Tez çalışmasından kitaba:"A.Kadir Güler'in eserlerinde halk bilimi unsurları"

Abdülkadir Güler adıyla 1967 yılında buluştuğumuzu sanıyorum. Ankara’da Yazı İşleri Müdürlüğü’nü yaptığım ÇELE Dergisi’ne Mardin’in Kızıltepe ilçesinden şiirler gönderiyordu. Dergiden şiirlerine ilişkin yazdığım notları da anımsıyorum. Güler’le yıllar sonra bir etkinlik dolayısıyla mı yoksa, TRT için bir görev dolayısıyla mı tam anımsayamıyorum.

Söke’de bir kez karşılaşmak, tanışmak, görüşmek kısmet oldu. Çok sık buluşmadık, yüzyüze görüşmedik; ama şiirlerini, yazılarını okudum hep. Yayımladığı kitaplarını gönderdi. Ben ona ulaştırdım kitaplarımı. İzmir’le Söke arası çok yakın. Ancak görüşme olanaklarını pek kullanamıyoruz. Gönüller, duygular hoşluklar içinde olsun. Şiirin, yazının, kitabın dostluğu az şey mi?

Abdülkadir Güler Milliyet Blog’da da yazıları ve şiirleriyle buluşturuyor bizi. Dostları için yazdıklarını da beğeniyle okuyorum. Çanakkale İçinde Aynalı Çarşı kitabını da Milliyet Blog sütunlarında değerlendirmiştim daha önce. Oldukça tıklanmış, okunmuş, paylaşılmıştı o yazım. Abdülkadir Güler çok yazan, çok yayımlayan bir yazar. Yazma tutkusunu bugüne dek aksatmadan sürdürüyor. Şimdi o sıkı bir Sökeli. Yaşamı Mardin’de başlayan Güler’in çeşitli kentlerde süren eğitimciliğinin ardından Söke’de karar kılması, bu kentten yazılarını, şiirlerini, kitaplarını oluşturması elbette kutlanmalı.

Bu kentin yazın yaşamına da katkılarını unutmamak gerekir. Söke Şairler Antolojisi, Sökeli Şairler ve Yazarlar, Umurlu’dan M.Kemal Yılmaz, Sökeli Bir Güzel Adam:Ahmet Güçsav, Mahmut Özay adlı kitaplarıyla bu yörede bir ses, bir soluk olarak yazın yaşamını renklendirdi. Bundan sonra da yazmaya, yayınlamaya devam edecğini biliyorum. Yazmak eylemi onun yaşamında önemli bir olgu.

Abdülkadir Güler üzerine hazırlanmış bir kitap var elimde. Merve Nur Usluer Erciyes Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirme tezi olarak hazırladığı bu çalışmayı kitaplaştırmış. Büyük boy 120 sayfa olarak yayımlanan kitapta Güler’in yaşamı, yapıtları, halk inanışları, bayramlar, töreler, yöresel sözler, aldığı ödüller üzerine bilgiler yer alıyor. “Halk bilimi, kültürel yaşamın bütünlüğünü inceleyen bir displindir. Abdülkadir Güler mesleğinin yanı sıra şiir, edebî yazılar ve özellikle de halk bilimi alanında araştırma ve incelemeleri ile tanınıyor. Onun halk bilimine olan ilgisi dolayısıyla, Abdülkadir Güler’in bazı eserlerini bu açıdan inceledim”

Merve Nur Usluer genç bir arkadaş. Böyle bir tez çalışması yapmasını da önemsiyorum. Usluer bu kitabını Abdülkadir Güler’in halk bilimi özellikli yazılarına ayırmış. Güler’in yazılarındaki Mardin ve yöresinde yaşanan ve yaşatılan gelenekleri, görenekleri ölçüt almış. Kulağa ezan okuma, çocuklarda 40.gün, kız kaçırma olayları, başlık, ölüm ve yas günlerinde adetler…gibi. Ayrıca tekerlemeler, bilmeceler, söylenceler, masallar, atasözleri de yer alıyor. Bir başka bölümde Mardin’de halk müziği ve müziği araçları, halk oyunları tanıtılıyor. Yer Mardin olunca, o yörenin mutfağınden söz edilmeden geçilir mi. Usluer de Abdülkadir Güler’in Halk mutfağı üzerine yazdıklarını da alıntılamış. Böylece içli köfte, bayram yemekleri, yerel yemek çeşitlerini, acı kahve mırra’yı da öğreniyoruz kısa değinmelerle.

Merve Nur Usluer kitabın geri kalan bölümünü Güler’in kitapları, fotoğrafları, belgeleri, ödüllerine ayırmış. 1970 yılında çıkan ilk şiir kitabı Dicle Köprüsü. Çaba Yayınları arasında çıkmış. Çaba Ankara’da bizim Çele’yi, Meltem’i çıkardığımız yıllarda yayın yaşamını sürdürmüştü. İlk sayısı 1966 Kasım’ında çıkan dergi, ancak 36 ay dayanabilmişti. Sunuş yazısı da renkli kişiliği, babacanlığı ile tanıdığımız, 17 Ocak 2004’te yitirdiğimiz şair Halil Soyuer yazmış: ”Hepimiz zamanın elinde terleye terleye bugünlere geldik. Çileyi elbette Abdülkadir Güler de çekecektir. Zaman nelere gebedir bilinmez.” Daha sonra diğer kitapları da kapak resimleri ile yer alıyor. Sonrasında Güler’in çeşitli etkinliklerde, görev yerlerindeki fotoğrafları, belgeleri…

Merve Nur Usluer iyi niyetle bir tez hazırlamış, sonra kitap olarak tasarlamış. Sanırım Abdülkadir Güler de kitabın oluşumuna, okura sunumuna katkı sağlamış. Eksik yanları, aksaklığı olsa da bir çaba, emek ürünü, saygı duyuyoruz. Kitapla ilgilenecekler ve yazarla iletişim kuracaklar için kitapta adres de veriliyor: Abdülkadir Güler, P.K. 40 Söke-Aydın