Tuvalet Eğitimi

Çocuklarda cinsel eğitimin başlangıcı ve belki de en önemli aşaması, tuvalet eğitimidir. Anneler bebeklerini "kakalarını söylemeye" ve lazımlığa oturmaya alıştırmak için büyük bir çaba harcamazlar mı?..


Bu çocuk açısından önemli bir gelişmedir lâkin, sonradan bazı sorunlara da yol açabilir. Bu sorunlar bilhassa cinsel davranış alanında ortaya çıkar ve bu da doğaldır. Çünkü dışkılama organlarıyla cinsel organların yakınlığı, çocuğun tuvalet eğitiminde karşılaştığı güçlükleri doğrudan doğruya cinsel davranış alanına aktarmasına sebep olur.


Çocuğun kakasının "kötü" olduğunun hissettirilmesi, annesinin iğrenme duygusunu belli etmesi ya da çocuğun kakasını zamanında yapması için zorlanması gibi davranışlar, çocuğun da kakasını ve ona bağlı olan organlarını kötü olarak kabul etmesine yol açar...


Dışkılamayla ilgili olarak kapalılık ve gizlilik üzerinde ısrar edilmesi de aynı şekilde çocukta "ayıp" duygusunun uyanmasını sağlar. Bunlar, temizlik ve genel olarak uygarlık koşulları açısından elbette ki gerekli kavramlardır lâkin, aşırı bir şekilde vurgulanmaları da oldukça tehlikelidir. Çünkü çocuk "kaka, pis ve ayıp" sıfatlarını otomatik olarak cinsel organ ve faaliyetlere de aktaracaktır. Bu da onun cinsel bakımdan tutuk olması sonucunu doğurabilecek, en azından cinsel konularda hep belirli bir korku taşımasına sebep olacaktır...


İşte bu yüzden, tuvalet eğitimi dikkatle yürütülmelidir ve bu konuda birkaç genel kuralı göz önünde tutmak faydalı olur...


1) Çocuk doğal gelişmeyle kas kontrolü elde edene ve böylece idrarıyla kakasını tutmasını öğrenene, yâni 2 yaşına gelene kadar tuvalet eğitimine girişmek doğru değildir. Bu dönemden evvel başlanan tuvalet eğitimi genellikle anlamlı bir netice vermez.


2) Çocuğun tuvalet konusunda bazı örnekleri görmesine fırsat verilmelidir. Çocuk 1.5 yaşlarına gelince de ona bir lazımlık alınmalı ve tuvalete konulmalı, lâkin çocuğu lazımlığa oturmaya zorlamamalıdır. Çocuk lazımlığı tanıdıktan ve onunla bir süre oynadıktan sonra (2 yaşlarındayken) günde birkaç defa üzerine oturtulmalı ve kaka ya da çiş yaptığı vakit ödüllendirilmelidir. Fakat bu ödüllendirme de çok aşırı olmamalı ve daha önemlisi, çocuk kaka yapmadığı zaman azarlanmamalıdır.


3) Çocuk lazımlığa oturunca dışkılama yapmaya alıştıktan sonra, ikinci aşama olan "temizlik eğitimine" geçilmelidir. Bu, çocuğun günlük dışkılama vakitlerinin saptanması ve bu saatlerde lazımlığa oturtulmasından ibarettir. Tabii ki, anne ya da baba çocuğun çişinin veya kakasının geldiğini anlamaları halinde, hergünkü saati beklemeden onu lazımlığa oturtabilirler. Bu arada, çocuk altına yaptığında azarlamaktan kaçınmak, ama onu çişini ya da kakasını söylemeye yumuşakça ikna etmek de gereklidir.