Bir öz eleştri: Dindarların hiç mi suçu yok?

Herkesin hayatlarının bir bölümünde ya da anında şahit olduğu bir durumdur dindarların olumsuz eleştirilmeleri, yobazlıkla suçlanmaları, gerici bulunmaları ya da aşırı saldırgan olarak tanımlanmaları. Var olan bütün genellemelere karşı çıkmakla birlikte yaygın kanaati göstermesi hasebiyle eleştirilerin "tamamı" art niyetli kabul edilemez. Buna mukabil, dindarların tamamını olumsuz niteliklerle tanımlamak, onların eksik yönlerini insanların gözünün içine sokarak var olan güzelliklerin üzerine siyah bir tül örtmeye kalkmak en hafif tabirle ahmaklıktır. Bir ya da birkaç kişi özellinden hareketle tüme varmak, o kişilerin eleştirilmelerine yol açan hatalarından çok daha büyük ve kasıtlı bir "hata" olacaktır.

Yapılan genellemelerin büyük bir hata, hatta zaman zaman bilinçli bir toplumsal yönlendirmenin ürünü olduğunu ifade ettikten sonra akla gelen ilk şey; "İyi de buna sebep olan insanların hiç mi suçu yok?" sorusudur. Dindarlar eğer bu toplumda kendilerini gerçek manada ifade etmeyi becerememişlerse, aslında ileri bir görüş sahibi olduklarını gösterememişlerse, ahlak ve erdemin kendilerinde sadece nasihat anlarında var olan bir özellik değil, hayatlarının bir parçası olduklarını insanlara yaşayarak gösterememişlerse kabahatin önemli bir bölümü dindarlarındır demek çok da yanlış olmayacaktır.

Çocuğuna sadece namaz kılmayı öğütleyen bir kişi kendini nasıl dindar atfedebilir? Kendine dindar diyen bir kişi yolda bir sokak köpeği gördüğünde ona tiksinerek bakabilir mi? Merhamet duygusundan, yardım etme erdeminden uzak olan biri gerçekten dindar olabilir mi? komşusu açlıktan kıvranırken yastıklarını altınlarla dolduran, kendi zevki için hiçbir harcamadan çekinmezken kapısına gelen bir dilenciyi kovalayan insan gerçekten kendine "dindar"ım diyebilir mi? Başkalarının toptancı zihniyetinden şikayetçi olup, kendi gibi düşünmeyen herkesi "kafir" kabul eden bir kişi gerçekten dindarlıkla nitelendirilebilir mi? Çok dindar olduğunu iddia ederken, kutsal kitabını bir kez açıp anlayarak okumayan birine dindar demek sanırım gerçek dindarları tebessüm ettirecektir.  

Toptancı zihniyeti asla haklı göremeyiz ama, kendilerini dindar olarak nitelendirenlerin ya da dindarlık iddiasında olanların şapkalarını önlerine koyup düşünmeleri gerekmektedir; "Dindarın hiç mi suçu yok?"