6 Eylül Söke'nin Kurtuluşu; Kutlu Olsun

6 Eylül Söke’nin düşman işgalinden kurtuluşunun 6. Yıldönümüdür.  Bu tarihi günün tüm Sökeliler-e kutlu ve mutlu olsun. Söke’nin bir daha böyle bir tarihi günü yaşamamalarını yürekten diliyorum. Doğal ki 6 Eylül 2018 günü Söke’mizde günün anlamına uygun törenler yapıldı, konuşmalar, şiirler okundu. Ben de Söke Ekspres’in fahri bir yazarı olarak bir, iki cümle ile bu günü siz değerli okuyucularımla birlikte kutlamak ve paylaşmak istiyorum.

Aslında 6 Eylül Söke’nin Kurtuluşu bağlamında Söke yerel gazetelerimizde, dergi ve Milliyet Blog ta en az 10 kez yazı yazmışım. Aynı konuları tekrar etmek istemiyorum. Merak edenler Söke basın arşivine ve Milliyet Blog Bölümü’ne ve son yayınladığım  “Söke’de İz Bırakalar” (Araştırma, İnceleme, Biyografi ), Söke- Cumhuriyet Matbaası 2017) Adı geçen kitabıma bakabilirler.

Söke’nin Milli Mücadelede ayrı bir yeri vardır. Söke üç defa Yunanlıların işgaline uğramıştır. İlk işgal 1 Mayıs 1920 de, ikinci işgal 2 Şubat 1921 de ve üçüncü işgal ise 21 Nisan 1922 tarihinde meydana gelmiştir. 21 Nisan 1922 ‘de İtalyanların şehri boşaltmaları üzerine aynı gün Yunanlılar Söke’yi işgal etmişlerdir.

Yunanlılar Söke’yi İşgal ederken birçok mezalim hareketlerde bulunmuşlardır. Aradan 96 yıl geçti, acıları bir daha tazelemek istemiyorum. Ancak gelecek nesillerin (kuşakların) bu tarihi günleri unutmamalarını diliyorum. Millet olarak tarihimizi, geçmişimizi bilmek zorundayız, derler ki tarihini bilmeyen milletler, onların sınırlarını başkaları tarafından çizilir.

Yunanlılar Söke’yi ve köylerini işgal ettikleri günlerde:
     Haziran 1919 ‘da Söke’nin Rum Mahallesi’nde (Kemalpaşa Mahallesi) Hancı Yenako, Rum Akköy Nahiyesi’ ne un götürmekte iken, devecisi olan Akçakayalı Feyzullah yerli Rumlar tarafından bıçaklanarak öldürülmüştür.
    Söke Yunan mezalimi sırasında halkın çoğu göç etmek zorunda kalmış, nüfusu 360 kişiye düşmüştü. Bunların da hayatlarında emin olmadıkları anlaşılmıştır.
     Söke’ye bir saat mesafede 26 kişi, Gümüş Yeniköy’de 18 kişi ve Tatarlar Köyü’nde 72 kişi vurularak şehit edilmiştir.
    14 Haziran 1919 ‘da Akköy, Yoran ( Didim ), Boralıdağı Mahallesi’nden Balcı Koca Mustafa Rum Çeteleri tarafından öldürülmüştür.
    Rumlar Ağaçlı, Ferikler ve Yoğurtçular köylerini basarak yağmalamışlar ve Tahtalı Köyünde bir erkeği öldürmüşler ve bir kadını dağa kaldırmışlardır. Genç kızları da utanmadan, arlanmadan kirlemişlerdir.
     5 Temmuz 1919 ‘da Söke’nin Kemer Köyünde ( Sarıkemer)’de Menderes Köyü’nde 7 Türk vatandaşımızın ellerini bağlayarak öldürmüşler, cesetlerini Menderes’e atmışlardır.

Bunlar sadece Söke’nin Yunanlılar tarafından işgali sırdaşında meydana gelen olaylardan bir kaçıdır. Hepsini yazamadım. Konuyu fazla deşmek istemiyorum. Türkiye’nin barışa ihtiyacı vardır. Bir aradan bir asır gibi ( 96 )  koca bir zaman geçmiştir. Söke’nin Kurtuluşundan söz ederken Sökeli Cafer Efe ve Sökeli Ali Efe’den söz etmeden, hatırlamadan olur mu? Başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Söke’nin kurtuluşunda bulunan, emeği geçen tüm gazi ve şehitlerimizi rahmetle, şükranla anıyor mekânları cennet olsun diyorum.

Son söz olarak Türkiye’nin içte ve dışta birçok düşmanları vardır. Kahraman ordumuz şu günlerde Suriye topraklarında savaşıyor ve bir savaş hazırlığı içinde. Kahraman Ordumuza Milletçe dua edelim. Onu, bunu şucu, bucu diye kötülemeyelim. Ona, buna tepeden bakmayalım. Hepimizin bir gemide olduğumuzu sakın unutmayalım. Yüce Mevla’m birliğimizi ve dirliğimizi bozmasın. Kuru iftiralardan ve yalandan, dolandan da uzak kalalım.

Söke’mizin düşman işgalinden kurtuluşunun 96. Yılında bu mutlu ve kutlu Kurtuluş Bayramlarını gönülden kutluyor, şehit ve gazilerimizi bir kez daha saygıyla ve rahmetle anıyorum.

              Kaynak:

• Yunan Mezalimi / İzmir, Aydın, Manisa, Denizli ( 1919 - 1923 )  Doç. Dr. Mustafa Turan, Ankara - 1999.s.174-178 Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları,
• Söke’de İz Bırakanlar ( Araştırma, İnceleme, Biyografi ) Abdülkadir Güler, Cumhuriyet Matbaası- 2017.s. 17-18,19-21.

Abdülkadir  GÜLER 

06.09.2018 -  SÖKE