Kosova ve Kıbrıs (2)

Haftasonuna gelirken bu iki bölgenin tarihi için önemli olaylar olmasını bekliyorduk ki bu bölgelerin kaderi sadece kendilerini değil bütün dünyayı ilgilendiriyor.

Kosova konusundan başlayalım. Haftasonuna gelirken Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesi kesinkes bekleniyordu. Hatta; günü ve saati de belirlenmişti, Pazar akşamı saat 16:00'da dünya yeni bir bağımsız devlete kavuşuyordu! Beklenen oldu; Pazar akşamı Kosova'nın eski terörist başbakanı Haşim Taçi Kosova'nın bağımsızlığını tüm dünyaya duyurdu.

Çoğu dış güç Kosova'nın bağımsızlığına karşı takınılacak tavrı belirlemişti; yine de tepkileri toplamakta fayda var. Bağımsızlığı ilk tanıyan ülke Afganistan oldu. Kosova'ya en fazla yardımcı olan ABD de Kosova'yı ilk tanıyanlardandı. Türkiye de Koosva'yı ilk tanıyanlardandı, o kadar tanıyan varken Sırplar'ın Türkiye Büyükelçiliği'ni hedef alması da ilginçti. En önemli çıkışı ise ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice yaptı ve <ı>''Kosova'nın bağımsızlığı dünyada hiç kimseye emsal teşkil edemez.'' dedi. Bu söz için de <ı>''Anlayan anladı.'' diyoruz.

Kosova'yı tanımayanlara/bağımsızlığa karşı olanlara gelirsek; birincisi Rusya. Baştan beri Kosova Cumhuriyeti'ne karşı olan Rusya, bölgede savaşa gitmeye hazır. Kosova'nın eskiden bağlı olduğu Sırbistan da normal olarak bağımsızlığa karşı. Toprak bütünlüğü isteyen ve dünyanın en önemli kömür rezervlerine sahip Kosova'dan vazgeçmek istemeyen Sırbistan savaşı göze almaya hazır. Resmen konuşmasa da Çin de Kosova'yı asla tanımayacak ve bunun emsal teşkil etmesinden korkuyor.

Kosova'nın bağımsızlığına karşı en önemli sorun ise Avrupa Birliği içinde olduğu. 27 üyeye sahip Avrupa Birliği'nin dış politika konusunda asla ''birlik'' olamayacağını Kosova meselesiyle beraber tekrar gördük ve Avrupa Birliği, üyelerini tanıma-tanımama konusunda serbest bıraktı. Üyelerden İngiltere, Fransa ve Almanya'nın başını çektiği grup söz verdikleri şekilde Kosova'yı tanırken; İspanya, Slovakya, Yunanistan, Romanya Kosova'nın emsal teşkil etmesinden çekinerek tanımayacaklarını açıkladı.

Kosova'yı bir kenara bırakalım; bizleri daha çok ilgilendiren Kıbrıs meselesinden bahsedelim. 24 Nisan 2004'te Annan Planı'nın reddedilmesinden sonra Kıbrıs Sorunu'nun çözümüyle ilgili çalışmalar büyük ölçüde ivme kaybetmişti. Son bir-iki yılda ise tamamen durdu ve Şubat 2008-Güney Kıbrıs Başkanlık Seçimi'ne kilitlenildi. Annan Planı'nı reddeden, muhafazakar lider Tasos Papadopoulos'un kaybetmesi halinde barış için umut doğacaktı.

Seçimlerin ilk turu geçtiğimiz Pazar günü yapıldı ve üç favori adayın yarıştığı ilk turdan iki aday final turuna kalacaktı. Avrupa Parlamentosu Milletvekili ve eski Dışişleri Bakanı Yannakis Kasulides ilk turu birinci bitirirken, çok ufak farkla geride bıraktığı isimler Meclis Başkanı Dimitris Hristofyas ile Başkan Tasos Papadopoulos oldular. Papadopoulos'un elenmesi ''iyi birşey'' olarak yorumlanırken ben pek öyle düşünmüyorum. Nitekim, mevcut adaylar arasında ''iki bölgeli, iki devletli çözüm'' isteyen tek aday Papadopoulos'tu ve KKTC'nin Güney Kıbrıs'a entegre edilmeden ayakta kalmasını sağlayacak tek kişi de Papadopoulos'tu.

İki adaydan biri başkan seçilecek. Favori; AKEL lideri Dimitris Hristofyas. İlk turda sürpriz yapan Kasulides son derece tecrübeli bir politikacı ve Avrupa Birliği'nin desteğini fazlasıyla almış durumda. Muhafazakar aday Kasulides'in seçilmesi durumunda Papadopoulos'tan çok daha zor bir başkan bizi bekliyor. Hristofyas ise daha ılımlı ama kesinlikle tek devlet çözümü istiyor. Kendisinin istediği tek devlet çözümü ise yeni devlet değil KKTC'nin Güney'e entegre edilmesinden ibaret.

Dünyanın fiziken küçük, siyaseten büyük bu iki bölgesinde neler olacağını merakla bekliyoruz, silahsız çözümlere gitmek umuduyla...