İşitme engelli İlhan Hakkoz'un azmi

İŞİTME ENGELLİ OLMASINA RAĞMEN OLDUKÇA YETENEKLİ VE AZİM ABİDESİ OLAN İLHAN HAKKOZ” İLKOKUL MEZUNU OLMAMA RAĞMEN ÇOK KİTAP OKUYARAK KENDİMİ HER ZAMAN GELİŞTİRDİM”

SORU- Bize kısaca kendinizi tanıtır mısınız ? Hangi okulları tamamladınız ?

İ HAKKOZ- Tokat Merkez ilçeye bağlı Tekneli köyünde 1966 yılında dünyaya geldim. Doğuştan sağır ve dilsizim. Daha sonra Turhal’a göç ettik. Çocukken okumayı çok arzu ederdim.Babama okumak istediğimi söyledim.Çoğu okul işitme ve konuşma engelli olmamdan dolayı okullarına kabul etmediler. Daha Sonra Sivas Sağırlar Okulunda 1974 yılında okumaya başladım. 1982 senesinde mezun oldum. Ankara Sağırlar Ortaokulu sınavına girdimse de kazanamadım. Sonra serbest işte çalışmaya başladım. Kitaplarla tanışarak kitap okumaya başladım.Turhal Karadeniz Birlik Kooperatifi Turhal Şubesinde 15 yıl çalıştıktan sonra Nisan 2005 ayında emekli oldum.

YORUMU- İlhan ilkokul mezunu bir işitme engelli olmasına rağmen , okumaya devam ederek, gazete, kitap okuyarak bir hayli genel kültüre sahip olmuştur .Ayrıca kendisi gibi engelli olan gençlere Turhal’da ağabeylik yapmış ve onlara işlerinde yol göstericilik rolü de üstlenmiştir.Hatta Tokat’taki işitme engellilere dahi ağabeylik yaparak onlara yol göstermektedir.

SORU- İlkokul mezunu olmanıza rağmen nasıl bu kadar başarılı oldunuz İlhan Kardeşim.?

İ HAKKOZ – Ben okulların eğitim öğretimden uzak ezbercilikten ibaret olduğunu görmekteyim. Ben ilkokul mezunu olmama rağmen okuldan ilk kez mezun olduğum zaman okumayı ve yazmayı iyi bilememekteydim. Mezun olduktan sonra uzun yıllar kitaplar, ansiklopediler, dergiler ve gazeteleri okuyarak okuma ve anlama kabiliyetimi geliştirdim. Ne kardeşlerimin ne de arkadaşlarımın bu okuma çalışmalarımda bana destek olmadılar, her şeyi kendi kendime öğrendim. Onlar benimle olan diyaloglarının sözlü değil de yazılı olmasından dolayı benle iletişim kurmaktan usanmaktaydılar. Okuduğum kitaplardan ve gazetelerden edindiğim bilgilerle çevremdeki insanları bilgi ve kültür olarak aşmayı başardım. Yine de hala kitap okumaya devam etmekteyim. Kendimi geliştirdikçe hayatıma ve kendime faydasının olduğunu görerek çok mutlu oldum.Hayatım boyunca da okumaya her zaman devam edeceğim ve çocuklarıma ve çevreme de okumalarını tavsiye edeceğim.

YORUMU- Ne yazık ki günümüzde engelliler azimle çalışarak okuyarak çevredeki insanları geçmek yerine , hazır iş ve aş istemekteler.Zora katlanmayan zoru başarmayan insanın ise aş ve iş bulması kolay olmamaktadır.Hayatında zor kelimesini kullanmadan durmadan çalışarak , okuyarak aşmaya çalışan insanlar ise her zaman başarısı olmuşlardır.İşitme engelli bir insana çevresi yardım etmese dahi , o azmederek gazete , kitap okuyarak okuduklarını uygulayarak tıpkı İlhan gibi Başarlı ve örnek işitme engelli olabilir.

SORU- Çevrenizde çok sevilen bir insan olduğunu gözlemledik İlhan, bu sevgiyi nasıl edindiniz?

İ HAKKOZ- Çevremde çok sevilen insan olmamı her zaman okuduğum kitaplara ve bu kitaplardaki bilgileri de hayatta uygulamama borçluyum her zaman

YORUMU – İnsan okumayı severse ve hayatta faydalı olacak bilgiler içeren kitapları okursa, uygularsa, düşünür ve neticelendirirse, o insan köylü de olsa, engelli de olsa, kadında olsa, az okul okumuşta olsa İlhan gibi her zaman herkesin gıpta ile baktığı insan olacaktır.Ne yazık ki toplum olarak az okuduğumuz için başarılı ülkelere göre her zaman geriyiz İnsan ne kadar okudukça gelişirse , okuyanı çok olan ülkelerde her zaman , okuyanı az olan ülkelere nazaran daha az gelişmiş olurlar. Okuyanı çok olan ülkeler ve iller her zaman başarı liginde üst sıralarda yerlerini almışlardır günümüzde ve tarihte .Okuma oranının yüksek olduğu ülkelerde her zaman ÖSS de de başarı seviyesi üst sıralarda olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır. O halde herkes okumaya büyük gayret etmelidir.

