Öç alma olayı üzerine

Bugünde öç alma olayı üzerine bir şeyler yazalım.

Hayat her zaman bizim istediğimiz gibi olmayabilir. Bazen sıkıntıya girebiliriz, istemediğimiz olaylar da olabilir. Acı çekeriz, inciniriz. Suçlu ararız, sonra da sebep olanları cezalandırmak isteriz. Buna “öç alma” diyoruz.  

Kısaca “yapılan bir kötülüğün acısını aynı derecede bir kötülük yaparak çıkarmak” de diyebiliriz.

Niye böyle oluyor? Bunu anlayamayız.

Bu olay Türkiye de olduğu kadar, yurt dışında da var.

İngilizcesi “take revenge” dir.

Bir de misilleme (retaliation) olayı var. Bu hızlı verilen bir tepkidir, olayın nereye gittiği pek düşünülmez. Geçenlerde bir kadın programında evli, çocuklu bir kadın, kocasının kendisini ihmal ettiğini, bu nedenle sorunlar yaşadığını, onunla kocasını başka bir ile aldattığını söylüyordu. Bir hata başka bir hatayı getirebiliyor. Yanlış tabiî ki.

Öç alma ile mislilleme birbirine benzese de aynı kelimeler değildir. Öç almada genelde karşı taraf zarar görür.

Misilleme daha çok, karşılık verme ye (retribution) yakın bir kelimedir.

Öç alma flimlere de konu olmuştur. Doğu da yakınları öldürülen biri, çocuklarına, “ölen kişinin öcünü alacaksınız” yönlendirme yapar. Yerli filimlerde, dizilerde bu olay sık olarak işlenir. Dini hukuk da da bu durum vardır.  Buna “kısas” derler.

Bazen kişiler öç almadan vazgeçeler, o zaman “Bağışlama” fiili devreye girer. Burada da  çoğunlukla öç alma duygularının ya da davranışlarından vazgeçilmesi kastedilmektedir.

İnsan hareketlerinin kökenini anlamak kolay değildir.