Fed çıkmazda “Bernanke çıkmazı”

Dünya ekonomisi Amerika’da Merkez Bankası niteliğinde olan Federal Reserve Bank olarak bilinen kısaltmasıyla FED’den gelecek kararları bekliyor. Peki, Amerikan Merkez Bankası 2009’daki tüm dünya ekonomisini sarsan krizi engellemek için ne yaptı? Amerikan ekonomisini kalkındırmak ve krizin etkileri arttırmak için ne yaptı? Ve şimdi önümüzdeki aylarda açıklanan veriler ile nasıl bir sonuca varacak?

***

Fed Başkanı Ben Bernanke her zaman olduğu gibi şimdide vereceği kararda kendini ve başında bulunduğu kurumu Dünya’nın yönetim merkezi sanıyor. Aslında bir bakıma öyle ama sadece finans sektöründe dersek daha doğru olur. Krizin ilk çıkış tarihi olan 2008 yılının son çeyreği ve şimdi geldiğimiz noktada hala toparlanmaya ve eski hızına kavuşturulmaya çalışan Amerikan ve dünya ekonomisi Lehman Brothers’ın batmasına göz yumulması ve ardından yakın tarihlerle birbirini izleyen süreçler…

***

Amerika tehlikenin farkında!

Amerikan merkez bankası Fed’in krizi aşmak için aldığı kararlar uluslararası para piyasasında zaten ürkek olan doları daha da aşağı seviyelere çekti. Ülkemizde iç piyasadaki etkenlerinde göz ardı edemeyiz. İç ekonomi dinamiklerine girmeden Amerikan yönetimin krizi parayla aşacağını sanması ve 2008 den bu yana piyasaya likitide akışı sağlaması krizin süresini ve etkilerini uzatmıştır. Borsasıyla ve dev şirketleriyle ünlü özgürlükler ülkesi krzi yönetiminde adeta kendine yakışmayan bir güçsüzlük örneği sergilemiştir. Fed’in verdiği paralar yatırım olarak değil yeniden Wall Streetteki borsada finanse edilmiştir. Bakın işsizlik verileri ve diğer fiili hareketlerdeki artışlara üretim düşmüş. Tüketim artmıştır. Kısacası Fed ve Bernanke yönetimi verdikleri paranın nasıl harcandığını takip etmemişlerdir. Bunun sonucu olarak piyasalar hala kırılmaya hazır.

***

Türkiye’de İMKB balonu

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası son yağılan referandum sonuçlarının beklenildiği gibi çıkması ve birkaç ülke ile yapılan ekonomik anlaşmalar (İran, Çin) ve dünyanın krizin etkisinde olmasında dolayı iyimser bir havada ve artı yönlü gidiyor. Fakat bu durum uzun sürmez. Türk borsasının 59 bin seviyelerinden 40 binin altına düştüğü günleri gördük. Temkinli olmakta fayda var. Ekonomi piyasalarında döviz ve özelikle dolar odaklı Fed kararlarını bekliyor. Amerika’nın yanı sıra artık uzak doğu borsalarının ve ticaretini de göz önünde bulundurmak yatırımcıların yararına olacaktır. Genel seçimlere kadar borsa bir düşüş beklemiyorum. Genel seçimlerden sonrada iyimse bir havada yılı kapamasını olağan karşılanacak bir durum, 2013 ve sonrası Türkiye ekonomisi için dikkat edilmesi gereken tarihler bu tarihlere dikkat edilmesinde fayda var.

***

Son söz; Dolar yakında tüm Dünya’da değer kaybedecek. Fed’in devamlı dolar basması bu durumu etkileyecek. Şayet Fed dolar basmaktan vazgeçse bile piyasalarda artık dolar devri yavaş yavaş kapanıyor. Normal şartlar altında dolardan kar beklemek aptallık olur…

***

Konu ile ilgili yazılarım;

1. Dünya Ekonomisine neler oluyor; http://blog.milliyet.com.tr/Dunya_ekonomisine_neler_oluyor_/Blog/?BlogNo=221529

2. Fitch ve Türkiye’nin notu; http://blog.milliyet.com.tr/Fitch_ve_Turkiye_nin_notu/Blog/?BlogNo=217155

3. Kriz günlüğü; http://blog.milliyet.com.tr/Kriz_gunlugu/Blog/?BlogNo=208558

4. Dünya’da Türkiye’nin yeri; http://blog.milliyet.com.tr/Dunyada_Turkiye_nin_yeri/Blog/?BlogNo=205853