SORU- İlhan işitme engellilerin rahat iş bulabilmeleri için neler yapmaları lazım sence?

İ HAKKOZ- Ülkemizde işitme engellilerin rahat iş bulması imkanı az. Devlet bazen normal insanlardan daha çalışkan olan engellilere bile iş vermekten kaçınmakta.Tüm devlet ve özel sektör kurumlarında % 4 özürlü eleman çalıştırma zorunluluğu varken bugün bu kadroların çoğu boş kalmaktadır. Engellilerin iş ve işçi bulma kurumuna kayıt olarak, engelli sınavlarını takip ederek, sözlü başvuruda bulunarak iş aramaları ve her şeyden önemlisi de kendilerini geliştirmek için çok çaba harcamaları gerekmektedir.Ben 8 sene iş aradım . Ankara’ya bile iş aramaya gittim. Beni işe alan Karadeniz Birlik kurumuna her zaman minnettar ve teşekkür borçluyum.Bana her zaman iş yaşamımda kolaylık sağladılar.

YORUMU – Engellilerin kendilerini geliştirmek için her zaman sağlam insanlardan daha çok çalışmak ve gelişmek zorunda olduklarını, tüm engelli ve ailesi unutmasın ve çocuklarının gelişimi için her zaman çok çaba harcasınlar.Engelli insan ne kadar çok gelişirse iş bulması, hayatta tutunması ve hayatta mutlu olması o kadar yüksek olacaktır muhakkak.Bunun en güzel ispatı da gelişmiş olan engellilerin hayatta her zaman başarıyı yakalamış olmalarıdır.İlhanda azmederek 8 sene boyunca iş aramış ve işe girdikten sonra da iş arayan işitme engellilere her zaman yol göstererek , onların iş başvuru dilekçelerini yazarak, iş mevzuatın takip ederek , işitme engellileri bilgilendirmiştir.

SORU-Engellilerin iyi bir eğitim alması, hatta Üniversite tamamlaması, onların iyi iş bulması, engellilerin rahat yaşamaları anlamına mı gelmektedir İlhan?

İ HAKKOZ – Evet söylediğiniz olabilir. Engellilerin mesleki eğitim ve teknik eğitimden geçmeleri gerek. Tokat’ta daha önce engellerin meslek öğrendiği bir okul vardı .Yetersizdi ama faydalıydı.Kapattılar bu okulu.Kapatmak yerine, bu okulun yetersizliklerini tamamlayarak engellilerin iyi yetişmesini ve sonrasında iş bulmalarını sağlardı.

YORUMU – Engellilerin her zaman rahat iş bulabilmeleri için , her il merkezinde mesleki eğitim veren yatılı engelliler okulu açılması ve bunların okul tamamlanmasından sonra işe yerleştirilmesi için çaba harcanması , bence engellilerin büyük oranda iş bulma sorununu ortadan kaldıracaktır. Tokat’ta işitme engellilerin eğitim alacağı bir kurum bulunmamakta .Sivas gibi büyük illerde işitme engelliler lisesi dahi bulunmamakta. Halbuki ülkemizde işitme engelli insan çok sayıda bulunmakta ve her ilde bir işitme engelliler ilköğretim okulu ve lisesi bulunması gerekmektedir bence.

SORU- Engelliler evlilik konusunda sıkıntı yaşamamaları için neler yapmalılar?

İ HAKKOZ – Ülkemizin ekonomik şartlarında engelliler evlilik konusunda olumsuzluklarla karşı karşıyalar her zaman .Engellilerin kendilerine devamlı olarak iş bulmadan evlenmemelerini tavsiye ederim . Her engelli evliliklerinin ufak tefek sorunlarını büyütmeden çözüm yolları aramalılar. Engellilerin mutlu olabilmesi için içki kumar gibi kötü alışkanlıklarının da olmaması gerekir diye düşünmekteyim. Zorluklara karşı da engelli dirençli olmalı, sorumluluklarının her zaman bilincinde olmalı.Engelli çocuğu olan anne ve babalarda her zaman çocuklarına sağlam olan çocuklarından daha çok katkı sağlamalılar.

