Avrupa Kooperatif Üniversitesi

Avrupa Kooperatif Üniversitesi (AKÜ)[1],[2], 2003’de kurulmuş açık bir Avrupa internet ağıdır. Bu ağ içinde kooperatif kolejlerinin tüzel kişilikleri ile gerçek kişiler toplanmıştır. Amacı, sosyal girişimciler tarafından gerçekleştirilen üretim, sermaye birikimi (capitalisation) ve bilgi iletim alanının canlandırılması ve yapılandırılmasıdır. AKÜ, Avrupa düzeyinde dinamik bir sosyal girişimci modelinin gelişmesine katkıda bulunur[3]. Avrupa Kooperatif Üniversitesi, Leonardo da Vinci Avrupa programı çerçevesi içinde “kooperatif kolejleri birliği” aracılığı ile geliştirilmiş bir proje birliğidir. Bu projenin konusu, “sosyal ve dayanışma ekonomisi işletmecilerinin eğitimiyle yükümlü üniversiteler ve eğitim kuruluşları için Avrupa düzeyinde kooperatifçilik deneyim ve araştırma alanı” yaratmaktır[4].

AKÜ KAYNAK MERKEZİ

AKÜ Kaynak Merkezi, Sosyal ve Dayanışma Ekonomisi işletmecilerinin bilgilerini, uygulamalarını ve yenilikçi araçların kullanımını ve araştırma, sermaye birikimi (capitalisation), yardımlaşma ve yayılma süreçlerinde besleyici pedagojik kaynaklar sunar.

Ağ olarak AKÜ’nün başta gelen hedeflerinden biri, kooperatif pedagojisiyle ilgili akılcı bir eğitim yöntemi açısından ve sosyal ekonomi girişimlerinin farklı ailelerinin kurallar sisteminin ve özel ilkelerinin büyük bir kısmının, içerik açısından, bizzat kendilerine bağladığını kabul eder; sosyal ekonomi girişimcilerinin formasyonunun özelliği de, eylem ve kuram düzeylerinde kaynakla beslenmesi gereğini  önemser.

AKÜ PROJESİ

“Avrupa Kooperatif Üniversitesi”projesinin kuruluş teklifi,  “Kooperatif Kolejleri Birliği” (Groupement des Collèges Coopératifs) tarafından getirilmiştir.Bu projenin orijininde ikili bir meydan okuma vardır :

1.   Sosyal ve Dayanışma Ekonomisinin yeni mesleki niteliklerinin ihtiyaçlarına yanıt vermek

Tatmin edilemeyen ihtiyaçlara cevap vermeye uygun yenilikçi projeler, onların destekçileri ve işletmecileri için yeni becerileri gerektirir. Bu projeler, küresel yaklaşımlar ve stratejik uyarlamalar isterler. Sosyal ve Dayanışma Ekonomisi’nin aktörlerinin bölge içinde kökleşmesi ve uzaktan eğitim uygulamalarının gelişmesi , pedagojik araçların ve yöntemlerin gelişmesini ve yeniden kurulmasını gerektirir :

ü  Avrupa düzeyinde nöbetleşe uygulamalar,

ü  Eylem araştırması,

ü  Kooperatif eğitim.

Sosyal ve Dayanışma Ekonomisi aktörlerinin kazandığı yeni beceriler pek az bilinmektedir ve bu becerilerin bir doğrulanma sisteminden geçmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

2 - Avrupa düzeyinde Sosyal Ekonomi ve Dayanışma Ekonomisi profesyonellerinin, eğiticilerinin, araştırıcılarının, ve  bilgi  birikiminin yakınlaşmasını teşvik etmek

Bu başlığı üç amaç altında özetlemek mümkündür :

ü  Avrupalı sosyal girişimcilerinin uygulamalarının araştırılması, kimlikleştirilmesi ve profesyonelleşmesi için bir referans belgesi oluşturmak;

ü  Sosyal ve Dayanışma Ekonomisi’nde girişimcilik ve toplumsal yenilikçilik  için bir Avrupalı eğitim mekanizmasını başlatmak.

