KIRLANGIÇ

İstanbul'da özellikle mayıs ayı ile birlikte, akşam saatlerinde genelde farkında olmadığımız bir cıvıltı hakimdir. Trafiğin durgun olduğu sabah saatlerinde de daha iyi duyduğumuz o güzel cıvıltının sahibi, kırlangıçlardır. Havada inanılmaz uçuş örnekleri gösterirler. Bugün sizlere kırlangıçlardan bahsetmek istedim, çünkü yine aylardan mayıs ayı ve yine o güzelim cıvıltılar kulaklarımda.

İnternetten aldığım bilgilere göre kırlangıçlar, kırlangıçgiller ailesini (Hirundinidae) oluşturan ötücü kuş türlerinin ortak adıymış. Kutup bölgeleri hariç dünyanın her bölgesinde yaşadığını söylüyorlar. Başlıca besinleri sinek ve böcekleri, özellikle zarif uçuşları sırasında avlıyorlarmış. Kaptıkları avı parçalamadan yutarlarmış.

Kısa, yassı ve üst yarısının ucu kancalı gagalarının çok fazla açılaması bolca sinek avlamalarına yardımcı oluyormuş. Bu zarif görünümlü kırlangıçların göğüsleri enli, boyunları kısa ve başları yassı olurmuş. Bacakları kısa ve kuvvetsiz (yürüme konusunda zayıf olması bundan sanırım), kanatları uzun dar ve sivri, kuyrukları çoğu zaman derin çatallı, tüyleri kısa ve üstü madeni parıltılı olurmuş. Uçuş esnasında kuyruklarını dümen gibi kullandıkları söylenmekte.

Kırlangıçlar, göçmen kuşlar sınıfında yeralmakta, yaz ve kış aylarında farklı bölgelerde yaşarlarmış. Kışları genelde Afrika kıtasını tercih ederlermiş. Başta belirttiğim gibi, ötüşleri insanlara neşe verirmiş. Yaşadıkları çevreyi iyi analiz eder, dost ve düşmanlarını öğrenirlermiş.

Kırlangıç yuvalarını birçoğumuz iyi biliriz. Evlerin dış pervazlarında veya kirişlerinde yuva yaparlarmış. Tükürükleri ile perçinledikleri çamurdan yaptıkları yuvalar, içi oyuk bir kürenin dörtte biri görünümde olurmuş ( eni 20, derinliği 10 santim cıvarında) . Yuvalarını güzel bir havada 8 günde yapabilirlermiş. Aynı yuvayı üst üste yıllarca kullandıkları olurmuş. Yavrularını bu yuvada büyüttüklerini belirtmeye gerek yok sanırım. Yavruların yuva içinde dışkılarını nasıl dışarıya bıraktıkları inanılır gibi değildir.

İnsana bu kadar yakın ve sevecen kuş az bulunur. Sıcak yaz akşamlarında veya sabahın ılık canlanışında kırlangıçların cıvıltısına kulak verin ve onları daha çok sevin...