Beyin nakli

Aslında yapılan tam beden nakli:

“Sergio Canavero adlı İtalyan cerrah, iki yıla kadar tam vücut nakli operasyonu yapmanın mümkün hale geleceğini söyledi.”

http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2015/02/150227_vucut_nakli

Aslında bu konu yeni değil. Daha önceleri de çok tartışıldı.

Şu ana dek birkaç aşılmaz çözüm var gibi görünüyordu:

Dörtlü felç denilen şeyin olması:

Yani, şimdiye dek sinir hücrelerinin 1 metre gibi yeniden uzayıp, yeni ve işleyen yapılar oluşturmamı mümükn değil gibiydi.

Yapay organik / inorganik sinir kullanımları ile bu sorun bir biçimde çözüldü. Asıl çözüm ise, sinir hücrelerinin kendi kendine yenilenmesini sağlamak. Bu da çözülmüş gibi görünüyor.

Ameliyatın çok uzun sürmesi:

Son yıllarda giderek artan çoklu nakil ameliyatları ile neredeyse 24 saatı bulan ameliyatlar başarıldı.

Verici beden bulmak:

Bu hala göreli sorun. Sonuçta, organlarını bağışlamış biri, 10 yaşam kurtaracakken, 1 yaşam kurtarmış olacak.

Gelelim tarihçeye.

Bu iş, hayvanlarda denendi ve göreli başarı elde edildi. Ancak bu açbalara, aşırı tepkiyle karşılandı. Bu işi en iyi beceren Dr. White operasyonalrını durdurdu.

Basına, dolaylı olarak yansıyan haberlere göre, 2005-2010 gibi, 2 kişide ameliyat denedi ama herhalde başarısız sonuç alındı ki sonuç açıklanmadı. Oysa, Doğu Avrupa’da 10 insan klonu çocuk bulunduğu açıklandı. Onun da imkansız olduğu öne sürülmüştü ve bu hala yasak.

Asıl sorun ilklerde.

Organ nakilleri 1990’ların başında yaygınlaştığında, dene-yanıl ile, hastaların % 90’ı ameliyattan sonraki ilk yıl içinde ölmüştü. Oysa şimdilerde başarı % 90’ın üzerinde.

Aynı şey, burada yaşanacak. Yani, bedenn nakli yaptıran ilk 10 kişiden yalnızca 1’i 1 yılda uzun yaşayabilecek.

Bu da şu demek:

Birilerinin 1 yıldan az ömrü kaldıysa, bu ameliyatı gönüllü kabul edecek.

Sorun işin bürokratik ve deontoloi bölümünde. Yani dert , onu doktorlara ve politikacılara kabul ettirebilmek.

Bunun için de, ameliyatı ilk Hawking gibi, felçli hastalar üzerinde denenmesi önerildi. Hawking böylesi bir ameliyata karşı olduğunu açıkladı.

Sonuçta, tüm yasaklar ve tabular gibi, bunun da sonu yaklaşmışa benzer.

Bu işe hevesli doktor şöyle demiş:

“Tam vücut nakli operasyonlarının ölümcül hastalıkları olan kişilerin ömrünü uzatacağını belirten Sergio Canavero, "Eğer toplum istemezse bu ameliyatı yapmayacağım. Ama ABD ya da Avrupa'daki insanların istememesi, bunun başka yerde yapılamayacağı anlamına gelmiyor. Doğru olanı yapmaya çalışıyorum. Ama Ay'a gitmeden önce insanların arkanızdan geleceğinden emin olmalısınız" dedi.”

Son cümle çok sakil:

Mars’a ilk gidecek epeyi kişinin öleceği kesinleşti ama bu iş için 100 bin kişi şimdiden başvurdu bile.

Asıl realite ise şu:

“... ABD ya da Avrupa'daki insanların istememesi, bunun başka yerde yapılamayacağı anlamına gelmiyor.”

E tabii ki öyle. Kıvırtmaya da gerek yok.

Kara tıp, beyaz tıbbı hep döver. İbn-i Sina da, Leonardo da Vinci de, izinsiz ve bu işi yapmak günahken, yakalanırsa ceza alacakken, anatomi çalıştı, insan kadavraları üzerinde...

Naziler’in kara tıbbından elde edilen bilgileri kullanıp kullanmamaya uzun süre karar veremediler. Tabii ki sonra kullandılar ve hala da kullanıyorlar.

Dipnot. Kara tıp, kara büyü değil. Bilimkurgu romanı yazarı William Gibson’un yarattığı bir terim. İronik olan, sinir tahribinin giderilmesi ameliyatı için, ilk onun bu sözü kullanmış olması.