Başaramamak suç olamaz; Viyana kuşatmasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa haksız yere idam edildi

Hemşerim olduğu için demiyorum ama idamında haksızlık olduğu apaçık. Gerçi o devirde hakka hukuka kim bakıyordu ki. Burada vurgulamak istediğim şey Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın Viyana kuşatmasında “başarılı olamadığı için“ idam edilmesi. Bir şeyi başaramadın diye böylesine ceza verilmesi tarihte görülmüş şey değil; azledersin görevi başka birine verirsin. Yoksa kaybetmenin hıncı mı alındı. Onu o göreve sen verdin, demek ki sende de bir eksiklik var.

İlgili değerlendirmelerde “Paşa’nın sertliği, mağrurluğu ve tahammülsüzlüğü sebebiyle kendisini sevmeyen kimselerin delaleti ve ihaneti sonucu yenilgiye uğrayarak…” ifadesi geçiyor. Acaba idama gerekçe bu muydu?

Bugün Merzifon devlet hastanesi onun adını taşımaktadır; ortada bir ihanet hatta ihmal olduğuna inanılsa hastaneye adı verilmezdi herhalde.

Merzifonludan bana ne… Tarih de gelmiş geçmiş zaten… Ancak tarihi açıyorum adam hain! Ne yapmış ya, vatanı mı satmış. Savaşmış ama alamamış, her girdiğin savaşı kazanacak mısın, öyle bir kural mı var? Biz tarihte hiç mi yenilmedik? Yenilince kimi astık?

Yine hakkında yapılan değerlendirmelerde “Hakkında olumlu-olumsuz birçok görüş ve eleştiri bulunan bu devlet adamı için Osmanlı kroniklerinin çoğunda bulunan değerlendirmeler, kusuru olmakla birlikte dirayet sahibi ve hatalarını telafi edecek güçte olduğu yönündedir. Hatta onun idamının Macaristan’ın kaybına sebebiyet verdiği yorumları dahi yapılmıştır. Nitekim Viyana bozgunun ardından Raab/Yanıkkale konağında toplanan orduda Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından yenilgiden mesul görülenlerden Uzun yahut Arnavut lakaplı İbrahim Paşa’nın idam olunacağı sırada bu duruma işaret ederek: “ Padişahımıza söylesinler zayiatı telafi edecek yine odur. Azledip idam etmesin” dediği nakledilmiştir. Merzifonludan sonra 1699’a kadar olan dönemde yaşananlar da bu gerçeği göstermiştir” denilmiştir.

Yapılan işin yanlışlığı sonradan ortaya çıkmış ama geç kalınmıştır “Viyana bozgununun sorumluluğunu taşıyan Paşa idamedildi. Padişah daha sonra düşünüp yapmış olduğu başarılı hizmetlerden dolayı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın başının kesilmesini geri almak istemiş ve ikinci bir emirle affedilmesini emretmiştir. Fakat ikinci emir ulaşana kadar görev verilen ulaklar paşayı idam etmişlerdi”

Bu ıı. Viyana kuşatması. Viyana daha önce 1529’da Kanuni zamanında 120 bin kişilik bir ordu ile kuşatılmış yine alınamamıştı. Ama yazık yani Kara Mustafa Paşa tarihe hain olarak geçti. Tarihi yazanlar not düşmek zorunda. Ve ne bileyim yani bir kişi de çıkıp konuyu böyle dile getirmedi. Ya da biz duymadık. Adam öldü gitti hiç değilse itibarı iade edilsin.