Hayır diyebilmek

Bir okuyucum, Hayır diyebilmeyi de yazarsanız sevinirim demiş bugünkü yorumunda. Biraz düşünüp birazda araştırma yapınca “hayır diyebilmek” konusunda enteresan bilgilere ulaştım. Hayır diyebilmeyi öğrenmek zor ama öğrenildiğinde kişiyi daha üretken, daha az stresli ve herşeye “evet” diyenlerden daha iyi iş çıkaran biri yapacağı kesin gözüküyor.

Ben ilk eğitimimi annemden aldım. “Anne” diye seslediğim çoğu zaman önce “Hayır” diye cevap verir ve kendini güvenceye alırdı. “Daha bir şey söylemedim ki?” dediğimde ise “ne istiyorsun?” diye sorar ve istediğim şeyi uygun görürse evet der uygun görmezse zaten hayır dediği için kendini rahat hissederdi.

Peki ne yapmalı;

“Evet” yoluyla “Hayır” demek - Projelerin veya işlerin giderek karmaşıklaşması durumunda sık yapılan bir şeydir. Sürekli yeni işlerin, insanların ve isteklerin eklendiği zamanları kastediyorum. Eğer bu tip şeylere “Evet” derseniz projenin uzayacağı ve çok geç tamamlanacağı bilinirse sizin evet’iniz karşı taraf için avantaj olmaktan çıkacak ve isteklerini geri çekeceklerdir.

Elinden geleni denemek ve suçluluk hissinden kurtulmak – Bazen çalışanlar çok fazla işle uğraşmalarına, çok yoğun olmalarına rağmen bir şeye hayır dediklerinde kendilerini suçlu hissederler. Fakat adam gibi yerine getiremeyeceğiniz bir işi kabul etmenizin kimseye faydası olmayacaktır. Eğer bir şeyi yapmaya vaktiniz yok ise söyleyin, ve en azından kendinizi suçlu hissetmemek için elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışın.

Bir şeyi yapmayı kabul etmeden önce çok iyi anlamaya çalışın. – Birinden yardım istediğinizde yada sizden yardım istendiğinde bunun sizin vaktinizin ne kadarını alacağını mutlaka değerlendirin. Bütün olasılıkları ve detayları olabildiğince öğrenmeye ve anlamaya çalışın. Sürprizler moralinizi bozabilir.

“Evet” = Stres - Yönetebileceğiniz işleri ve projeleri üzerinize alın. Eğer çok yoğun yada çok fazla işiniz var ise diğer insanların bunu bilmesini sağlayın. İşlerinizi ve projelerinizi kontrol altında tutabileceğiniz yoğunlukta kalmaya çalışın.
Ortak kararlardan kaçının. Bazı ortak kabul görmüş şeyler bizi iş otamımızda yada bulunduğumuz ortamda mutlu ederler. Ama bu her zaman avantajlı bir şey değildir. İçerisinde bulunduğum bir çok projenin herkesi mutlu edebilmek için kaybedilen zaman yüzünden başarısız olduğunu gördüm.

Planınıza uyun – Bir şeye evet derseniz planınız aksayacaksa iyi düşünün.

Eğer ısrar ediliyorsa içinde bulunduğunuz durumu tekrar anlatmayı ve anlayış beklediğinizi belirtin.

İyi niyetler iyi sonuçları garantilemezler – Başkalarına yardımcı olmak yada evet demek yüzünden kendi işlerinize engeller oluşturabilirsiniz.

Duruma göre evet demek – Eğer sonunu net olarak göremediğiniz bir şey olursa eğer iş x şeklinde gelişirse “evet“ şeklinde gelişirse “hayır” demek gerekebilir. Bu benim annemin yöntemi.

Ne hayır ne evet demek – Sakın lafı çevirmeyin. Cevap vermeden önce iyi düşünün. Silahlarınızı yerine koyun ve değerlendirmenizi yapın.

Birçok profesyonel kısa ve net cevaplar isterler. Bu yüze nuzun uzun neden yapamayacağınızı anlatmayın ve kısa uygun olmadığınızı söyleyin. Her zaman nazik olun.

Sizen istenen için alternatif çözüm yolları önerin.

Bence önemli olan sizin daha verimli, motive ve mutlu olarak varacağınız sonuçlara ek işlerin yada taleplerin girerek bunlarıda engellememesi. Burada zarar gören aynı zamanda şirkettir. Bunu birazda yemek ısrarına benzetebiliriz. Özellikle anadolu’da yeme ikramı hiçbir sağlık kaygısı duyulmadan “ne kadar çok yedrirsek o kadar iyi ağırlamış hissederiz kendimizi” psikolojisi ile yapıldığında yemeği tabağınıza almamayı “sağlığınız için” becerebilmeniz lazım. Kolay değil ama zamanla herkesin öğrenebileceği bir şey olacağını rahatlıkla söyleyebilirim.