Talışlar : Azerbaycan'da bir etnik grup

Etnik farklılıklarımız olan din, dil, renk ve yaşam tarzı gibi farklılıklarımızı çiçekleri birbirinden ayıran koku, renk olarak görebilsek eğer, arazisine oranla en çok çeşit içeren yer Kafkasya olurdu.

Talışlar Kafkasya'da İrani dil konuşan birkaç halktan biri. Azerbaycan'ın güneyindeki Hazar denizi yanında Astara, Lenkeran, Lerik şehrinin tamamen Talışlar'dan oluşuyor ve komşu Masallı şehrinde de önemli miktarda Talış Meskun. Ayrıca İran'ın Azerbaycan'a sınır olan Kuzey kesimlerinde de Talışlar yaşıyor. 

Talışlar bölgenin yerli halkı. Kökenlerini İran'ın kadim halkı olan Kadusilere dayandırıyorlar. Konuştuklarını dil Hint-Avrupa dil grubundan Hind-İran dilleri grubuna dahil. Bugün gerek İran'da olsun gerek Azerbaycan'da ki Talışlar tamamına yakını Azeri Türkçesini iyi biliyorlar. Talışların yoğun yaşadığı yerlerde kendi dillerinde devlet okullarında ilköğretim tahsili Sovyet'lerden bugüne devam ediyor. 

Azerbaycan'daki Talış sayısı ise 1999 resmi sayımına göre 76 bin küsür İran'da ise kimi kaynaklara göre 120 bin civarı. Fakat Azerbaycan'daki rakamların doğruyu yansıttığı oldukça şüpheli. 

Talışların bizim Doğu Karadeniz halkına benzeyen vücut ve burun yapıları benim Azerbaycan'da iken oldukça ilgimi çekmişti. Çok ilginç birşey de Azerbaycanlıların Talışlar için bizdeki " Lazın onikiden önce kafası çalışmaz şakasını, Talışın onikiden önce kafası çalışmaz" şeklinde söylemeleri. Talışların yoğun olduğu şehirlerde olsun Bakü'de olsun müşahadem Talışların genelde esmer olduklarını. 

Talış mutfağına gelince başta toprak tandırda pişirdikleri sıcak lavaş ekmeğinin lezzetini özellikler belirtmeliyim. Talışların Azerbaycan hatta Kafkasya çapında meşhur olan ve herkesçe beğenilen Levengi diye yemeği var. Tavuk levengisi tavuğun içi ceviz vesair malzemelerle doldurularak dikilerek kapatılıyor sonrasında tandırda pişiriliyor. Tavuk Levengisini beğendim ama balıkla yapılan levengiyi ağız tadıma uymadığı için pek yiyemedim. Talışların genel olarak Azerbaycan halkı gibi misafirperver bir halk hatta genelin üstünde de diyebilirim. 

Talış erkeklerinin giyimleri genel Avrupa giyimleri. Kadınlarda ise durum biraz farklı. Bakü'de yerleşik yaşayan Talış kadınları genel olarak Türkiye ile benzer giyim tarzına sahip fakat kendi bölgelerinde orta yaşın üzeri geleneksel kıyafetleri giyiyor. Kadınların geleneksel giyimi anadolu kadınlarının geleneksel giyimine çok benziyor. Bakü'de pazar yerlerlerinde satıcıların ortalama yarısı kadın satıcılar ve bu kadınların çoğuda memleketlerinden yeşillik ve bazı meyve türleri getirip satan Talış kadınlar.