Efelerin Efesi... Yörük Ali Efe

Aydın Bozdoğan'a giderken yolumuz Nazilli üzerinden geçiyor... pazaryeri kasabasından geçersek Bozdoğan'a daha da çabuk varıyoruz. yani kestirme yol.. aslında sevmem bu yolu... iyi hatıraları yoktur bende..

Biz yine de pazaryeri'nin içerisinden geçtik.. özlemişiz egenin güzelliklerini.. doğasını.. hava da öyle güzel ki.. tam bir bahar curcunası sanki.. içimiz kıpır kıpır.. koymuşuz Aydın türküleri CD sini..

Pazar yerinin içinden geçerken köşede bir Levha gördük "Yörük Ali Evi Müzesi"..

Gülümsedik.. Yörüklüğümüzle her daim gurur duymuşuzdur.. Yörükler merttir.. cesurdur.. ama damarı tuttu mu da inadın da inadıdır..

"Heyyy gidinin efesi.. efesiii... efelerin efesiii... diye mırıldanmaya başladık gayrı ihtiyari...

Yörük Ali Hakkında anlatılacak o kadar çok şey var ki, insan hangisini anlatacagını bilemiyor.. ögrendiklerimiz ise büyüklerimizden..

tam bir yörük ailesiyiz her iki taraf olarak.. mesela benim babaannemin lakabı "yörük Fadimesi"dir.. rahmetli dedem tarafından gelir yörüklüğümüz.. Babaannemin kendisi de yörüktü aynı zamanda.. Çakırlar köyünden gelme yörüklerdeniz biz..

Gelelim Yörük Ali Efeyeee..

Yörük Ali Efe, Aydın civarının en ünlü yiğit mi yiğit efelerinden bir tanesi.. Aydın yöresinde düşman kuvvetlerinin ilerlemesini durdurmuş olan bir Türk kahramanı..
.

O zamanlar askere gitmek için yirmibir yaşı beklemek gerekmiyormuş.. Yörük Ali Efe ise askere gittiğinde ermeni bir subayın kendisini dövmesine tahammül edememiş ve bir arkadaşı ile birlikte askerden firar etmiş.. BU durumda da köyde duramayacağı için de dağa çıkmış..

Yanık İbrahim efeye kızan olmak istemiş.. Fakat Yanık İbrahim Efe Yörük Ali'yi kızanlığa kabul etmemiş.. "kızanlık parmak emen çocuklara mı kaldı?" deyince, Yörük Ali Efe de başka bir Efeye kızanlık yaparak dağ hayatına başlamış.. bu arada "kızan " yörük dilinde "delikanlı" demek. KIzanlar yalan dolan bilmez, sözünden dönmez.. her işi efelerine danışırlarmış. Zeybek olacakları günün hasretiyle yanıp tutuşurlarmış ki.. evlenip barklanabilsinler.. Efesi, yörük Ali'nin gelişip yetişmesi için elinden geleni yapmış

Yörük Ali cesareti, mahareti ve atıcılığıyla kızanların arasında parlayarak baş zeybekliğe yükselmiş..

Bir gün Yörük Ali cins atına binmiş ardında sıra sıra kızanlar.. Mahmuzları vurur küheylanları şahlandırırlar.. nasıl bir nal sesi ortalık toz duman.. Bakın şu işe ki henüz onbeşinde bir kız yolu ortalamış gelmektedir karşıdan.. omzunda güğüm.. elinde bakraç filan.. ama hiç umursamadan.

Yörük Ali dizginlere asılır, çarpmasına ramak kalır.. at adeta fren yapar. Halbuki bu civarda kadınlar kenara çekilmek zorundadırlar. Yörük Ali öfkeyle sorar:

- sen erkeğe yol verilceğni bilmiyonnu gız ? cevap tokat gibidir..
- afedersiniz siz erkek misiniz?
-ne biçim gonuşuyon len?
- Gavur melmekete girmiş.. asıyo, kesiyo, tecavüz ediyoo beyimiz keyfince at gezdiriyo.. tüh senin kalıbına.. gören de seni adam sancek!.. yiğit olan gider palikaryaya çatar..

Hık- mık gel de cevap ver..

Yörük Ali ani bir kararla kızanlarını toplar ittifakla savaşma kararı alırlar..

-

Kurtuluş savaşında Yunanlılar Aydın'ı işgal ettiklerinde Yörük Ali Efe dağlardan doğan bir güneş gibi ortaya çıkar..



cepkenimin kolları..
parıldıyor pulları,
Yörük de Ali geliyor,
Açıl Aydın yolları..

Hey gidinin efesi.. efesi.. efelerin efesi....

Yörük Ali sözünü tutmuş.. üç yıl boyunca savaşmış erkek olduğunu göstermiş.. İzmir'e giden atlıların önünde yer almış.. Atını birdenbire kalabalığın arasına sürmüş ve.. yeşil gözlerini geçmişte kendisini adam yerine koymayan genç kıza dikerek şöyle demiş;

-Söyle bakalım erkek miyim? Kız parıldayan gözlerini kaldırıp cevap vermiş..

- erkeksin efem.....

İşte o zaman sağ kol uzamış gibi genç kızı belinden kavramış ve genç kızın ayaklarını yerden kesmiş... İzmir'e beraber girdiği bu genç kız artık onun kadını olmuş.. ve Yörük Ali soyadını taşıyan evlatlara sahip olmuş..


Egenin bağrından çıkmış yiğit bir kişidir Yörük Ali Efe..


Şu dalmadan geçtin mi,

Soğuk sular içtin mi

Efelerin içinde..

Yörük de Ali'yi seçtin mi?

Hey gidinin efesi.. efesi... efelerin efesi....


Ege hudutlarına girdiğim zaman ister istemez yörük damarım tutuyor böyle işte...






http://www.youtube.com/watch?v=tP0DMPt7jOw