Aristo' da diyalektik

‘Yoktur’ dersem, beni çarmıha gererler sanırım.

Ancak gerçek çıplak durumuyla bu: Hoca Platon’da tasım yok ve diyalektik var, öğrenci Aristo’da diyalektik yok ve tasım var.

Aristo’da diyalektik olmamasının temel nedeni, olsa olsa onun ‘çelişmezlik ilkesi’dir.

‘Hiçbir siyah beyaz değildir’ ve ‘Hiçbir beyaz siyah değildir’ önermeleri, birbirinin karşıtı değil, özdeşidir / eşdeğeridir.

‘Bazı griler beyazdır’ı ‘Bazı griler biraz beyazdır’ ve ‘Bazı griler siyahtır’ ‘Bazı griler biraz siyahtır’ olarak okumak da mümkündür.

Burada hiçbir önerme diğeriyle, çelişmez ve/ya çatışmaz, dolayısıyla sentezlenmez.

Yine de ona şöyle bir diyalektik yakıştırılmış:

“Aristoteles’in de dediği gibi ‘diyalektik’ bir strüktürle tertiplenmiş olmasına öyleyse şaşmamalı: “Diyalektik”, yani bir diyalog misali terakki eden, pro- ve kontra- argümanlar arasında gidip gelen.”

http://tr.wikipedia.org/wiki/Aristo

Bunu her kim yazdıysa, alaturka eski kuşaklardan olmalı.

Diyalektik ve diyalog arasında etimolojik ve/ya nominal bir ilinti olabilir ama ontik bir ilinti kurmak oldukça zor.

Tasımın çıkarsamaları, çelişmezlik ilkesini kesinkes tümüyle uygular.

Ne hoş ikilem, değil mi?

20 küsur yıldır Aristo diyalektiği çalışan biri olarak boş konuşmuş görünüyorum ama aslında yaptığım yalnızca şu:

3 ‘eşdeğerleştiren mantıksal çakıştırma’ yapmışım:

Sokrat-Platon-Aristo, Sun Tzu-Konfiçyus-Lao Tzu ve Aristo-Euclid-Newton.

Bu durumda her 3 3’lüde de işleyen tek argümantasyon onunkisi. Nedeni de şu: Pratik Doğu-Asya Metafiziği’ne karşı, kuramsal Batı-Avrupa Metafiziği.

Buna bir de tarihsel gerçek ekleniyor: Önce onun eserlerini yok etmeye uğraştıktan sonra, onları tama tamamlayan ve Hristiyanlık ile çakıştıran Skolastik gelenek.

Bu durumda:

Çok çok önemli:

Aristo’da birbiriyle çakışık olan metafizik ve ontoloji, Acquinolu Thomas ile birbirinden koparıldı ve bu Aristo’ya mal edildi.

Biz de Platon’un diyalektiğini Aristo’ya mal ediyoruz, gelenek ardılı ve taşıyıcısı olarak.