Erdoğan’ın seçim barajıyla ilgili önerisini destekliyorum

Erdoğan ABD’de konuşurken doğru birşeyler söylemiş: ”Seçim yasasında baraj yüksek yüzde on, bu düşürülebilir. 100 milletvekili baraj dışlı tutulabilir, o kısım Mecliste temsil edilebilir.”

İki öneri sunuyor:

1. Yüzde 10 baraj düşürülebilir.

2. İllerdeki seçim için baraj aynı kalır, bununla 450 milletvekili seçilir. Ayrıca 100 milletvekili baraj olmadan ülke çapında aldıkları oylara göre seçilir. Bunlar Türkiye Milletvekili olarak adlandırılır.

Aslında en güzeli, milletvekillerinin yarısını (275) illerden aldıkları oylarla, diğer yarısını da (275) toplam oyla seçmek. Böylece yüzde 1 oy alan partiler en az 2 milletvekili çıkartabilir. Hatta bu model barajsız olarak da uygulanabilir.

Modeli formüle edersek:

TM: Toplam milletvekili sayısı
M1: İllerde alınan oyla seçilen milletvekili sayısı
M2: Türkiye milletvekili sayısı
B1: İllerden yapılacak seçim için baraj yüzdesi
B2: Türkiye milletvekili için baraj yüzdesi

M1+M2=TM

Şu anda uygulanan seçim sisteminde durum:

TM=550
M1=550
M2=0
B1=10
B2=yok

İdeal durum:

TM=550
M1=0
M2=550
B1=0
B2=0

İlk aşamada uygulanabilecek model (Eskiden yasalaşan ancak Anayasa Mahkemesi reddettiği için uygulamayan model. Erdoğan’ın önerdiği de bu model

TM=550
M1=450
M2=100
B1=10
B2=0

Benim önerim:

TM=550
M1=275
M2=275
B1=0
B2=0

Seçim barajının hep kalkması en güzeli. Kalkamıyorsa da barajın etkilerini en aza indirecek ve adil seçime en çok yaklaşacak modeller düşünülmelidir. Bu konuda yazılar yazdım:

1- Yüzde 10 ülke Barajı + en az 3 parti (25-2-2007): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=27804
Baraj düşmeyecekse, meclise en az 3 parti girmesini sağlayacak bir model önermiştim.

2- Seçim sistemi değişmelidir: Parti blokları modeli (14-4-2007): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=35740
Partilerin tüzel kişiliklerine dokunmadan bloklar oluşturabilmesine olanak tanıyan bir seçim modeli önermiştim.

3- Seçim sistemini değiştirin (17-3-2008): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=98977
”Yüzde 10 baraj kaldırılsın” diye başlayan öneriler sunmuştum.

4- AİHM yüzde 10 seçim Barajımızı neden sevdi? (8-7-2008): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=118984
AİHM ülkemizdeki yüzde 20 barajı insan haklarına aykırı bulmamıştı. Bunun nedenlerini yorumlamıştım.

(1) Erdoğan’dan ABD’ye İran eleştirisi (Milliyet, 14-11-2008) http://www.milliyet.com.tr/Siyaset/SonDakika.aspx?aType=SonDakika&Kategori=siyaset&KategoriID=&ArticleID=1016223&Date=15.11.2008

Ankara, 15 Kasım 2008