YORUMU – Engellilerin evliliklerinde sağlam olanlara göre daha dikkatli olmaları ve daha sevgi dolu olmalarının gereğine her zaman inanmışımdır ve bunu da çevremdeki engellilere her zaman anlatmışımdır.Ancak engelliler kendilerini geliştirmek yerine hayatta hep yardımı başkalarından beklemek gibi yanlışlara da düşmüşlerdir.Ancak engelli olsun , engelli olmasın kendini geliştiren insanların her zaman mutlu yaşantıları , evlilikleri ve hayattan aldıkları hazlar olmuştur.Bunu yaşayarak ta görmüş insan olarak , engelliler mutlu yuva kurarak evliliği hep zaman yuvalarında arasınlar. Bir işitme engelli de her halükarda sağlam bireylerle evlenerek mutlu olabilirler bunun en güzel örneği benim ve İlhanın yapmış olduğu evliliklerdir.

SORU- Engelliler sence nasıl kendilerini daha çok geliştirebilirler İlhan ?

İ HAKKOZ- Engelliler kaliteli eğitim ve bilinçli gelişim çabaları ile kendilerini her zaman geliştirebilirler.Çevrelerinde onlara yardım edecek insan bulamazlarsa o zaman kitap okuyarak kendilerini geliştirme yollarını mutlaka öğrenmeleri lazım

YORUMU- Engelliler her zaman yardımcı bulamaz.Yardımcı bulamadıkları zamanda kendilerine çok kitap okumak büyük yardım sağlayacaktır ve insanlar okumanın hazzını tadacaklardır.Hayatta Bazen insanın anne ve babasının veremediklerini bile bilinçli ve doğru seçilmiş kitaplar her zaman vereceklerdir.Bende hayatımı her zaman çok kitap okuyarak güzelleştirmeye çalıştım.Kendini geliştirmiş işitme engellilere baktığım zamanda onlarında aynı yöntemle okumaya çok zaman ayırdıklarını ve başarılı olduklarını gördüm ve mutlu oldum.

SORU- Engelli vatandaşlarımıza ülkemizde verilen haklar yetersiz mi? Daha Ne gibi haklar verilebilir engellilere iş bulmada , eğitimde ve kendilerini geliştirmede ?

İ HAKKOZ- Engellilere ülkemizde verilen hakları her zaman yetersiz bulmaktayız. Daha kanun kabul edilmeden mali külfet gerekçesiyle engellilerin hakları verilmemekte. Bu yasa çıkmadan engellilere güzel hakların verilebileceğini de sanmamaktayız. İş bulma konusunda her iş yerinde bulunan % 4 Kontenjanın dolup dolmadığı devlet tarafından çok sıkı denetlenmeli ve bu boşluklar doldurulmalı. Engellilerin iş bulma sorunlarının mutlaka halledilmesi lazım diye düşünmekteyiz.

YORUMU- Engellilere verilen haklar AB seviyesinde olmalı ve engellilerin serbestçe dolaşımı sağlanmalıdır.Mesala 572 sayılı KHK de şöyle madde var “ Belediyeler halka açık belediyeye bağlı ulaşım araçlarından indirimli veya ücretsiz tarife uygular” Bu maddeyi kimi ücretsiz olarak uygularken kimi indirimli olarak uygulamakta, kimi de hiç uygulamamakta ve bu da engellilere verilen değeri göstermektedir.Kanunlar engellir lehine yorumlanırsa engelliler bu ülkenin değerli bir ferdi olmanın mutluluğunu her zaman yaşayacaklardır.Kanunların işitme engelliler lehine yorumlanması içinde işitme engellileri sorunlarına hakikaten sahip çıkacak ve bilinçli işitme engelli bireylerden oluşacak sivil toplum örgütlerinin kurulması ile olacak bir şey . Bu örgütler gereği gibi çalışarak etkili baskı grupları oluştururlarsa o zaman işitme engellilerin daha rahat yaşaması için kanunlar çıkarılacak ve kanunlar engellilerin azami faydalanacağı şekilde yorumlanacaktır.

SORU – Başka ne anlatacaksınız?

İ HAKKOZ- Ben emekli olmama rağmen boş durmayı sevmemekteyim.Bilgisayar kullanabilirim. İşletim sistemlerinin kurulmasını yapabilirim. Programlama dilini yazıp çalıştırabilirim. Paket programları yapabilirim. Elle resim çizebilirim. Bana iş verecek olursa ben çalışmaya her zaman hazırım .

YORUMU – İlhan oldukça yetenekli, sağlam karakterli bir arkadaşımız onunla çalışmakta çok zevkli ona iş veren insan rahat edecektir. Yetenekli işitme engellilerin erken emekli olmasını sağlayarak onların toplumda tüketici olması yerine iyice yaşlanana kadar istediği kadar çalışmasını sağlamak gerek herhalde.

Teşekkür ederim İlhan

TURAN YALÇIN-TOKAT