İMKB neden 'Borsa İstanbul' olamaz

Bilindiği gibi geçtiğimiz günlerde İMKB birden bire BORSA İSTANBUL oldu!
Doğrudur İMKB çalışanları ile bazı okuyucular kadar Osmanlıca bilmeyenler için açıklanması zor bir kelimeler yığını idi.

Pamuk Borsası, Adana Borsası, Fındık Borsası gibi kavramlar yanında konuşurken İstanbul Borsası ya da sadece Borsa dediğimiz de oluyor. Adlandırmanın özünde söz konusu kuruluşun bulunduğu kentin adının başa gelmesi gerçeği var. İMKB kısaltmasının başındaki (İ) de İstanbul demek değil midir?

Ayrıca siz hiç ABD'de New York Borsası (NY Stock Exchange) yerine Borsa New York ya da Stock Exchange New York diye yazıldığını veya denildiğini duydunuz mu?

Sanırım birileri Ankamall, İstanbul Modern, Borsa İstinye Park gibi bazı adlandırmalarda olduğu gibi Türkçeyi bir de bu köklü kuruluşumuzun adı üzerinden bulandırmak istiyor. Peki bir gün İstanbul Ticaret Odası yerine 'Ticaret Odası İstanbul' yanında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı yerine 'Başbakanlık Türkiye Cumhuriyeti' ya da Devlet Demir Yolları (DDY) yerine 'Demir Yolları Devlet' demeyi de deneyecek misiniz?

Oysa bu kafadaki birileri başka ülkelere gitseler o ülkenin resmi dili ne ise, yeri geldiğinde kısaltma yapmak dışında, onu yazmak ve konuşmak zorundadırlar. Bence birileri nereden nasıl bir esinlenme ya da yakıştırma ile olduğu bilinmez bir biçimde Türkçe söylemler yerine 'kuşdili' türünden kaba bir söylem geliştirmeye çalışıyor. Bu da başlı başına bir yazboz hastalığı değilse bile resmi dile karşı bir ‘yabancılaşma duygusu yaratmak’ eğiliminin uç göstermedi değil de nedir?

İMKB eski başkanlarından, eski milletvekili ve Devlet Bakanlarından iktisatçı Yaman Törüner Çözüm adlı köşesinde bu konuyu:

'Borsa İstanbul, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)’nın yeni adı. Menkul kıymetler dışındaki diğer enstrümanların da işlem görecek olması nedeniyle, borsamızın adının değiştirilmesi yadırganacak bir değişiklik değil. Ama keşke, “Menkul Kıymetler” bölümünün kaldırılmasıyla adına “Borsa İstanbul” değil de “İstanbul Borsası” denilseydi'(Milliyet Gazetesi 08.04.2013) açıklaması ile çok sade bir biçimde gündeme getirmişti.

İktidarın genel eğilimine göre söyleyecek olursam; ‘Stratejik Ortaklık’, ‘Ortadoğu siyaseti’, ‘güvenlik’ ile ‘başkanlık’ gibi konularda ABD’yi örnek alıyorsunuz ne olur bazı uzun isimleri kısaltırken, öncelikle Türkçe kurallara sonra da öykünme saplantınıza bağlı bile olsa İngilizcedeki kısaltmalara bakınız.

Bu örnek değiştirme eğilimi ile görülüyor ki birileri aklını 'ekmek peynirle yemiş…' olmalı!

Bu cümle yanlış oldu değil mi?

İşte doğrusu:

Sanırım birileri aklını 'peynir ekmekle yemiş' olmalı ki zararı Türkçeye dokunuyor. Bu tür değişim istekleri sağlıklı işlerden sayılamaz. 'Ben yaptım oldu' denilse bile, bu tür işlere imza atanlar töhmet altında kalmaktan kurtulamazlar.

Faydası ise 'sıfıra sıfır, elde var sıfır' değil de nedir? Ancak yaratılan olumsuzluk, manevi baskı ve değişiklikten dolayı ortaya çıkan masraf ise çoktur bence. Bu tür girişimler sağlıklı üretimler değildir.

Durduk yerde bu gibi kavram kargaşası yaratmak hangi amaca hizmet etmektir doğrusu anlamak zor.

Umarım bir yetkili açıklayacaktır.

Ne olur devenin dile gelip de söylediği gibi, ‘neremiz doğru ki!’ demeyiniz.