Beyin oyunları, Mandella Effect, Deja vu

Matrix filmini hatırlar mısınız ? Genelde herkesin seyretmişliği vardır. Ama ordaki bir olay, bir sahne hiçbirimiz için yabancı değil. Trinity ve Neo merdivenden çıkarken, yolda kediyi gören Neo 2 kere gördüğünü anlar, " Deja Vu " olduğunu Trinity'ye söyler. Trinity ise " Birşeyleri değiştirdiler acele edelim" diye karşılık verir.                                                                                        

Genelde hepimiz Deja vu hissine kapılmışızdır.                                                                                  

Deja vu'nun ne anlama geldiğinden bahsedeyim. Kısaca, Deja vu yaşanılan olayı, daha önceden yaşamışlık veya görülen bir olayı daha önce görmüş hissine kapılma duygusudur.  

Aslında bilim adamları buna açıkılık getirmişlerdir, "Beynin sağ lobu ile sol lobunun milisaniyeden daha küçük bir zaman farkı ile çalışması, bir tarafın diğer taraftan önce algıladığı için geç algılayan taraf bu olayı daha önce yaşamış gibi olması hali, sinir aksonlarındaki minik bir sapma." diye yorumluyor..                                                                            

Hazır beyinden bahsetmişken, Size kralların hastalığından söz edeyim. Büyük İskender, Julius Sezar, Çar I(Deli Petro), Avusturya Kralı V.Charles, İngiltere Kralı V.George, Napolean Bonaparte, Papa IX.Pius, USA 4.Başkan Jameson Madison, Vladimir Lenin, ABD Senatörü Ted Kennedy. Yazarlardan ise, Tolstoy Dostoyevsky Vincent Van Gogh, Gustav Flaubert, Lord Byron. (Bu İsimler: Prof John Hughes'in "Epilepsy&Behavior" makalesinden alıntı). Evet bu hastalığın adı "Sara( epilepsi) hastalığı". Yapılan araştırmalara göre, "Epilepsi" hastaları daha çok "Deja vu" görürler. 

Hipokrat M.Ö.400 yılında  "Kutsal Hastalıklar Üzerine" ( Orjinal adı : On the Sacred Disease ) adlı ilk kitabını epilepsi üzerine yazdı. Tarih boyunca kralların hastalığı olarak bilinen hastalık, Yüzyıllar boyunca Tanrılardan gelen bir hastalık, seçilmiş insan olma özelliği olarak görüldü. Yakın  zamanlara gelindiğinde ise tanrılardan gelen lanet olarak algılanan hastalık. Avrupa, Amerika'da kadınlarda görüldüğü zaman cadı olarak nitelendirilip yakılmıştı.                                                                                                                                                                                     Son günlerde sosyal medya da "Mandela Etkisi" muhabbeti var. Çoğu insan geyiğe vursa da ben önemsedim, kendi çapımda araştırdım. Nelson Mandela mi? Neyi etkilemiş bu adam diye ?                     

2010 yılında Fiona Broome adlı bir blogger tarafından ortaya atılan bir fikir günümüze kadar bir kartopu gibi büyüdü. Dünya artık bu olaylar sinsilesine "Mandela Etkisi" olarak anılıyor.      

Olayların başı Nelson Mandela'dan başlıyor. Fiona'nın yaptığı araştırmada 2013 yılının sonlarında kaybettiğimiz politikacı, bir çok kişiyi üzerken, milyonlarca kişiyi şok etti " Mandela 80'lerde ölmemiş miydi ?"algısı oluştu. Aslında yıllardır yaşayan Mandela'nın dünya'da bir çok insan tarafından öldüğü düşünüldüğünü ortaya çıktı. O yüzden bu olaylar zincirine "Mandela Effecti" deniyor.                                                                                                                      

Ama daha bitmedi, Amerika'nı eyalet sayısı 50 olduğu halde, pek çok kişi 51 veya 52 biliyor,  

2016 yılında hala hayatta olan Billy Graham'ın cenaze töreninin tv de izlediğini iddia edenler var.

1986 yılında meydana gelen Challenger Uzay mekiği kazasını 1984 yılında meydana geldiği sanılması, Agatha Christie'nin 1926'daki kayboluşundan sonra asla bulunmadığını iddia ediyorlar.

Daha bitmedi, Ünlü çizgi karakter fare Mickey Mouse' u herkes askılı olarak hatırlamasına rağmen, hiçbir zaman askısının olmaması,                                                                                                                                          

Monopoly 'nin logosundaki adamın gözünde mercek hatırlanmasına rağmen (laf aramızda bende tek camlı zincirli gözlükle hatırlıyorum), hiç bir zaman gözlüğünün olmaması, 

La vache Qui rit'in maskotu ineği burnunda herkes halkalı hatırlarken  (Bende dahil),  aslında hiç halkası olmamış.                                                                                                                                  

Türkiye 'de ise Hugo karakteri ile Tolga abinin yarışmasını hatırlayanlar, yarışmanın küçük bir çocuğun küfürü ile ilgili olay yaşandığını hatırlar, herkes öyle hatırlar ama şimdi Tolga abi dahil kimse hatırlamıyor. Bir de KitKat'ın yazılışı, eskiden ortada kesme çizgili hatırlansa da aslında böyle bir çizginin olmadığı idi.                                                                                                    

Önemli gelen psikolojik bir teoriye göre; belleğin üretken değil üretken olduğunu tutar, yani beyin anıları bitlerde ve anı olarak parçalarda kurar, aksine onları bir kayıt gibi oynatır. Hatıralar saf değildir. Önyargı, ilişki, hayal gücü, ve akran baskısı gibi faktörler tarafından bozulabilir.

Mandela Etkisi, aslında büyük bir grubun bilgiyi, olayı yanlış aktarmasından kaynaklanan, kitlesel bir yanılma.Bu genelde medya üzerinden yapılan maniplasyonlar  olabiliyor. Hatta  abartı, rant ve sırf tiraj için yapılan uydurma bilgi akışı etkiyi körükler.                                              

Mandela Etkisi, geçmişte yaşanan bir olayla ilgili aynı hatalı bilgiye sahip olması durumudur. Yani bu konular hakkında daha çok kitap yazılır, zamanda yolculuk filmleri  çekilir. İyi Seyirler...