Çalışanların vergi çilesi..!

Ülkemizde çalışanların üzerindeki vergi ve sigorta yükü ile dolaylı vergilerin ağırlığı her zaman bilinir ve konuşulur. Fakat nedense bu sorun bir türlü düzeltilmediği gibi, dolaylı vergilere yapılan son zamla birlikte daha da ağırlaştırıldı. Bu yazımda bu konulara değineceğim.

Dolaylı vergilerin toplam vergilere oranı % 67...  Yeryüzünde herhalde bizim gibisi yoktur. Dolaylı vergiler, yani mal ve hizmet alımları üzerinden tahsil edilen vergiler, adaletsiz bir vergilendirme sistemidir. Çünkü az kazanandan az, çok kazanandan çok mantığı yoktur. Bunun da yükünü, gene çalışanlar çekmektedir. Çünkü büyük küçük tüm işletme sahipleri ve serbest meslek sahipleri, harcamalarının çoğunu ödeyecekleri vergilerden düşmektedirler.

 Oysa çalışılanlara uygulanan ve katma değer vergisi uygulamasıyla getirilen, vergi iadesi uygulaması, önce çeşitli kalemler ile sınırlandırıldı, sonra da kaldırıldı. Buna da en çok işletme sahipleri ve kira geliri elde edenler sevindi. Çünkü çalışanlar, fiş veya fatura istemekten vazgeçince, işletme sahipleri gelir vergisi ve KDV den, büyük oranda kurtulmuş oldular. Açık ise dolaylı vergilerle kapatıldı. Yük gene çalışanlara bindi. Mülk sahipleri de, kira geliri üzerinden vergi ödemekten, büyük oranda kurtulmuş oldular. Çalışanların ise asgari gider indirimi ile ağızlarına bir parmak bal çalındı.

Doğrudan vergiler ve sigorta primleri kesintisi de, çalışanların ücretlerinde büyük bir oran tutmakta. Asgari ücret brüt 886,50 TL. Kesintiler toplamı 251,86 TL. Çalışanın eline ise 634,64 TL geçiyor. Yani işverenin cebinden çıkanın % 35’i vergi ve sigorta primi.

Çalışanlarına asgari ücretin üzeride ücret ödeyen işletme sahiplerinin pek çoğu, vergi ve sigorta priminden kaçmak için, ödediği ücretleri düşük gösteriyor. Peki aradaki fark çalışanın cebine giriyor mu? Hayır, işletme sahibinin cebinde kalıyor. Sigorta priminin düşük gösterilmesi emekli olunca çalışanın daha düşük emekli aylığı almasına sebep oluyor.

Sıkça uygulanan bir diğer yöntem de kayıt dışı istihdam. Herkes eline geçen net ücreti ve ne kadar kesinti yapıldığını bordrosundan biliyor. Bütün çalışanlar da durum aynı. Neden bu durum, yıllardır bilinir ve konuşulurda, bir çözüme kavuşmaz? Şimdi buna değinelim.

Yukarıda da anlattığım gibi hem çalışırken hem harcarken vergi yükünün ağırlığını hep çalışanlar çekmektedir. Ve yıllardır söylenip yazılmasına rağmen sorun düzelmiyorsa, demek ki bu durum maksatlıdır. Şöyle ki, yıllardır ezici olarak iktidara gelen sağ partilerin, oy tabanı olarak gördükleri kesimleri kayırması söz konusudur. Sağ partiler oy tabanları olarak görmedikleri çalışanları ağır vergi ve sigorta yüküyle ezmektedirler. Buna rağmen sorun düzelmiyorsa, bu da bilinçlidir.

Ülkemizdeki sağdan yana olan siyasi dengesizliğin ve solun bir türlü alternatif olamamasının, ne gibi sonuçlar yaratığının anlaşılması açısından umarım yazım faydalı olur.       

Ahmet Elden.