Yarın ilk cemre havaya düşecek

Yarin 20 Şubat. İlk cemre düşecek. Cemre Arapça ' Kor durumunda Ateş 'anlamında bir kelime. İlkbahar başlangıcında yedişer gün ara ile önce havada, sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışına halk arasında verilen yaygın isim cemre düşmesi

Genelde 15 şubattan itibarek kış şiddetini kaybeder. Bu tarihten itibaren 5 gün sonra cemreler düşmeye başlar. Halk takvimine göre 20 şubatta ilk cemre havaya düşer ve havadaki soğuğu indirir. 27 şubatta ikinci cemre suya düşer ve sular ısınır, buzlar çözünür. 6 Martta toprağa düşen cemre toprağı ısıtır ve kır çiçeklerinin çıkmasını sağlar.

  Halk inanışlarına göre üçüncü cemre düştükten sonra kar da yağsa toprağın üzerinde kalmaz erirmiş. Zira toprak ısınmış olurmuş. Bunun istisnai durumları olmuyor değil. Bundan yıllar önce hiç unutmuyorum mart ayında 40 gün süre ile kar yağmıştı ve okullar hergün tatil oluyordu.Tabii bu çok nadir rastlanan bır durum.

  Cemre konusunu araştırıken bazı bilgilere rastladım.Çocukken büyüklerimden duyduğum ve bana tekerleme gibi ilginç gelen bu bilgileri sizinle de paylaşmadan geçemeyeceğim.

  Eskiler, yani büyüklerimiz 356 günlük yılı 'kasım' ve 'hızır' günleri diye ikiye ayırmışlar. Kasım 179, hızır ise 186 günmüş. Yılın kasım kısmı yani kış devresi 8 kasımda başlar, 6 mayısa kadar sürermiş. 6 Mayısta da hıdırellez ile birlikte yaz devresi başlarmış. Kasım ayına kasım dememiz çok yeni imiş. 1945 yılında ilgili kanun yürülüğe girene kadar kasım ayına 'Teşrinisani'denilirmiş. Ama ben annem ile babamın bu kelimeleri kullandıklarını hatırlıyorum. Kasım bölen demekmiş ve yılı böldüğü için bu ad verilmiş.

  Kasımın yani eski kasımın 46.gününe  'erbain' denirmiş, 86.günü de hamsin başlarmış. Kışın en soğuk günleri bu 90 günlük kasım devresiymiş. Kasım günlerinin ortasını geçip 100 gün arkada kalınca halk arasında zorlu kış günlerini geride bırakmanın bir ifadesi olarak 'Geldik yüze, çıktık düze denirmiş,'

  Kasımın 105.günü birinci cemre havaya, 112.gün ikinci cemre suya,119.gün üçüncü cemre toprağa düşer ve ısınma başlarmış.Kasım 150 .günü ise halk arasında  'Kasım 150, yaz belli, 'diye adlandırılırmış.

  Cemreler hernekadar folklorik bir inanış olsa da özellikle Marmara bölgesinde istatistiklere göre cemre tarihlerinde %80 ısınma görülmekte imiş.

  Cemreler Türk dünyasının kültür ve edebiyatına da konu olmuşlardır. Örneğin divan şairlerinin cemre zamanları, bahar yaklaşması dolayısıyla önemli kişiler için yazdıkları övgü şiirlerine 'Cemreviye 'denilirmiş.

  İşte sonuç olarak gene bahar geliyor. Yarından itibaren en geç üç hafta içinde çiçekler açacak ve ağaçlar yeşillenecek. Ben söylemiyorum. Tarih söylüyor.