Tarımda yenileşmede teknokentlerin rolü

Küreselleşen dünyada, araştırma ve teknolojiyi geliştirme çalışmaları tüm dünyada üzerinde en fazla durulan konulardan biri olmuştur. Sanayilerini uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturmak isteyen ülkeler, üretim yöntemlerinde yenilik geliştirmek, ürün kalitesini veya standardını yükseltmek, verimliliği artırmak, üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmeyi çözüm yolu olarak benimsemişlerdir.

Ülkemizde 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uyarınca birçok üniversite bünyesinde kurulmuş Teknokent merkezleri, genel anlamda üniversite-sanayi işbirliğini sağlayarak önemli hizmetler yaratmayı hedeflemektedir. Aralarındaki bir takım küçük yapı farklılıkları bulunsa da bu merkezler; üniversite, sanayi, araştırma merkezleri, girişimciler ve piyasalar arasındaki işbirliğini artırmak, bilgi ve teknoloji transferini kolaylaştırmak yoluyla yüksek katma değerli, Ar-Ge’ye dayalı ileri teknoloji ürün ve hizmetlerin üretilmesine uygun altyapı, üstyapı ve hizmetleri kaliteli fiziksel çevrede sunan organizasyonlardır.

Bölgemizde Diyarbakır’da Dicle Üniversitesi bünyesinde kurulan Teknokent Merkezi üniversite sanayi işbirliğini sağlamak açısından bölge için son derece önemli bir gelişmedir. Bölge sanayisinin farklı alanları ile işbirliğinin yapılacağı Teknokent merkezinin önemli çalışma alanlarından biri de Tarım ve Biyoteknoloji’dir. Bu yılın sonuna doğru aktif olarak hizmet vermesi beklenen merkezde, tarımın iki ana kolu olan bitkisel ve hayvansal üretim konularında hizmetler verilmeye başlanacaktır. Teknokent merkezi bünyesinde başta Ziraat Fakültesi olmak üzere üniversitenin farklı fakültelerinden öğretim üyelerinin uzmanlık konuları esas alınarak kurulacak firmalar, bitkisel üretim ve hayvancılığın sorunlarını çözmeye yönelik hizmetler yanında yeni modern teknolojilerin üretimde kullanılmasını sağlayacak yöntemler ile ilgili uygulama hizmetleri vereceklerdir. Bölgemizde daha etkin bir üniversite-sanayi işbirliği sağlanarak bölge tarımının sorunlarını çözecek araştırmaların yapılması, yapılan araştırmaların ekonomik değere dönüştürülmesi konusunda Ziraat Fakültesinin gelişmiş insan gücü ve altyapı olanaklarının tarım sektörüne sunularak bir sinerjik katkı sağlanması beklenmektedir.

Bitkisel üretim ile ilgili birçok hizmetin verileceği bu merkezde, bölgenin ekonomik tarım faaliyetleri çeşitlendirilerek ve yerel tarım sektörünün modernizasyonunu teşvik edecek olanaklar sunulacaktır. Toprak analizlerinden modern sulama yöntemlerine, gübre kullanımından hastalık ve zararlılarla mücadeleye, arazi işlemeden ekim nöbetlerine kadar birçok konuda yatırım, araştırma geliştirme çalışmaları yanında danışmanlık hizmeti verilecektir. Ayrıca organik bitkisel üretim gibi yeni tarım tekniklerinin geliştirilmesi konularında da gerekli projelendirme ve teknik destek verilecektir.

Teknokent bünyesinde kurulacak hayvancılık firmaları ise bölge hayvancılığının mevcut sağlık, yapısal ve teknik sorunlarının çözümü, yeni hayvancılık teknolojilerinin geliştirilmesi, ürün ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi, her türlü hayvancılık yatırımlarının projelendirilmesi, modern hayvansal üretim için eğitim, kurs ve seminerlerin verilmesi gibi hizmetler sunulacaktır. Organik hayvancılık gibi yeni hayvansal üretim tekniklerinin projelendirilmesi ve bu projelerin hayata geçirilmesine yönelik hizmetler yine bu merkez bünyesinde bulunan firmalardan sağlanabilecektir.

Tarım sektörünün gerek bitkisel ve gerekse de hayvancılık kollarında faaliyet gösteren girişimciler Teknokent merkezlerinde kurulacak olan firmalarla çeşitli anlaşmalar yapabilecekleri gibi müracaat ederek ihtiyaçları doğrultusunda hizmet alabilirler. Tarım sektörü sorunların çözümü yanında daha ekonomik ve rekabetçi modern tarımsal üretim teknolojileri geliştirmek amacıyla ortak araştırma-geliştirme çalışmaları yürütebileceklerdir. Üniversite ve tarım sektörü işbirliğini sağlayacak olan bu merkezler tarım sektörü ve üniversitelere karşılıklı yararlar sağlayacaktır. Tarım sektörü, bilinçli ve modern teknolojilerden yararlanarak daha ekonomik ve sürdürülebilir bir tarımsal üretim gerçekleştirebilecek, üniversiteler ise hem toplumun refahını yükseltecek teknolojileri üreterek önemli bir misyonunu yerine getirmiş olacak hem de çalışanlarına ekonomik katkı sağlamış olacaktır.

Bu işbirliğinin geliştirilmesi yıllardan beri uygulanan tarımsal üretimi kısıtlama politikalarının bir sonucu olan dışa bağımlılığımızı azaltarak, yeniden üreten ve tarımsal üretimde dünya ülkeleriyle rekabet edebilecek bir ülke konumuna getirecektir.