Cumhuriyet- Kadın ve tesettür...

“Seyahatim esnasında köylerde değil, bilhassa kasaba ve şehirlerde kadın arkadaşlarımızın yüzlerini ve gözlerini itinalı surette kapatmakta olduklarını gördüm.
Onlar da yüzlerini cihana göstersinler ve gözleri ile cihanı dikkatle görebilsinler. Bunda korkulacak bir şey yoktur.”

 Mustafa Kemal Atatürk

Toplumların gelişmişlik düzeyinin en temel göstergesi kadının toplumdaki konumudur. Cumhuriyet ile birlikte kadının toplumdaki konumu önemli ölçüde değişmiştir ve ülke genelinde çağdaşlaşma yolunda çok önemli adımlar atılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk ideal kadın imajını erkeklerle sosyal, siyasi, aile v.b. tüm kurum ve alanlarda eşit koşullara sahip kadın olarak belirlemiştir. Atatürk'e göre toplumları çağdaş seviyeye taşıyacak olan güç, devrim ilkeleri doğrultusunda yetiştirilecek olan kuşaklardır. Bu bağlamda kadının toplum içinde geri plandaki konumu değerlendirilmiş ve bu konuda devrimler aracılığıyla kadının konumu her alanda yeniden şekillendirilmiştir. Cumhuriyet’le birlikte oluşturulan yeni kadın kimliği Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanını takip eden yıllarda artık kadınların her alanda söz sahibi olmalarının ve bunu gerçekleştirmek için de erkeklerle eşit düzeyde öğrenim görerek, her meslekte temsil edilmelerinin önemi anlaşılmış ve bu yolda çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Çağdaşlaşmanın en temel unsuru olarak nitelenen kadının özgürleşerek kamu yaşamına katılması toplumsal gelişmenin en temel gereği olarak tanımlanmıştır. Medeniyet projesinin mihenk taşı, kadının konumudur. Bu bağlamda cinsiyetler arası eşitsizlik ortadan kaldırılmaya çalışılmış; kadın artık sadece ev içi ile tanımlanan özel alana sıkıştırılmamış, erkeklere özgü olarak görülen kamusal alanda da varlık göstermeye başlamıştır. Kadının kamusal alanda yer alması, peçe ve çarşafın kalkmasını, karma eğitimi, kadınlara oy hakkının verilmesini ve toplumsal alanda kadınla erkeğin kaynaşmasını gerekli kılmıştır.

Özgürleşme ve medenileşmenin en temel ölçütü kadının görünürlüğüdür. Tesettür; kadını erkeğe ait olan bir meta gibi gören, erkeğin bakışının kadını kirlettiğini iddia eden, hem kadına hem de erkeğe iradesizlik sıfatı yükleyen ataerkil bir düşünce biçiminin simgesidir. Dolayısıyla, kadının kendini ve dişiliğini gizlemek amacı ile tesettüre bürünmesi giyim özgürlüğü olarak değerlendirilemez. Burada bilakis tesettüre girerek giyim özgürlüğünden vazgeçilmesi durumu söz konusudur. Ne yazık ki; özgürlük kavramı tesettürü savunanlar tarafından çarpıtılmaktadır.Tıpkı “demokrasi bir amaç değil araçtır” denildiğinde nasıl ki demokrasinin kullanıldığı anlamı ifade ediliyorsa; burada da özgürlüğün kullanıldığı anlamını çıkarmak çok güç olmasa gerek Tesettürü savunan bir insanın özgürlükten bahsetmesi ya cehalettir ya da bu durum kasıtlı bir kandırmacadan ibarettir. Kısacası tesettür cinsiyetçi ve ayrımcı bir emirdir ve emrin kaynağı neresi olursa olsun emrin olduğu bir yerde özgürlükten söz edilemez. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki; tesettürle tesettürü yasaklayarak mücadele edilemez. Bununla mücadele etmek yalnızca eğitim sisteminin görevidir.

Cumhuriyet'le birlikte kadınlara verilen yeni haklardan en çok yararlananlar, tanzimat ve meşrutiyetin getirileri ile birlikte ayrıcalıklı konumlarının onlara verdiği imkanla, üst sınıf kadınını temsil eden kentli kadınlar olmuştur. Oysaki Türkiye Cumhuriyeti’nin asıl kadın olarak yücelttiği kadın Anadolu Kadını’dır. Ancak toprak reformunun yapılmaması burada karşımıza en önemli eksikliklerden biri olarak çıkmaktadır. Çünkü feodalizmin tasfiye edilememesi sonucu ilkel olarak tabir edilebilecek namus töre anlayışının sürmesi neticesinde Anadolu Kadın'ı, çağdaş bir toplumun bireyi olma konusunda kentli kadından çok çok geride kalmıştır.

Yeni kurulan Cumhuriyet Rejimi, Osmanlı?dan gelen ve İslami kültürle beslenen gelenekleri yıkmaya çalışmış ve bunu yaparken kadını çağdaş bir konuma getirmeyi hedeflemiştir. Cumhuriyet'in kazanımlarına sahip çıkmak ve bu kazanımlara artı katıp daha ileri seviyeye taşımak; kendini  Cumhuriyet Kadın'ı olarak gören tüm kadınların  üstlenebildiği bir sorumluluk olmalıdır.

Cumhuriyet Bayram'ımız  kutlu olsun!

Sevgiyle...

Funda Kocatürk

funda’s

www.facebook.com/fundaa.kocaturkk

https://twitter.com/funndas