Yeni Bir Menenjit Aşısı

Sevgili okurlar,  bu  yazı  web  sitemizde  çok  ilgi  gördü,  o yüzden  sizlerle de  paylaşmak  istedim. 

Hastalarımıza  yeni  ve  önemli  bir  menenjit aşısı  çıktı,  daha doğrusu  Türkiye’ye  yeni  geldi deyince,  genellikle  ilk  cevap, biz  zaten  menenjit  aşısı  olmuştuk oluyor. Evet  haklısınız şu  ana  kadar çocuklarınız  2  farklı  menenjit  mikrobu  için  8  kez aşılandı. 5’li  karma  aşı  içinde  4  kez  hemofilus  influenza  mikrobuna  karşı,4 kez  de  halk  arasında  zatürre  aşısı  denen  aslında  menenjite  de  yol  açabilen  pnömokok aşısı ile çocuklarımız  aşılandı. Yeni  aşımız  meningokok  aşısıdır.  Yani farklı bir  mikrop, daha henüz  olmadığımız  bir  aşı.

Menenjit  bir  hastalıktır, bu  nedenle  de birçok farklı  mikrop  menenjite  yol  açabilir. Bundan  sonra yazıma  sizden  gelen ya  da  gelebileceğini  düşündüğüm  sorularla  devam  ediyorum.

Bu  aşı  neden  önemli?

Meningokoksemi  eskisi  kadar  sık  görülmese  de zaman  zaman  salgınlar  yapabilen, özellikle  Haç  mevsiminde  Orta  Doğudan  ülkemize  taşınabilen, ve  yakalanan  kişinin  24  saat içinde  %50 olasılıkla  ölümüne  yol  açan ağır  bir  hastalıktır. Menenjit  bu  mikrobun  yapacağı  en  basit  hastalıktır, özellikle  tüm  vücutta  ağır  kanamalar,   döküntü ve  birçok  organın  yetmezliğiyle  seyreden meningokoksemi denen şok  tablosu hızla ilerler  ve  çok  daha  ölümcüldür.

Ülkemizde yıllık görülme sıklığı tam olarak bilinmemekle beraber Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ölüm istatistiklerinden yola çıkarak yapılacak tahmine göre Avrupa’ya göre en az 10 kat daha yüksek olduğu söylenebilir.  Türkiye’de meningokokal hastalık en çok 5 yaş altı çocuklarda görülmektedir. TÜİK verilerine göre 5 yaş altında ölen her 10 çocuktan 1’i meningokokal hastalık nedeniyle ölmektedir.

Bu  aşı  daha  önceki  meningokok  aşılarından  farklı  mı?

Evet  daha  önce  de  özellikle  hacca  gidenlere veya  askerlik,  bağışıklık  yetmezliği,  kompleman  eksikliği  ve dalağın  olmaması  veya  alınması  gibi  risk  faktörü  olanlarda Polisakkarit  aşılar  uygulanmaktaydı.  Ancak  bu tür  aşılar  uzun  süreli  bağışıklık  bırakmaz  ve  2 yaşın  altında  işe  yaramadığı için uygulanamaz .  Konjugasyon  teknolojisiyle  hazırlanan   Menactra  aşısı  içinde  en  sık  görülen A, C,Y ve  W135 olmak  üzere   4  çeşit  Meningokok mevcuttur. Ve  hastalığın  en  riskli  olduğu  bebeklik  çağından  itibaren yapılabilir.

Bu  aşının  yan  etkileri  nelerdir?

Aşının  en  sık  görülen yan  etkileri;  aşı  yapılan  yerde  ağrı-şişme-kızarıklık,  halsizlik,  huzursuzluk,  ağlama  ve  ateş olarak  sayılabilir. Çoğu  zaman  basit  ağrı  kesici ve ateş  düşürücülerle  1-2  gün  içinde  geçer. Daha  önce  Guillain  Barre  Sendromu geçirenlerin  bu  aşıyı  olması  pek  önerilmez.

Bu  aşı  kaç  yaşa  kadar ve kaç  doz uygulanır?

Konjüge  meningokok aşısı(Menactra) ülkemizde 11 yaşa  kadar  ruhsat  almıştır. Normal  aşılama  şeması  en  erken  9  ayda  başlar  minimum  3  ay  arayla  2  yaşa  kadar  çocuklara  2  doz  olarak  uygulanır.  2  yaş  üzerindeki  çocuklara  herhangi  bir zamanda  bir an  önce  tek  doz  olarak  uygulanmalıdır.

Meningokok  aşısını  devlet  öder  mi, fiyatı nedir?

Konjüge  meningokok  aşısı( Menactra) şimdilik  Sağlık  Bakanlığı  tarafından  ödenmemektedir, bu  nedenle sağlık ocaklarında  veya  aile  sağlığı  merkezlerinde ücretsiz uygulanmaz,  yani  şimdilik özel  bir  aşıdır.  Mart  2013 itibariyle  155 TL  civarında  satılmaktadır.

Yeni  bir aşı-çocuğuma  nasıl  yaptırabilirim,  çocuğum  kobay  mı  olacak?

Aslında  yeni  bir  aşı  değildir, Amerika’da 7  yıldır ve  birçok gelişmiş  ülkede güvenle  uygulanan bir  aşıdır. Bugüne  kadar  44 milyona yakın  doz  uygulanmış  ve  ciddi  bir  yan  etkisi  görülmemiştir. Yani  çocuğunuz  bu aşıyı  ilk  kez  olacaklardan  olmayacak.

Uzm. Dr. Anıl YEŞİLDAL