneden çıkar çıkmaz yaptırılabilir. Hastaneden taburcu olmadan bebek banyo eğitimi ailelere verilir. Banyo yaptırılmadan önce kullanılacak olan tüm banyo malzemeleri (temiz havlu, tarak, şampuan, yumuşak bir lif, çocuk bezi, body çamaşır, tulum, çorap, eldiven, şapka)eksiksiz olarak hazırlanır. Banyo yapacağı oda ısısının 24-26 derece olması gerekmektedir. Banyo kaynatılıp ılıtılmış su (35-37 derece) ile yapılır. Banyo sırasında bebeğin ıslak elden kaymasını önlemek için, bebek koltuk altından dikkatlice kavranır. Düşmeleri önlemek için banyo yaptırılacak zemine havlu serilir. Şampuan seçimini yaparken yenidoğanın cilt olgunlaşmasının tam olmadığı ilk 2 hafta boya, parfüm içermemesine ve PH düzeyinin düşük olmasına dikkat edilir. Banyo sonrası cilde nemlendirici sürülmelidir. Özellikle yaz aylarında bebekler her gün banyo yaptırılabilir. Eğer her gün banyo yaptırılıyorsa, her banyoda şampuan kullanılmasına gerek yoktur.