ü  Kısa sürede, Avrupa Kooperatif Üniversitesi çerçevesinde bu eğitimi geliştirmek ve sürekli kılmak.

AKÜ PROJESİNİN 3 EVRESİ  : 1999-2009

Avrupa Kooperatif Üniversitesi projesinin ilk evresi : 2001-2004[5]

Bu projeyi yürütme sorumluluğunu “Provence Alpes Méditerranée (P.A.M) Kooperatif Koleji”[6] üstlenmiştir. Bu ilk dönem bir hazırlık dönemidir :

ü  Sosyal girişimcilerin günlük faaliyetlerinde kooperatifçilik ilkelerine uygulamaya koyan , bir Avrupa girişimci Referans belgesinin geliştirmesi[7] ;

ü  Bir AKÜ Şart’ının hazırlanması[8];

ü  5 grup (Belçika, İtalya, İspanya, Fransa, Portekiz)  sosyal girişimcilere  uzaktan deneysel eğitim kursunun açılması;

ü  Kaynak merkezinin ve web sitesinin ilk belgesel temelinin kurulması.

Avrupa Kooperatif Üniversitesi projesinin  ikinci  evresi  : 2005-2007[9] 

Bir önceki proje evresini tamamlayan,  “2005-2007  Avrupa Kooperatif Üniversitesi Ağı”  evresinde, sosyal ekonominin genel ilkelerini ve demokratik yönetim pratiklerini uygulamaya koyması, dayanışmanın sonuçlarını takip ederek karakterize  olmuş girişimlerin yöneticilerini, sosyal girişimcilerin formasyonu üzerine bir Avrupa ağı yapılandırmayı ve geliştirmeyi hedeflemektedir.

Projenin  bu evresinde 3 eksen geliştirildi :

1.    Dört uzmanlık konusuna göre  yenilikçi eğitim araçları ve uygulamaları,  bilgi-bulgularının toplanması, yardımlaşma, bunların yayılması ve kullanımına olanak veren  bir “Avrupa sosyal girişimcilik eğitimi kaynak merkezi” kurulması : kooperatif eğitim araçları ve uygulamaları, sosyal ekonomi girişimcileri eğitiminin özel içeriği, sosyal girişimcilik ve formasyon mühendisliği, sosyal girişimcilikte eğitim aktörleri sistemi;

2.    Sosyal Ekonominin mesleki örgütleri   ( Kooperatifler, Yardımlaşma Sandıkları ve Dernekler) ve formasyon aktörleri  (öğretici-araştırıcı, eğitici) arasında değişimi geliştirme ve sağlamlaştırma;

3.     Sosyal Ekonomi birlikleri ve federasyonları, formasyon aktörleri ve yerel belediyelerin , Avrupa düzeyinde, bir mobilizasyon stratejisiyle bu ağın sürdürülebilir koşullarının oluşturulması.  

Avrupa Kooperatif Üniversitesi projesinin  üçüncü evresi  :  -2009 : UCE-GIFES projesi

1999’dan beri AKÜ projesini yükümlenen “P.A.M Kooperatif Koleji”, projenin bu evresinde, eğitim aktörleri ağını açma ve remobilize etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, P.A.M Kooperatif Koleji, “Avrupa Kooperatif Üniversitesi  Uluslar arası  Sosyal Ekonomi Eğitimcileri Birliği  Ağı” (UCE-GIFES)[10] için yeni bir proje geliştirir.  Bu projenin iki amacı vardır :

*  ağın önemli araçlarını teşkil eden “Kaynaklar Merkezi’nin ve sitesinin  kooperatif çalışma sürecini kayıt altına almak;

*  Kendi bilgilerini ve pratiklerini yardımlaşmacı bir yaklaşım içinde ve sosyal girişimcilerin formasyonunda sürekli yükümlü  eğitici bir topluluğu oluşmasına (ulusal ve uluslar arası düzeyde) teşvik etmek ve organize etmek.  

SONUÇ  ?

Türkiye’de  kooperatifçilikle ilgili eğitimi, araştırmayı, vb… ne zaman ve nasıl  gerçekleştirebiliriz ?

Dr. Ayhan ÇIKIN