Dizelerin Büyüsü - 21 Mart Dünya Şiir günü

Salkım salkım mısralar gelir içimden / dudaklarımda yağmur damlaları, diyor büyük üstat Attila İlhan Şahane serseri adlı şiirinde ve devam ediyor büyülü dizelerine; yola düşüldümü bir ömür boyu gidilir / ekmeğin ve şarabın peşinden / büyük şehirler büyük aşklar / çığlık çığlığa terk edilir. Ve tüm benliğinizden yakalıyor dizeler sizi, bir duygu fırtınası eşliğinde alıp götürüyor bir yerlere, bazen de bilinmezlere; şiir böyle bir şey işte.

Bugün 21 Mart, Dünya Şiir Günü. Neredeyse insanlık tarihi kadar eski; Allah sevgisi, vatan sevgisi, hayat, doğa, aşk, ölüm gibi hayatın etrafında döndüğü tüm kavram ve değerlerin, sınır tanımayan muhayyele gücü ile insanlara aktarıldığı evrensel bir sanat dalıdır şiir. Ancak bu tanımlama bile asla şiirin tarifi değildir; bugüne kadar yüzlerce, binlerce tarifi yapılmış olsa da hiç biri şiiri tam olarak anlatamamıştır.

Yaşar Nabi’nin, Şiir Sanatı adlı önemli ve rehber niteliğindeki yapıtında, şiir üzerine bazı ünlü şair ve yazarların görüş ve açıklamalarına genişçe yer veriliyor. Bunlardan, Kleber Haedens, “ edebi manada şiir daha çok kelimelerin musikisinden vücuda geldiği, kafiye ve vezin gibi kalıplar da musikinin elde edilmesine yardımcı unsur rolünü gördükleri için şiirin daima manzum yazılar arasında aranması ve hatta her manzum yazıya şiir adının verilmesi adet olmuştur diyor ve devamla, şiiri ancak severiz ve karşılaştığımız zaman izah etmek lüzumunu duymadan “ işte şiir “ deriz diye de ekliyor.

Aynı eserde, Robert Lynd, şiirin vazifesi insanların hayatını daha dolu daha gerçek yapmaktır. Şiir kişileri, hayatın, dünyanın, kainatın sırları peşinden koşturacaktır diye ilginç bir açıklamada bulunuyor.

Ve değerli şairimiz İlhan Berk, Logos adlı yapıtında şiir üzerine bakın neler söylüyor; Şiir dilin alışılmadık kullanılışında baş verir / sözcükler suç işlemeden kendine gelemezler / şiir bir bakıma ağacı yapraklarından görmeye çalışmaktır / şair gerçekten olan şeyi değil olabilir olanı anlatır.

İşte tam bir tarifi yapılamayan şiir için, iyi şiir, kötü şiir, şiir olmayan şiir şeklindeki ifadelerin ve bu konudaki didişmelerin hiç biri, şiirin sarıp sarmaladığı insan ruhunu kavuştuğu iç huzurundan alıkoyamaz. Şiiri geldiği şekli ile kabullenmek durumundayız. Kalıplarından kurtulunca ilk bakışta edebi değerinden uzaklaşmış gibi görünse de şiir toplumların bir vazgeçilmezi olmuştur. Ünlü Fransız şair Baudelaire, insan iki gün aç oturabilir ama iki gün şiirsiz kalamaz diyerek şiirin evrenselliğine vurgu yapıyor.

Seni kırdığım yerden beni de kırdılar / ben hiçbir cümleyle ağlayamam artık seni, diyen şair Birhan Keskin olağanüstü bir duygu seli yaratmıyor mu benliğinizde?

Ya, serüvenci bir ruhu dünyamıza taşıyan; Beni bu güzel havalar mahvetti / böyle havada istifa ettim evkaftaki memuriyetimden, diyen Orhan Veli’ye ne buyrulur? Ki, o Orhan Veli, Ağlasam sesimi duyar mısınız mısralarımda / dokunabilir misiniz gözyaşlarıma ellerinizle / bir yer var biliyorum, her şeyi söylemek mümkün / epeyce yaklaşmışım duyuyorum, anlatamıyorum derken Yahya Kemal’in Sessiz Gemisi kadar sarsmıyor mu sizi?

Nobel Edebiyat ödülü sahibi ünlü Fransız düşünür Jean Paul Sartre; “ Sözcüklerden buketler yapıyordu “ derken belki de dünyanın ücra bir köşesinde kendi kendine bir şeyler mırıldanan isimsiz bir şairi tarif ediyor olmasın?

Adı sanı duyulmamış bir şair veya şiir heveslisinin bir kaç dizesi sizi yüreğinizden vurabilir, böylesine etkili ve tarifsiz bir gücü vardır şiirin.

21 Mart Dünya Şiir gününüz kutlu olsun, şiir hayatınızdan hiç eksik olmasın. İnsan duyularının sonsuz evreninde ve doğanın sınırsız zenginliklerinde kendinizi bulacağınız doyulmaz güzellikteki dizelerle buluşmanızı dilerim.

Kaynak: Yaşar Nabi / Şiir Sanatı / Varlık yayınları 1958
 

http://www.antoloji.com/enfal-torun/siirleri/
http://arsiv.sabah.com.tr/2006/05/21/yaz02-10-110.html