Paranın anlamsızlığı

Bu yazımda sizlere paranın başka bir yüzünü anlatmak istiyorum.

Para dediğimiz şey, üzerine bir takım resimler ve yazılar çiziktirmiş olduğumuz bir parça kağıt veya değersiz metal parçasından başka bir şey değildir. Derler ya köpeğe versen yemez. İşte aynen öyle. Belki sizde denemişsinizdir. Sizin en değerli saydığınız parayı köpeğe uzattığınızda iki kere kokladıktan sonra ne yapmak istediğinizi anlamayıp kendisiyle dalga geçtiğinizi düşünerek başını tekrar yerdeki iki patisinin üzerine bırakıverir. Gerçektende yenilmez, içilmez. Hafif bir darbeyle çektiğinizde hemen yırtılır. Ateşe attığınızda yanıp kül olur. İnsandan başka sadece keçiler ve inekler için samandan daha adi olarak bir parça değeri olan bu nesne bir de pislik yuvası özelliğiyle mikropların hoşuna gider.

Peki o zaman paraya anlam katan şey nedir? Köpeklerin bile değer vermediği bu nesne insanların birbiri üzerindeki üstünlüğüdür sadece. Aslında sırf bir hayal ürünüdür. İnternetin hayali dünyası bile bir parça paranın insan üzerinde yarattığı hayali değerden çok daha gerçekçidir.

Bir tane kağıt banknot düşünelim. Üzerinde yüksek bir rakam yazan ülkenin en değerli banknotu. Bu banknota bu değeri veren şey nedir? İnsanlar, “işte bu kağıt parçası çok değerlidir” diyerek birbirlerini kandırmışlar. Kandırmakla kalmayıp buna birde kendilerini de inandırmışlar. Daha sonra bunu değerleri haline getirmişler. Öyle bir değerki birkaç parça kağıt karşılığında herşeylerini satabiliyorlar. Günler, aylar süren emeklerini, tarlada ektikleri biçtikleri emek verdikleri tonlarca gıdayı, kendi elleriyle yetiştirdikleri hayvanları, yerin derinliklerinden çıkartıp göz nuruyla işledikleri göz kamaştıran taşları, hatta kendi vücutlarını, namuslarını, hatta vatanlarını bile satar olmuş insanlar işte bu bir parça kağıda. Para denen şeyin alamadığı nerdeyse hiç bir şey kalmamış. Öyle kurnazlar çıkmışki öbür dünyanın tapularını bile satmışlar bu para denen şey karşılığında.

Para sadece insanın başka bir insan üzerindeki yaptırım gücüdür. Hiç bir para karşısında bir atı, bir maymunu, bir kurdu kandıramazsınız. İneğe çok para verip daha çok süt vermesi için anlaşamazsınız, tavuğa çok para verip günde üç kere yumurtlaması için anlaşamazsınız ama bir insana çok para verdiğinizde ne isterseniz yapar. Para karşılığında uçurumdan paraşütsüz atlar, başının üstünde zıplayarak merdiven çıkar, fare zehirini kaşık kaşık yer, hatta az önce teklifinizi kabul etmeyen tavuğu bulur boğazını sıka sıka günde dört kere bile yumurtlatır, aklınıza gelebilecek veya gelemeyecek her şeyi yapar insan bu para denen şey için.

Daha çok parası olanın yaptırım gücü daha çoktur. Para denen bu şeyi bir çakmakla yaktığımızda zenginle fakir arasında nerdeyse bir fark kalmaz.

Kısacası para denen şey çok anlamsız. Tavsiyem bunlardan bir an önce kurtulmanızdır. Cebinizde, evinizde, banka hesabınızda ne kadar varsa bir poşete, pakete, çuvala artık neye sığıyorsa ona koyup benim adresime gönderin. Merak etmeyin ben çaresine bakarım.

Saygılarımla,

Ertunç Alpman