Yollar

Türk Dil Kurumu'nun sözlüğünde ' Yol ' sözcüğünün tam 12 anlamı var. Bazıları mecaz tabii; Gaye, uğur, maksat gibi...En çok kullandığımız biçimiyle; Karada, havada, suda bir yerden bir yere gitmek için aşılan uzaklık olarak tanımlanmış.

Az önce haberlerde spiker 8000 e yakın köy yolunun ulaşıma kapandığını söyledi. Yerel televizyonumuz ise, Akseki - Konya yolunun buzlanma nedeniyle geçici olarak ulaşıma kapandığından sözetti. Antalya'nın diğer şehirlerle bağlantısı neredeyse hiç kesilmezdi oysa. Karakış, karayüzünü aniden gösterdi bu kez. Sivas'ın ise bütün çıkış yolları kapalıymış. Kışları Antalya dışındaki bir şehirde yaşamadığım için durumun kötülüğünü anlamak konusunda zorlanıyorum. Bu yazıyı yazma nedenim de bu zaten.

En yakınınızdaki ile, ilçeye, kasabaya, köye gidememek korkunç bir durum bana göre. Yıllardır Van'ın Baçhesaray ilçesini izledik haberlerde. Aylarca yolları kapalı kalıyordu. Ne zaman izlesek görüntüsünden bile üşürdük adeta.

Yazımı okurken beni kınamanızı değil, anlamanızı istiyorum. Bilmediğiniz bir şey sizi en fazla nasıl etkileyebilir ki? Ömrüm boyunca kar yağışını sadece bir kez görmüş biriyim. Bana 45 derece sıcaklıkta bunalmadan yaşamayı sorun, anlatayım. Ama -3 dereceyi sorsanız, bir kelime bile yorum yapamam, şahit olmadım çünkü.

Yol dedim, iklimlere geldim. Oysa derdim bambaşka bir şey anlatmaktı; Türkülerdeki yollar...

Türkülerde adı geçen yolların, insanların ulaşımda zorlandıkları yollar olduğunu farkettim yıllar önce. Ya da yolun diğer ucundaki sevgiliye ulaşamayınca türkülerle ulaşmanın denendiğini gördüm.

Sivasın yollarına, çıkayım dağlarına...

Yol ver bana Çıbık beli geçeyim...( Çubuk beli, Antalya'yı diğer illere bağlayan en zorlu çıkıştı bir zamanlar. Yöre dilinde Çıbık olarak geçer.)

Anamur yolları, gayrak da çakıllı...

Yemen yollarında kaldı yiğitler...

Malabadi Köprüsü aşka mezar olmuştu...

Maçka yolları taşlı...

Divane aşık gibi de dolaşırım yollarda...

Başı duman pare pare, yol ver dağlar, yol ver bana...

Uzun ince bir yoldayım, gidiyorum gündüz gece...

En güzel yol türkülerini Koca Veysel söylemiş bence. Ama, beni en yaralayan Veysel şiiri, son şiiridir. Bu şiirini oğluna yazdırdığı gecenin sabahında da, gelmez yola gitmiştir...

Selam saygı hepinize
Gelmez yola gidiyorum
Ne karaya ne denize
Gelmez yola gidiyorum

Ne şehire ne denize
Ne yıldız'a ne de aya
Uçsuz bucaksız deryaya
Gelmez yola gidiyorum

Gemi bekliyor limanda
Tayfaları hazır onda
Gözüm kalmadı cihanda
Gelmez yola gidiyorum

Eşim dostum yavrularım
İşte benim son baharım
Veysel karanlık yollarım
Gelmez yola gidiyorum

Nazım da, Yol Türküsü şiirini şöyle bitirir;

Hey anam hey! Yolcu yolunda gerek
Bazı altımızda kuştüyü döşek
Bazı örtünecek yorgan bulunmaz!

Yolunuz; aydınlık, açık, sıcacık olsun daima...