Biber yetiştiriciliği

Ekonomik Önemi:

Biber soframızda taze olarak kullanıldığı gibi, etli ve zeytin yağlıyemekleri de yapılır. Biber kızartması yaz aylarında en çok arananyemekler arasındadır. Salçalık biberlerden yapılan biber salçası dayemeklere renk ve tad verir. Ayrıca tatlı ve acı biberlerden yapılanturşusu da sevilerek tüketilir. bölgelerimize göre çeşitli şekillerdehazırlanmış toz biberler de yemeklerde kullanılır. Toz halinde kullanılan biberlerin üretim miktarı taze üretime göre daha fazladır.Bunların dışında kış aylarında kullanılmak üzere tatlı, acı dolmalıkbiberler ipe dizilerek kurutulur ve değişik şekillerde yemeklik olarakdeğerlendirilir. Son yıllarda özellikle acı biberlerden elde edilenbiber suyu sanayide geniş ölçüde kullanım sahası bulmuştur.

Ülkemizde üretilen biberlerden sınırlı bir miktarı taze, turşu, salça, kurutulmuş halde veya kırmızı toz biber, közlenmiş biber olarak ihraçedilir. Taze olarak ihraç edilen biber miktarı yıllara göre önemliölçüde değişebilmektedir. Ortalama olarak yılda 100 bin ton civarındataze biber ihracatı yapılmaktadır. Sanayide kullanılan turşu, salça, kurutulmuş ve kırmızı toz biberle birlikte toplam biber ihracatımız200-250 bin ton civarındadır. Toplam biber üretimimiz de yıllara göredeğişmektedir. Ortalama olarak 350 bin ton dolmalık, 800 bin toncivarında da uzun sivri biber üretimimiz vardır. Ege, Marmara, Güney veGüneydoğu Anadolu ile Karadeniz bölgeleri önemli biber üretimbölgelerimizdir.

İklim ve Toprak İsteği:

Biberin optimum sıcaklık isteği 20-25 C'dir. Tohumların çimlenmesi içinminimum sıcaklık 8-10 C'dir. Bitkiler. 5 C'ye kadar hayatfonksiyonlarını sürdürür. Yalnız 8 C'den sonra çiçek tomurcuklarınınoluşumu durur. Bitkilerde 0 C'de donma ve altındaki sıcaklıklarda ölümmeydana gelir. 35C'nin üstündeki sıcaklıklarda bitki gelişmesi vebüyümesi çok yavaşlar. 45C'de büyüme tamamen durur. Yükseksıcaklıklarda meyvelerde acılaşma başlar.

Biberlerin gün uzunluğuna karşı nötr oldukları, bununla beraber, ışıkşiddetinden kısmen hoşlandıkları görülür. Işık yoğunluğunun düşmesi ilebitkiler bol yapraklı bir görünüm kazanır. Çiçek tomurcuklarını oluşumudurur, meyve verimi azalır. Buna karşın ışık şiddetinin artması meyveteşekkülünü hızlandırır.

Biber ışık, sıcaklık yanında nemden hoşlanır. Kuru bir ortamda iyigelişmez. Hava neminin %60-65 civarında olmasını arzu eder. Biberhiçbir zaman susuz bırakılmamalıdır. Toprakta devamlı %65-70 nembulunmalıdır. Sudan hoşlanması yanında, fazla suya kökler hassastır, çabuk çürür ve hastalanır. Suyun azalması ile meyveler küçük kalır, irileşmez. Çiçek silkmeleri görülür. Aynı durum suyun düzgünverilmemesi, yani bir bol sulamadan sonra bitkiyi uzun süre susuz tutuptekrar bol su vermekle de ortaya çıkar.

