Fazıl Say’dan Almanya’da Dünya Prömiyeri ‘Hezarfen’

Piyanist ve besteci Fazıl Say’ın yeni eseri Hezarfen Ney Konçertosu’nun Dünya Prömiyeri Almanya’da gerçekleşecek.

Say’ın, Musikalische Akademie des Nationaltheater-Mannheim Orkestrası‘nın siparişi üzerine bestelediği konçerto, 5/6 Mart 2012 tarihinde, Mannheim’de ilk kez sanatseverler ile buluşacak.
Rosengarten-Mozartsaal Mannheim'de seslendirilecek olan konçertoda solist neyzen Burcu Karadağ’a, Aykut Köselerli (vurmalı sazlar/kudüm) ve Şef Dan Ettinger yönetimindeki Musikalische Akademie des Nationaltheater-Mannheim Orkestrası eşlik edecek.

Neden Hezarfen? Neden Ney?

‘Hezarfen’, sanatçı Fazıl Say’ın -kendi deyimiyle- bugüne kadar ki en deneysel eseri. Say’ın eser ile ilgili yaptığı açıklamalar ise sanatseverlerin zihninde oluşabilecek sorulara cevap niteliğinde.

Say, genç yaşta kendi geliştirdiği takma kanatlarla uçmayı başaran Hezarfen Ahmet Çelebi’nin, insanoğlunun en büyük hayallerinden biri olan ‘uçmanın’ en görkemli ve en kapsamlı sunumunu gerçekleştirdiğini ifade ederek Hezarfen’in tarihimiz açısından çok önemli bir isim olmasına karşın, hakkında çok az sayıda eser olduğuna değinmiş; bestesiyle, Ahmet Çelebi’nin ‘sanıldığından çok daha önemli bir isim’ olduğunu vurgulamak istemiştir.

Dünyaca ünlü besteci, Hezarfen’in yaşadığı çağın bir enstrümanı olmasından ötürü, eserin bütünlüğüyle örtüşeceğini düşündüğünden solist olarak ‘ney’i seçmiştir. Ney, Hezarfen Ahmet Çelebi’yi temsil etmektedir.

‘Hezarfen Ney Konçertosu’

Konçerto, dört bölümden oluşmaktadır.

1. Bölüm – İstanbul 1632
2. Bölüm – Galata Kulesi
3. Bölüm – Uçuş
4. Bölüm – Cezayir Sürgünü

Konçertonun ilk bölümünde, Hezarfen’in o tarihi günün sabahındaki korkuları, endişeleri ve bu duygular arasındaki içsel geçişleri anlatılıyor.

İkinci bölümde, Hezarfen’in göklerde süzülmeye başladığı ilk nokta olan Galata Kulesi’ne gelmesi, merakla o an’ı bekleyen kalabalıktan yükselen olumlu-olumsuz seslere karşın sadece kendi iç sesine kulak vermesi ve ‘uçma düşüncesi’ne odaklanması işleniyor.

Ve… Üçüncü bölüm, UÇUŞ. 9 dakikalık bu bölümde, Galata Kulesi’nden Üsküdar’a kadar süren ‘uçma serüveni’ notalar eşliğinde sanatseverlerle buluşuyor.
Hezarfen’in kanatlanarak kendini boşluğa bırakması ve peşinde martılarla gökyüzünde süzülerek Üsküdar’a inişi…
Bu bölümde Fazıl Say, Hezarfen’in yüksek hayal gücünü ve uçarken hissettiği eşi benzeri olmayan duyguları dile getirmek için ney ve kudümün yanı sıra, birçok kişinin ilk kez duyacağı ve dinleyeceği, waterphone, ufodrum, sansula, vibra-Tone, singinbowl gibi sıra dışı enstrümanlar da kullanmıştır.

Son bölüm, Hezarfen’in sürgüne gönderilmesi ve ölümünü konu alıyor. Notalar, hüzünle buluşuyor.
Hezarfen Ahmet Çelebi’nin başarısı, Osmanlı Devleti ve Avrupa’da büyük yankı uyandırmış; dönemin padişahı 4. Murat tarafından takdir edilmiştir. Sultan, başlarda, Ahmet Çelebi ile yakından ilgilenmiş; sonrasında ise bu derece bilgili ve becerikli birisinin tehlike oluşturabileceğini düşünerek Hezarfen’i Cezayir’e sürgün etmiştir. Hezarfen, kendi toprağından ve ülkesinden uzak, Cezayir’de ölmüştür.

Fazıl Say - Ney Konçertosu

Ney, vurma sazlar ve orkestra için ‘HEZARFEN’
Worldpremiere 5/6 Mart 2012 Mannheim, Rosengarten
Burcu Karadağ - Ney
Aykut Köselerli - Kudüm
Fazıl Say - Orkestra Piyanosu
Dan Ettinger - Şef
Mannheim Opera Orkestrası

*
Türk Kızılayı Yardım Konseri

Rosengarten-Musensaal Mannheim'da prömiyer öncesi 4 Mart 2012 tarihinde, geliri Türk Kızılayı’na ve Klasse2000 Projesi’ne bağışlanacak olan bir yardım konseri gerçekleştirilecek.

Fazıl Say, Strauss ve Schubert’in eserlerinin seslendirileceği bu yardım konserinde, Fazıl Say ve Burcu Karadağ’ın yanı sıra Tamara Banjesevic, Atsuko Kinoshita, Andrei Rosianu, Julien Heichelbech, Friedemann Döling ve Johannes Dölger de sahne alarak performanslarını sergileyecek.



Başak GÜZEL