Musahipzade Celâl

Musahipzade Celâl ................................. (1868 - 1959)


1868 yılında İstanbul' da dünyaya gelmiştir... Ünlü bestekâr Şakir Ağa' nın torunudur... Tophane Fevziye Rüşdiyesi' nde okumuştur... 1889' da Babıâli Terceme Odası' na atanmıştır... Bu tarihten sonra çeşitli memurluklarda bulunmuştur ve bir taraftan da tiyatro eserleri yazmaya başlamıştır...


Osmanlı toplumunun içten çürümüş halini, tiyatro yapıtlarında son derece ustaca yansıtan çok kıymetli bir sahne yazarımızdır... Osmanlı yaşantısını, yıllarca süren sabırlı bir çalışma ile incelemiştir... Sahne eserlerinin dışında, bu incelemelerinin ürününü de vermiştir... "Eski İstanbul Yaşayışı"... Bu dönemi, en ince ayrıntılarına varıncaya kadar onun gibi bilinçle yansıtan bir başka sahne yazarımız yoktur... Birçok eseri halâ ayakta durmaktadır ve sahnelerimizde tekrarlanmaktadır...


İlk eseri "Köprülüler" isminde bir dramdır ve bu dramı kendisine ilham eden olay şudur...


1908 Meşrutiyetinin ilânından sonra tiyatro üzerinden ağır baskı ve kuşku kalkmıştı. Sahnelerimizde, konusunu hürriyetten, adaletten, insan hak ve hürriyetlerinden alan birçok piyesler rağbet görmekteydi. Bu devrede Celâl Esat Arseven' le Salâh Cimcoz ortaklaşa bir piyes yazdılar... "Selim-i Salis"... Bu piyesi Mınakyan Efendi, Osmanlı Dram Kumpanyası' nda oynadı.


Tiyatronun seyircileri arasında Musahipzade Celâl' de vardı ve "Selim-i Salis" oyunu, onda da piyes yazmak fikrini uyandırdı. O da "Köprülüler" adında bir dram yazdı. Mınakyan Efendi eseri okudu, beğendi ve oynadı. İşte böylece sahnelerimiz ünlü bir yazar kazanmış oldu.


Eserleri şunlardır...


* Fermanlı Deli Hazretleri

* Aynaroz Kadısı

* Kafes Arkasında

* Bir Kavuk Devrildi

* Mum Söndü

* Pazartesi Perşembe

* Gül ve Gönül

* Atlı Ases

* Balaban Ağa

* Demirbaş Şarl

* Kaşıkçılar

* Köprülüler

* Türk Kızı

* Genç Osman

* İstanbul Efendisi

* Macun Hokkası

* Yedekçi

* Lâle Devri

* Moda Çılgınları

* İtaat İlamı

* Selma



Foto: Aynaroz Kadısı - sehirtiyatrolari.com

Kaynakça: 100 Türk Büyüğü