Hamburger Tarihi

Son yılların Türkiye'de çok popüler olan, dikkatimi çeken bir lezzetten bahsedeceğim. Her köşede, her AVM de, her ilçede mantar gibi çoğalan trend ürün "Hamburger", yeni nesil deyişi ile "Burger" 'in geçmişten gelen sürecine bir göz atalım.

Sokakta kime sorsanız Hamburger'in Amerikan ürünü, milli yemeği, yöresel lezzeti Amerikan malı olduğunu söyleyecektir.  Sayın "Tramp" bana bu yazıdan sonra çok kızacak, tepki Twitter'i yollayacaktır. Bilinen doğruları alt üst edeceğiz.  Birde bilinen en büyük zincir burger zincirleri "mc Donald's", "Burger King" tahtı sarsılacak rahatsız olacaktır. Siz tüketiciler doğruyu bilmekle, biz gazeteciler de sizi aydınlatma ile yükümlüyüz. Tek amacım gerçekler.

Hamburger Amerika'ya nasıl gelmiş yayılmış onunla başlayalım. 1900'lü yıllarda Amerika yeni kıta göçlerinde Almanya Hamburg 'tan gelen göçmenler bu lezzeti Amerika kıtasına taşıyor. Bu lezzeti beğenen Amerikalılar da Hamburglunun diye "Hamburger" adını veriyor. Kısa zamanda kıta genelinde çok sevilen, tercih edilen özel bir lezzet oluyor. Burada ilerleyişine daha sonra değineceğim.  Amerika öncesinden biraz bahsedelim.

Hamburg'a nasıl gelmiş derseniz 1800'lü yılların ortasında Hamburglu bir Tüccarın Orta Asya da "Tatar Bifteği" olarak keşfettiğini ve çok beğendiği bu lezzeti Almanya'ya getirdiğini görüyoruz. Ardından İngiltere de hala bu lezzetin orijinal halinin bulunduğu yemek geliştirme uzmanı olan "Dr. J. H. Salisburg" bu lezzeti "Salisburg Bifteği" olarak yapıyor.

Orta Asya'da nasıl keşfediliyor tabi ki tarih 1300'lü yılları gösteriyor. Moğol, Tatar Türklerinde Cengiz Han döneminde bu lezzet kullanılmaktadır. "Tatar Bifteği" olarak hala en sevilen yöresel bir lezzet olma özelliği taşıyor. Andrew F. Smith isimli yemek tarihçisi "National Geographic" de programında bulduğu delilleri sergiliyor. Sefere giden Moğollar eğer ile atın sırtı arasına koydukları etin dövülmesi ile bu lezzetin son halini çok beğeniyorlar.

Bilinen tarihi 1300'lü yıllardan günümüze Atalarımızın keşfettiği bu lezzet artık anayurdu Türkiye'de olduğunu görüyoruz.

Amerika da popüler olması ilk 1940 yılında California da "Dick ve Mc McDonald"  ve 1954 yılında "James Mc Lamore ve David Edgerton" tarafından kurulan zincir mağazaların katkısı büyüktür. Hızlı servis, maliyet azaltma, self servis özelliği ile bütün Dünyanın bu lezzeti tanımasını sağlıyor.

Popüler lezzet ilerleyen yıllarda Mc Donald's;  Dünya da 32.230 Restaurant, Türkiye de 260 Restaurant ile hizmet veriyor. Burger King; Dünya da 16.167 Restaurant, Türkiye de 600'ün üzerinde Restaurantı bulunmakta. Bu yüzden dev bir reklam ile popüler olan Amerikan malı Hamburger'den bahsediyoruz. Dünyada Mc Donald's, Türkiye de Burger King'in popüler olmasının iki yönü var. Distribritör firma başarısı yanında Kömür ateşi lezzeti Türk damak zevkine daha uygun olması diyebiliriz.

Bu meşhur firmalar Donuk ürün, Sağlıksız, içinde ne olduğu bilinmeyen madde kullandığından ve yanında kolalı menü tavsiye ederek sağlıksızlığı katlamasını hiç tavsiye etmiyoruz.

İngiliz Chef Aktivist "Jemie Oliver" Mc Donald's a dava açarak et yerine kullandığı maddeyi açıklaması için mahkemeye başvuru ve kazanır. Firma açıklamasında "Amonyum Hidroksit" kullandığını itiraf etmiş. NH4OH formüllü E527 gıda kodlu bu "sıvı amonyak"  ne işe mi yarıyor. Etin Et olmayan bölümlerine et görünümü verdiğini resmen kanıtlıyor. Yemek isteyen buyursun yesin.

Türkiye de yayılan akım ile her köşede olan Burger evlerine ben güveniyorum. Gerçek et, karışımsız, sağlıklı, lezzetli olmasını önemsiyorum. Ziyaret ettiğim birçok Hamburgerci çok iyi malzeme ile bu trendi ilk defa Amerika'nın bozduğunu temizler nitelikte.

Bu arada "Gerçek Hamburger" Et kıyma, Tuz, Karabiber den oluşan sade bir karşımdır. Yuvarlak yapılmış Tereyağı baskın sandviç içine girmesi ile isteğe göre malzemeler ile süslenmesi sonucu lezzet reaksiyonu göstermektedir.  Yerli ve Milli olan ürün olan Burger'leri Ayran ile tüketilmesini de tercih ediyorum.