Dünyanın ilk Frig sergisi İstanbul'da

Anadolu’nun Demir Çağı halklarından biri olan Frigler, M.Ö. 9. ve 7. yüzyıllar arasında Anadolu’da güçlü bir devlet olarak varlık gösterdiler. Krallıklarının başkenti Ankara’nın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion idi. M.Ö. 1200 yıllarında Balkanlar üzerinden Anadolu’nun kuzeybatı kesimlerine göç ettikleri ve bir süre burada yaşadıktan sonra Orta Anadolu’ya yerleştikleri düşünülen bu Trak kökenli halkın yarattığı uygarlık, birçok bakımdan ilgi çekici özelliklere sahiptir.

Ana Tanrıça Kybele tapımının biçimlendirdiği dinleri, efsanevi kralları Midas ve yarattıkları kültürün göstergesi olan arkeolojik buluntularıyla Friglerin uygarlığı İstanbul’a taşındı. 26 Aralık tarihinde Galatasaray’daki Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi’nde açılan ‘Friglerin Gizemli Uygarlığı’ sergisi, 13 Nisan 2008 tarihine kadar izlenebilecek. Dünyanın ilk Frig sergisi olma özelliğine sahip olan sergide; başta Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi olmak üzere Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya, Burdur ve Gordion müzelerinden getirilen toplanm 275 Frig eseri yaratıcılarının öyküsünü anlatmak için hazır bekliyor. Frig kentlerinin, kralların ebedi istirahatgahı olarak planlanan tümülüslerin, kaya mezarlarının ve kaya yüzeylerine oyulmuş Ana Tanrıça tapınım alanlarının fotoğraflarını da görebileceğiniz sergide, Frigler ve uygarlık ürünleri hakkında İngilizce ve Türkçe tanıtım yazıları da bulunuyor. Çeşitli formlarda seramikler, Friglerin maden işçiliği konusundaki becerilerini gösteren nesneler, Matara Kubile ya da Matar Kubileya olarak adlandırdıkları Ana Tanrıça Kybele’nin heykelleri, müzik aletleri ve mimaride kullanılan terracota levhalar sergi salonunda görebileceğiniz eserlerin içinde ilk göze çarpanları.

Şennur Şentürk’ün koordinatörlüğünde hazırlanan serginin bilimsel danışmalığını Eskişehir Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Taciser Sivas yapıyor. Frigler hakkında çalışan bilim adamlarının makalelerinin yer aldığı kapsamlı bir Frig kitabı da sergiyle eş zamanlı olarak okuyucuya sunuldu.

Frig müziği eşliğinde

Frigler, bugün dinlediğimiz pek çok müzik türünün temelini oluşturan bir makam sisteminin yaratıcısıdırlar. Frigyen adı verilen makamda Eskişehir Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı tarafından derlenen ezgiler konukları sergi salonunun girişinde karşılıyor ve ziyaret süresince eşlik etmeye devam ediyor tarih yolculuğuna.
Salonun çıkışında ise 2003 yılında çekilen yapım ve yönetimini Saffet Pamuk’un üstlendiği 30 dakikalık ‘Bozkırın Orta Yeri Frigya’ belgeseli gösteriliyor. Dramatik canladırmaların da yer aldığı belgeseli konukların rahat izlemesi için ekranın önüne sandalye ve masalar yerleştirilmiş.

Arkeolojik buluntular, tanıtıcı yazılar, belgesel, müzik, haritalar ve fotoğraflar eşliğinde çıkılan Frigya gezisi; Hititlerden sonra Orta Anadolu’ya yerleşen Friglerin tarihin derinliklerinde kalmış yaşamlarını gözler önüne seriyor. Friglere ev sahipliği yapan Vedat Nedim Tör Müzesi; hafta içi 10:00-19:00, Cumartesi 10:00-18:00 ve Pazar günü 13:00-18:00 saatleri arasında ziyerete açık.

Not: Size en kısa zamanda Frig tarihi ve sanatıyla ilgili ayrıntılı bir yazı hazırlamak istiyorum. Müsait olduğumda yazıp yayımlayacağım.