Genelde toprak istekleri fazla değildir. Kökler narin yapıdaolduklarından ağır, killi, havasız, su tutan topraklarda yetişmez. Bunakarşın kumlu topraklarda, su ve besin maddesi temin edildiğinde sonuçolumludur. Biberler tınlı-kumlu, tınlı-hafif killi, organik maddesizengin topraklar üzerinde en iyi gelişmeyi ve verimi verir. ToprakpH'sının 6.0-6.5 olmasını ister

Gübrelemenin Yapılması:

Tarlada biber tarımının 3-4 yılda bir, serada ise 2-3 yılda bir aynıyere getirilmesi gerekir. Oysa peş peşe aynı yerde biberyetiştiriciliği yapılabilir. Biberden önce Leguminosae (baklagiller), Cruciferae (lahanagiller), Umbelliferae (şemsiyegiller) familyasındanbir bitki gelmesinde bir sakınca yoktur. Bu bitkiler bibere iyi birtoprak bırakır.

Biber topraktaki organik maddeden hoşlanır. Dekara 3-5 ton yanmış ahırgübresinin tarla hazırlığı sırasında toprağa karıştırılmasında faydavardır. Ayrıca dekara 15-20 kg azot, 8-10 kg fosfor, 20-25 kg potasyumve 8-10 kg kalsiyumlu ticari gübre verilmelidir. Azotun %50'si dikimöncesi toprak işlemede, %25'i ara çapada, geri kalan %25'i deçiçeklenmeden önce, fosforun tamamı dikim öncesi toprak işlemede, potasyumun %60-65’i dikim öncesi toprak işlemede, geri kalan%35-40'ı ise çiçeklenme öncesinde toprağa verilmelidir. Kalsiyum azotlugübre formunda verilmelidir. Toprağın kumlu ve hafif yapıda olmasıgübre ihtiyacını artırır.

Yetiştirme Tekniği:

Biber yetiştiriciliğinin esasını fide yetiştirilmesi alır. Bibertarlaya direkt tohum ekimi ile üretilirse de bu uzun zaman alan biriştir. Bu bakımdan biberde önce fideleri yetiştirmek, sonra fideleriyetiştirme yerine dikmek adet olmuştur. Fide yetiştiriciliği sıcak, ılık yastıklarda veya serada yapılır. 1000 adet sağlıklı fide eldeetmek için 1 metrekareye 8 g tohum atılır. Yastıklara ekimde 10 cm sıraarası mesafede 1-2 cm sıra üzeri mesafede tohumlar tek tek atılır.Derinlik 1-3 cm'dir. Tohumların üzeri kapatılır ve sulanır. 5-10 günarasında bitkiler toprak üzerine çıkar. Fideler 1-2 gerçek yapraklıolduğu dönemde 4-6 cm üzerinden seyreltilir, 7-8 yapraklı dönemlerindeesas yerlerine dikilmek üzere çıkartılır. Çıkartmadan 1-2 gün önceyastık sulanır. Sıra arası ve üzerinden toprak kesilerek ve fide küreğiile fidelerin kökleri toprakları dökülmeden ve kökler gevşetilmedenalınıp kasalara konur. Dikim yerine itina ile taşınır. Sonra açılançukurlara dikilir.

Biber fidesi şaşırtmadan pek hoşlanmaz. Bu bakımdan fide sökülüpdikilmesi sırasında dikkatli davranılmalıdır. Bu bakımdan son yıllardagerek yastıklarda gerek serada fide üretirken çeşitli saksılarkullanılmaktadır. Saksıların çapı 7-10 cm'dir. Her saksıya 2-3 adettohum atılır. Bitkiler toprak üzerine çıkıp 1-2 yapraklı olduğu dönemdesağlıklı bir fide bırakılır, diğerleri kesilerek imha edilir. Böyleceher saksıda bir bitki kalır.

Biberin fide üretimi sırasında topraktaki mantar ve bakterilerinhücumuna uğrayarak hemen kök boğazı çürüklüğü ve kök zararlanmalarımeydana gelir. Bu bakımdan saksılara veya yastıklara konacak harçtoprağının dezenfekte edilmesi gerekir. Ayrıca 10-15 günde birfidelerin mantar ve bakteriyel hastalıklara karşı ilaçlanması yapılır.Saksıda fide üretimi, esas yerine dikimde, fidelerin zararlanmasınıbüyük ölçüde önler. Dikimde yapılan hatalar ilerde büyük ölçüde bitkikaybına ve verimin düşmesine yol açar.

