Politika ve siyaset

Günümüz, siyaset hayatında aynı amaçla kullanılan iki kelime var. Biri; ‘politika’, diğeri; ‘siyaset’ kelimesi. Ve bunları yapan kişilerin meslekleri olarak da; politikacı ve siyasetçi diyoruz.

İşte, bu iki kavram, aynı gibi kullanılsa da, aslında birbirinden çok farklı anlamlar içermektedir.

Politika ve politikacı tanımları esas olarak fikri bir kaynağın üzerinde şekillenen kavramlardır. Kelime olarak politika kavramı; uygulamaların (eylemlerin) karakterini belirlemek anlamına gelir. Yapılan bir uygulamanın (eylemin) sebeplerini ve öngörülen sonuçlarını tasarlayan planın adıdır.

Öncesini, uygulamayı ve sonrasını tanımlayan fikri projedir, plandır.

Öncesinde:
Uygulama (eylem) için mevcut şartları irdeler. Gerekli şartları oluşturur. Süreyi hesaplar. Oluşacak muhtemel olumsuzluk etkilerini göz önüne alır. Bunların hangi dozda ortaya çıkabileceğini hesaplar. Uygulamanın süresini -bu etkileri göz önüne alarak- genişletir. Bu süre için uygulamanın sürmesini sağlayacak altyapıyı hazırlar.

Uygulama sırasında:
Görevlendirmeleri yapar. Ortaya çıkan sonuçları kontrol eder. Planlanan şekilde devam etmesini sağlar. Uygulama süresince planda olmayan, ama ortaya çıkan, hesap dışı etkileri de göz önüne alarak planı revize eder.

Sonrasında:
Uygulamanın, etkileyenler ve etkilenenler açısından ulaşacağı sonuçlar öngörü olarak planlar. Oluşacak değişimi öngörü olarak planlar. Sağlanacak fayda ve zararları öngörü olarak planlar. Zarar gören kesimlerin zararını telafi edecek, entegre projeler (ikincil planlar) yapar.

Bu üç aşamayı tasarlayıp çevre etmenleri ile ilişkilendirir. Artık; ortaya herhangi bir konu hakkında özgün bir politika çıkmıştır. Planlama sürecini tamamladıktan sonra, simülasyon (modelleme) imkanlarını inceler. (Yani ilacı önce farelere verir.) Laboratuar ortamında, uygulamanın yararlılık hanesinde artı değerler var ise iyi bir plan ortaya çıkarmış olur.

Kısacası; ‘politika’ plan ve projedir.
Dolayısıyla ‘politikacı’ da mühendistir.

* * *

Siyaset ve siyasetçi ise; -politika haline getirilmiş, - fikir ve eğilimleri; benimsemiş, doğruluğunu savunan ve bu politikaları gerçekleştirmek için mücadele edenler; siyasetçidir. ‘Siyaset’ ise; siyasetçinin politikaları gerçekleştirmek için ortaya koyduğu tavırdır.

Kısacası; ‘siyasetçi’ müteahhittir.
Dolayısıyla ‘siyaset’ de taahhütler ve uygulamalardır.

* * *

Siyasetçiler, siyasetlerini; politikaları uygulamak ve başarıya ulaştırmak üzerine kurarlar. Seçtikleri politikaların siyasetçiden bağımsız başarı değeri vardır. Siyasetçinin başarı değeri, politikanın başarı değeri ile daha da artar ya da azalır.

U= P(u) + S(u)

Burada:
U : uygulamanın başarı değeri.
P(u) : O uygulama için ortaya koyulan politikanın başarı değeri.
S(u) : O uygulama için uğraş veren siyasetçinin başarı değeri.

Bu denklem gösteriyor ki: Eğer bir siyasetçinin başarı değeri (S(u)) çok yüksekse, politikanın (ortaya koyulan projenin) başarı değeri pek önemli değildir.

Bunu iyi bir satıcının çürük bir arabayı, antika diyerek satmasına benzetebiliriz. Bu ticarette bir sorun vardır. Sorun ancak zaman içerisinde fark edilebilir. (Ta ki; müşteri arabanın kusurlarını anlayıp satıştan rahatsız olunca iş su yüzüne çıkar. Ama satıcı günü(!) kurtarmıştır. Öyleyse sonuçta satış başarısı uzun vadede olumlu değil diyebiliriz.

? U= ? P(u) + ? S(u)

(Toplam başarı, politikanın toplam başarısı ve siyasetçinin toplam başarısısın bütünüdür.) Şeklinde zamana yayılabilir. Bu denklemde; politika ve siyasetçinin kısa süreli değişimleri (pikleri) göz ardı edilebilir. Bu durumda şu sonucu çıkarmak mümkündür:

* Her uygulama bir değişimdir.
* Her değişimden etkilenenler olacaktır.
* Etkilenme, her etkilenen toplum kesimi için ayrı-ayrı oluşur.
* Bu farklar, uygulamanın lokal etkilerinin kaçınılmaz sonucudur.
* Siyasetçi, bin bir zahmetle oluşturulmuş politikaları uygularken lokal olumsuzluklardan etkilenmemelidir.
* Uygulama sonrasında her toplum kesimi üzerinde farklı memnuniyet değerleri oluşacaktır.
* Toplum her kesimini her zaman memnun etmek imkansızdır. (<- siyasetçinin="" bilmesi="" gerekenlerden="">

Murat SEVGİ

Not 1:
‘Siyaset’ kategorisinde, bir sonraki yazımda, asırlardır etkisini artarak sürdüren, 2300 yıllık bir Yunan düşünürünü İLK DEFA duyuracağım. Böylece, bu önemli Yunanlı düşünür, bunca zaman sonra diğer çağdaşlarının yanındaki yerini almış olacak!

Not2:
Politikacı kelimesinin popüler anlamı olan, ‘siyasetçi’ ile eşanlamlı kullanımı kusurunu önceki yazılarımda ben de yaptım. Örneğin “Politika ile kirlenen bir ortamda bilim olmaz! ” başlıklı yazımdaki ‘politikacı’ tabiri aslında siyasetçi olmalıydı.

Hatta kelime üzerinden, eleştirel bakış getiren, mizahi bir tez de geliştirmiştim. Bu tezde; politikacı kelimesinin “politik acı” tanımından gelen sıfat tamlaması olduğunu ileri sürmüştüm. Burada ifade ettiğim ‘politikacı’ kimliği esas itibari ile ‘siyasetçi’ yerine kullanılan şeklidir.