Dershane reklamında öğrenci adı kullanılamaz.

YGS sınav sonuçlarının açıklanmasının hemen ardından gazetelerde boy boy dershane reklamları verilmeye başlandı. Her dershane kendini başarılı göstermeye çalışıyor. Bu reklamlarda dereceye giren öğrencilerin dereceleri adları hatta fotoğrafları yer alıyor. 

SBS ve LYS sonuçları açıklandığında da yine aynı şeyler yaşanacak. Reklamlar sadece gazeteyle kalmıyor. Yaşadığınız şehrin ilan panolarında, okulların duvarlarında kısacası insanların göreceği her yerde bu çocukların daha doğrusu kurumun reklamı yapılıyor. Yıllardır bu durum aynı. 

Peki bir dershanenin kendi reklamını yapmak için öğrencilerin isim ve resimlerini kullanması yasal mı? Elbette yasal değil! MEB Özel Dershaneler Yönetmeliği’nin 45 inci maddesinde “Dershaneler, reklam ve ilanlarında Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine uyarlar.” hükmü yer alır. 

Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’ne bakıldığında ise; İlan ve reklamlar başlıklı 27 inci maddenin ikinci fıkrasına göre “ Kurumlar …öğrenci adı kullanarak reklam ve ilan veremezler.” Dershanelerin öğrencileri reklam aracı olarak kullanması yasaktır. 

Bu yasağı ihlal edenlere verilecek cezaya gelince, bu yine mevzuatta yer alır. Özel Öğretim Kurumları Kanunun 7 ve Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 9 uncu maddesine göre özel öğretim kurumlarınca reklam ve ilana ilişkin gerekli şartların yerine getirilmemesi hâlinde, davranışın ağırlık derecesine göre 15 günden az olmamak kaydıyla üç aya kadar geçici olarak kurum kapatılır. 

GERÇEĞE AYKIRI REKLAMLAR YASAKTIR 

Sorun öğrenci isimlerinin kullanılmasıyla bitmiyor. Yüzlerce dershane yaptıkları reklamlarda Türkiye derecesi yapmış birçok öğrenci adı veriyorlar. Türkiye birincisi yüzlerce öğrenci karşımıza çıkıyor. Hiç dershaneye gitmemiş ama dereceye girmiş öğrencileri kendi dershanelerinin öğrencisi gibi reklam yapmaları, değişik il ve ilçelerde birden farklı şubeleri bulunan dershanelerin başka şubede dereceye giren öğrencileri kendi öğrencileriymiş gibi göstermesi, hatta başka dershanelerin öğrencilerinin kendi dershanelerinin öğrencisiymiş gibi gösterilmesi…vs. birçok gerçek dışı reklam yapılıyor. Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 27 nci maddesinde gerçeğe aykırı reklam da yasaklanıyor ve 9 uncu maddesinde gerçeğe aykırı reklam verenlere 15 ile 3 ay arasında kapatma cezasını öngörülüyor. 

TELEVİZYONDA REKLAM YASAK 

Dershaneler doğrudan veya logo, amblem ve benzeri kurumu çağrıştıran işaretler kullanmak suretiyle dolaylı olarak televizyona reklam ve ilan veremezler. Bu bağlamda dereceye giren öğrencilerin üzerlerinde dershane logolarının bulunduğu tişörtlerle reklama veya programa çıkmaları, dershanelerle aynı logo veya amblemi içeren yayınların reklamının yapılması da yönetmeliğe aykırı bir fiildir ve benzer şekilde kapatma cezası uygulanmasını gerektirir. 

Sonuç olarak; 

Mevzuatta bu kadar açık hükümler varken, dershanelerin bu kadar pervasızca mevzuatı ihlal etmesini ve buna Bakanlıkça göz yumulmasını anlamak mümkün değildir. Öğrencilerin isimlerinin reklamlarda kullanılmasında bir sakınca yoksa Bakanlık, öğrenci isimlerinin ilan ve reklamlarda kullanılması yasağını yönetmelikten kaldırmalı, şayet bu sakıncalıysa yasağa uymayan dershaneler hakkında işlem başlatmalıdır. Hem yasak koyup hem de uymayanları görmezden gelmek devlet otoritesini sarsacak yanlış bir tutumdur. Bakanlık yetkililerini göreve davet ediyoruz. 

Doğan CEYLAN Müfettişler Derneği Başkanı