Tarlada fidelerin yerlerine dikilmeleri için toprağın 20-30 cmderinlikte iyice işlenmesi ve ufalanması gerekir. Sulama salma olarakyapılıyorsa, suyun bitki kök boğazına değmesi arzu edilmez. Kök boğazhastalıkları meydana gelir. Suyun sızarak verilmesinde fayda vardır. Bubakımdan biberler tahtaya ve masuralara dikilmelidir. Tarla sürüldüktensonra tahta ve masuralar yapılır. Tahtalar 80-120 cm, masuralar 40-60cm genişliktedir. Tahtalar 2-4 sıra, masuralara tek veya çift fidedikimi yapılır. Fideler arasında sıra arası 60-80 cm, sıra üzeri 30-50cm'dir.

Serada daha çok masura sistemi kullanılır. Tek veya çift sıra dikimiyapılır. Tek sıra dikilenlerde sıra arası 80 cm, sıra üzeri 30 cm'dir.Dekara 4200 adet bitki dikilir. Çift sıra dikimlerde masura genişliği60 cm, iki masura arası 80 veya 100 cm olup, 60 cm masura genişliğininiki yanına fideler dikilir ve fide arası mesafesi 30x50x80 cm'dir.Böylece tek sıraya karşın dikilen fide sayısı artar. Böylece dekara5300 fide dikilebilir. 30x50x100 cm olduğunda ise fide sayısı azalır ve4000 adet olur.

Saksılı dikimlerde saksının 2/3'ü toprak içine konur. 1/3'lik kısmıtoprak dışında kalır. Bu topraktaki mantari enfeksiyonlara karşı kökboğazını korur. Plastik torbada, altı yırtılır ve bu kısım topraklatemasa getirilir. Dikim torba ile yapılır. Böylece köklerde hiçbirzedelenme meydana gelmez.

Bitkilerin dikiminden 10-15 gün sonra bir boğaz çapası yapılır. Eğerfideler tahta ve masuralara dikilmiş iseler bu çapalama ile beraberarklar açılır ve sulama için imkan hazırlanır. Bu çapadan ve sulamadansonra bitkilerde hızlı bir büyüme meydana gelir. Bundan sonraki işlemsulama ve çapa yapmaktan ibarettir. Biberlerin susuz kalmamasına özengösterilmelidir.

Biberde verimliliğe en etkin faktör iklim ve beslenme durumudur. Işık, sıcaklık ve nemin iyi ayarlanması yanında, verilecek su ve gübremiktarı, meyve ile dallar ve yapraklar arasında iyi bir korelasyonyaratır. Bitkinin genç döneminde fazla meyve koparılmalıdır. Baştanitibaren bitkinin meyve ile yorulması bitkinin ömrünü azaltır.Budamadan çok uç alma ile yan dal sayısının artırılması çiçeklenmeyi vemeyve tutumunu artırır. Bitkide en az 3-4 ana dal bulunmalıdır. Ana dalsayısı bitki yaşlandıkça 7-8'e kadar çıkartılabilir. Fazla ana dalverimi olumsuz yönde etkiler ve ürünün erkenciliğini geciktirir.

Şeklin bozulması, rengin açılması, güneş yanıkları en belirgin kalitebozukluklarıdır. Sivribiberlerin düzgün olması, fazla eğrilmemesiistenir. Dolma biberler 3-4 loplu olmalıdır. Taze biberde kızarmabelirtileri, rengin bozulmasına ve kalitenin düşmesine neden olur.Ayrıca meyve üzerinde mantari, bakteriyel kökenli çürümeler arzuedilmez. Meyvelerin istenen büyüklüğü almaması başlıca kalite hatalarıarasındadır.

Kaynak: www.ziraatcim.net