Bilginin sağlığı

Bilgi nedir? Bilgi ne içindir? Nasıl bir bilgi? Bilgi ne işi yarar? Hangi amaçla kullanılır?

Bilgi, bilen varlık özne ile bilinen varlık nesne arasında kurulan ilişkiden doğan ürüne verilen addır.

“Bilgi çağı” olarak ifade edilen, bilginin gücünden, erdeminden söz edilen bir çağda nasıl bir bilgi?

Silah yapımından, her türlü teknolojik araç üretimine, yaşamı kolaylaştırıp, hızlandıran, hastalıkları iyileştiren, ömrü uzatan, insanı daha sağlıklı ve cesur kılan, hayattan alınacak keyifleri çoğaltan, yoğunlaştıran günübirlik sorunları çözmeye yönelik bilgi mi?

Bilgi insanın mutluluğunu amaçlıyorsa! Dünyada bunca sorun ve acı niye var? Kullanılan bilgi eksik mi, yetersiz mi, sağlıksız mı?

İnsanlığı yok etmeye yönelik tüm kazanılmış insanlık değerlerini aşan bilgi ile uygun ilişki kurulursa insana zara vermez. Kaldı ki hiçbir bilgi kendi başına sağlıksız değildir. Ki bu sorun bilgi ile ilişkili ta akademik hayatın köklerinde yatıyor. Hırsızlık, intihal, plagiarism denilen şey bilginin çalı çırpılması ile başlıyor.

Peki bilginin sağlığını nasıl koruyabiliriz?

Diploma almak, akıllı ya da bilgili görünmek, para kazanmak, meslek sahibi olmak için mi bilgi? Salt bilgi sağlıksız ve zararsız değilse onu kim bozuyor, hasta ediyor? İnsanlık adına anlamlı amaçlarla kullanılmayan bilgiye zarar veren kim?

Ahlaksız insan, bilginin sağlığını bozuyor onu sağlıksız hale getiriyor.

Bilginin sağlığını bozan insanların giderek çoğaldığı bir çağdayız. Sağlıksız bilgiye sahip insanlar kolayca aldatılıyor, yönlendiriliyor, etki altına alınıyor. İnsanlar sağlıksız bilgiyle mutsuz, kaygılı, yılgın, çökkün, sabırsız, sinirli, kıskanç, kafası karışık, zayıf iradeli olabiliyor. 

Kibirli, kasıntılı, kendini beğenmiş, edesiz, ölçüsüz, değersiz, kaba, insanları küçümseyen insanlar bilgiyi hasta ediyor. Sağlıklı insan ile sağlık bilgi arasında doğrusal bir korelasyon ve dualite var.

Bilgi ile sağlıksız ilişkiler, insanın kafasını düzleştirebiliyor, yargı gücünü kısıtlayıp, yozlaştırabilir, bilgi edine edine insan cahilleşebilir de.

İnsanın bilgisi ile rezil olduğu, aşağılanıp, hor görüldüğü bu gezegende yaşamda dönen sağlıksız bilgisel dolapların farkına varmak gerekir.

Bilginin salt güçlü olmak, dünyada egemenlik denetim kurmak isteyen sığ dar kafalı bilgi tacirlerinin eline geçmesi, kurgu roman ve filmlerde olduğu gibi dünyanın sonunu da getirilebilir.

Her sağlıklı insan, her gün “bugün bilgi sağlığı için ne yaptım?” sorusunu kendisine sormalıdır!

Nizamettin BİBER