Borderline Yetişkinler

Merhabalar. Bu yazımda oldukça ilgimi çeken bir kişilik bozukluğunu sizlerle paylaşmak istiyorum. Günümüzde karşımıza çıkan 10 kişinin 5'inde bu hastalık mevcut belki de. Ve bu sayının daha da artacağını düşünüyorum. Öncelikle borderline kişilik bozukluğunun ne olduğundan bahsedeceğim.

Borderline kişilik bozukluğu aslında sınır kişilik bozukluğu olarak tanımlanıyor. Borderline kişilik bozukluğu bir duygudan diğer bir duyguya hızlı ve şiddetli bir şekilde geçme halidir. Sınır (borderline) kişilik bozukluğunda kişi duygularını uç noktalarda yaşar. Dengesizdir, ya da dengeyi bir türlü kuramaz. Kendini iyi hissettiğinde çok iyi olur herşey, kötü hissettiğinde ise kötüdür herşey. Ruh halleri hemen değişmekle birlikte tutarsızdır aynı zamanda.

Genellikle yetişkinlerde görülür. Ergenlerde de görülebilir. Zaten ergenlik dönemindekilerin davranış özellikleri de borderline hastalara benzer. Çünkü onlar da uç noktalarda yaşarlar herşeyi. Yetişkinlerde ise ; erkeklerden çok kadınlarda görüldüğünü söyleyebiliriz. Bu yetişkinlerde genellikle arkadaş ilişkilerinin ve romantik ilişkilerinin sık sık bozulduğunu görürüz. Çünkü kişinin davranışları tutarsızdır ve sürekli değişir. Bir bakmışsınız sevgilisini aşırı yüceltip yere göğe koyamıyor, bir bakmışsınız yerden yere vuruyor, değersizleştiriyor. Aynı zamanda bu kişilerde hep bir boşluk hissi vardır. Ne yaparsa yapsın o boşluğu dolduramaz. Kendine zarar vermeyi de düşünür sık sık.

Peki neden kişi borderline olur? Bunun en önemli sebebi çocukluk çağındaki olumsuz yaşam deneyimleridir. Yani anne-babaların tutum ve davranışlarıdır. Eğer anne çocuğuna yeterince ilgi göstermemişse, onu terk edip gitmişse, çocuğa ciddi anlamlarda zarar vermişse ve çocuk ebeveynin davranışlarında sürekli tutarsızlık algılıyorsa yetişkin olduğunda borderline kişilik bozukluğu olma olasılığı da yüksektir. Diyelim ki çocuk yaramazlık yapıyor. Anne de çocuğu yaramazlık yaptığı için aç bırakıp banyoya kilitliyor. Bu çocuğun benlik saygısı düşer , kendini değersiz hisseder. İşte bu ve buna benzer travmatik olaylar yetişkinlikte borderline kişilik bozukluğunun veya örüntüsünün tohumlarını atar. Çocuk anne tarafından terk edildiyse yetişkinlikte de çevresinekiler tarafından terk edileceğinden korkar. ''Beni annem gibi terk edecek'' düşüncesiyle karşısındakine kötü davranarak gerçekten de terk edilir. 

Tedavisi var mıdır? Neler yapılabilir? Borderline için en iyi tedavinin şema terapi olduğu biliniyor. Psikoterapi de uygulanmaktadır. Fakat borderline dirençli bir bozukluk olduğu için şema terapinin daha uygun olacağını düşünüyorum. Ayrıca kendine zarar verme davranışlarını azaltmak için bazı ilaçlar da kullanılabilir.

Yazımın sonunda şundan da bahsetmek istiyorum. Her türlü psikolojik rahatsızlıkların çocukluktan geldiğini unutmayın. Çocuklarınızın sağlıklı bir birey olmaları sizlerin elindedir...

       Psikolog Sultan Aytekin