Boşlukmu ? İnsan mı ?

İnsan (taksonomik adıyla Homo sapiens Latince "akıllı insan" veya "bilen insan"), Homo cinsi içerisindeki yaşayan tek türdür. Başka bir deyişle, Memelilerden, iki ayak üzerinde dolaşan, ilki elli, zekâ sahibi, konuşarak anlaşan hayvandır. İnsanı öteki hayvanlardan ayıran başlıca özellikler iki ayağı üzerinde yürümesi, vücuduna oranla kafatası ve beyin ağırlığının fazla olması, zekâ sahibi olması, düşünebilmesi ve özellikle konuşma yeteneğine sahip olmasıdır. İnsanın dünya üzerinde meydana gelişinin tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, toprak derinliklerinde yapılan kazılardan bulunmuş olan kemiklerin, taşlarla en ilkel silâhların ve âletlerin incelenmeleri sonucu yapılan tahminlerden, bu meydana geliş tarihi çıkarılmaktadır.

Tarih, yazının icat edilmesinden sonraki olayları kaydedebildiği için, tarihe girebilen insan hayatı, ancak 5.000-6.000 yıl olarak kabul edilmektedir. Oysaki bilim adamlarının yaptığı araştırmalar, ilk insan hayatının çok da ha fazla yıllar önce var olduğunu göstermektedir. Bu İncelemelere göre en eski insan, Trinil adamıdır. Trinil, Cava'da bir köydür. Buna, “Cava insanı” da denir. Burada bulunan kafatası, insanların en eski tipine aittir. Bundan, ilk insanın 800.000 yıl önce yaşadığı sanılmaktadır. Yine bu araştırmalardan anlaşıldığına göre, Heldelberg adamı 300.000 yıl önce, Neandertal adamı 100.000 yıl önce, bu günkü insanın ilk ataları ise 25.000 yıl önce yaşamıştır. Bunlara Cromagnon adı verilir. Bunların, bu günkü İnsanlar gibi zeki oldukları, mağaralarda yaşadıkları, tarihin başladığı ilk devirlere kadar geldikleri sanılmaktadır.

Dik duruşa, görece gelişmiş bir beyine, soyut düşünme yeteneğine, konuşma (dil kullanma) kabiliyetine sahiptir. Bu yetenekleri Dünya'daki diğer memeli türlerden farklı olarak kullanış amacı geniş araç-gereç yapımına olanak sağlamıştır. Kendisinin farkında olması, rasyonelliği ve zekası gibi üst düzey seviyede düşünmesini sağlayan özellikler insanı "insan" yapan özellikler olarak sayılmaktadır..

İnsan, özgür iradeye sahip, kendini üretebilen ve idare edebilen bir kahramandır. Yani insan, "ilahi tecelli" veya "üretici güçler" gibi kendi dışındaki kuvvetlerin programladığı, cevhersiz, çaresiz bir robot değildir. "Karakteri, faaliyetleri, değerleri, varlığıyla olan ilişkileri, gayesi ve amaçları konularında, yapmak zorunda kalacağı tercihlerde, kendisine rehberlik edecek değerler hiyerarşisini ve prensiplerini keşfetmek", insan bilincinin gerçek bir ihtiyacıdır.

Boşluk hissi veya boşluk duygusu, sıkıntı, sosyal yabancılaşma ve duyarsızlık ile karakterize edilen insani durum olup, fiziki olarak “yaklaşık” olarak hiç bir şeyin bulunmadığı bir yerdir. T.D.K.da oyuğun karşılığı;

1 .Oyuk, çukur, kapanmamış yer.

2 .Boş olan yer: "Utanmadan bıraktığı sakalında güve yeniği gibi boşluklar vardı."-İ. O. Anar.

3 .Kesinti, kopukluk.

4 .Boş geçen süre:"Bu boşluktan sıkılıyorum."-

5 .Eksiklik, yoksunluk duygusu.

6 .Mecaz Boş olma durumu: "O günden bugüne olanları hatırladıkça insan ister istemez bu türlü çabaların hiçliğini, boşluğunu düşünmek zorunda kalıyor."- R. H. Karay.

Şeklinde açıklanmaktadır.

İnsan, Doğadaki diğer biyolojik canlılarda olduğu gibi var olduğu yaşam serüveninde birçok evrimsel süreçten geçmiştir. Ayakları üzerinde durabilmiş, maddeye şekil verip tasarımlar yapabilmiş, elleri ile üretebilmiş ve tüm bunların sonucunda kendini bir bütün olarak ifade edebilecek sanatı ve kültürünü oluşturmuştur. Belki de bu şekilde yaşamı anlamayı, kendini duyumsayabilmeyi öğrenebilmiştir. Ama asıl önemlisi, kendini bir varlık olarak algılama becerisini gösterebilen bilinen tek varlık olmuştur.

İnsan, mükemmel bir vücuda sahip, diğer insanlarla beraber yaşayan, konuşan, düşünen, çalışan, üreten, gelişen, okuyan, kendisini koruyabilen, seven, üreyen ve zekâsıyla kendisini yaşatan Can’ın farkında olup, mutlu ve güçlü yaşayan, bu beraberliği bilen, iradesiyle vücudunu yönetebilen canlıdır. İnsanının diğer canlılardan veya hayvanlardan farkı nedir? Öncelikle şunun altını çizmek gerekir ki, insan ile hayvanı birbirinden ayıran asıl önemli ve belirleyici fark, bedensel farklılık değildir. Çünkü bu farklılık değişik hayvan türleri arasında da vardır. İnsanı diğer hayvan türlerinden ayıran belirleyici fark, insanın evrim süreci içinde dilini geliştirmesi, konuşmaya başlaması, dünyayı zihninde kavramsallaştırabilmesi, bunun sonucunda da kavramsal olarak düşünebilmesidir.

Peki etrafımıza baktığımızda boşlukları mı insanları mı daha çok görüyoruz.?

Nizamettin BİBER

Uzman İnşaat Mühendisi