- Kategori
- Sosyoloji
“Beş Parmağın Beşi
... bir mi ki, kimi uzun, kimi kısa” derler. Doğrudur. Hatta, ”kimisi kalın, kimisi incedir.” diye tamamlayalım.
Yazının başlığı ve onu izleyen italik yazı, “sosyal eşitlik” konulu dost muhabbetlerinde tartışmayı bıçak gibi keser ve üstüne söz söylenmez.
Amma velâkin, bazı dış etkenler karşısında beş parmağın beşi de EŞİTtir birbirine.
Açalım biraz:
Örneğin, Çıplak elinizle kartopu tuttunuz. (Önümüzdeki kışın -karın yağdığı bir bölgedeyseniz- bir deneyin isterseniz.) Parmaklarınızın hiçbirisi “ben üşümedim ki” demez, diyemez.
Ya da tam tersi: Fırından yeni çıkmış ekmeği yine çıplak elinizle tutun bakalım. Yanmayan parmağınız kalıyor mu?
Diyelim mutfağın lavabosu tıkanmış. Açmanız gerekiyor. Çıplak elinizi suya soktunuz. Islanmayan parmağınız kaldı mı?
Örnekleri çoğalmak mümkün ama gereksiz.
İşte bu gibi durumlar karşısında insanevladı, ELDİVEN denilen nesneyi icat etmiş. Her türlü dış etkenin zararlarından, bütün parmakları + avuç içini ve dışını EŞİT olarak koruyor.
Gelelim öbür uca. Yani benzetilen unsura. Elbette insanevladının kendisidir. Ve onu koruyan nesneyi de yine kendisi bulmuş. Kısaca HUKUK SİSTEMİ demiş adına...
“Yargı organları tarafından uygulanmaya elverişli, devletin yaptırım gücüyle donatılmış ya da yaptırım gücüyle desteklenen kurallar toplamı.” Dar anlamıyla tanımı böyle...
Tanım, ilk bakışta ürkütüyor ama daha dikkatli düşününce; hukukun olmadığı, bir ortama Teksas benzetmesi yapılır. Ya da “dağ başı mı burası” denilir. O daha ürkütücü...
Elbette, hukuk kurallarının gerçek anlamda var olduğu, askıya alınmadığı, bir ya da birkaç grubun, bir ya da birkaç ayrıcalıklı insana hizmet etmediğini varsayıyoruz. (Burada bir parantez açalım ve diyelim ki, pozitif ayrımcılık- kavramının bu paragrafın başında -ilki dışında- saydıklarımızla ilişkisi yoktur. Sakın ola karıştırılmaya. Aman haa!!)
***
Yaşar Kemal'in Yer Demir Gök Bakır'ını okurken bunlar geçti aklımdan. Aslında kitabın konusunun ve geliştirilen temanın yukarıda yazdıklarımla yakından ilgisi var sayılmaz. Yazının başlığı ve onu izleyen italik yazı oradan alınma, ama kitabın sonunda değil, başlarında geçiyor. Sonraları bambaşka bir doğrultuda gelişiyor olaylar.
Okunulası bir kitap. Gerçi ben de henüz izlemedim ama filmi de var...
* Pozitif ayrımcılık üzerine yıllar önce bir blog yazmıştım. http://blog.milliyet.com.tr/ayrimcilik-uzerine/Blog/?BlogNo=286180