Çocukların her zaman bir desteğe ihtiyacı vardır

Öğrenciler Niçin Dershanelere Gider?

Üç yıldır giderek artan dershane tartışmaları kısmen azalsa da kafalardaki bazı soru işaretleri duruyor. Üniversiteye ve liselere giriş sınavlarıyla artan seçme ve yerleştirme sorunları dershane sayısını son 10 yılda iki kat artırdı. Ancak nedense eğitimle ilgili tartışmaların odağına dershaneler yerleştirildi. Sanki dershaneler eğitimdeki bozuklukların nedeni gibi gösterildi. Adeta eğitimdeki eksiklerin bedelini dershaneler ödeyecekti.

Oysa dershaneler, mevcut eğitim yapımızın içinden doğmuştu ve tamamen bir ihtiyacı karşılamaktaydı. Dershanelerin kapatılacağı konusu ilk zamanlar birçok kişinin kulağına hoş gelse de kamuoyunda tartışıldıkça konu daha iyi anlaşılmaya başlandı. Zamanla toplumun dershaneler konusundaki algısı değişti. Anlaşılıyor ki önce dershaneleri değiştirme yerine eğitimde yapısal bir değişikliğe ihtiyaç var.

Bu tartışmaları bir yana bırakarak dershanelerin günlük hayatımızdaki ve eğitimdeki yeri ve önemi üzerinde biraz fikir yürütmek istiyorum. Öğrenciler niçin dershanelere gider? Biraz düşünelim:

İlk Hedef : Okul Başarısı

Bir kere her çocuğun her zaman bir desteğe ihtiyacı olabilir. Okul başarısının sürdürülebilir olması için buna ihtiyaç da var. İşte bu desteğin en iyi, en kolay ve en ucuz verildiği yer dershaneler. Herkesin öğrenme gücü eşit değil. Her okulun öğretim ortamı aynı olamıyor. Her ailenin imkanları da farklı. Öğrenciler, okul başarısına destek almak için dershanelere gider. Kısaca dershaneler öğrencilerin okul başarısındaki en yaygın destekçisidir.

Daha İyi Öğrenme İsteği

Bazı öğrenciler okuldan aldıklarıyla yetinmeyebilir. Akademik düzeyini yükseltmek ve kendini geliştirmek için dershane desteği alanlar hiç de az değil. Diğer taraftan dershanedeki öğrenme ve yarışma ortamı öğrencilerde yeni bir öğrenme motivasyonu da yaratıyor. Bu motivasyon ise öğrenmeyi artırıyor.

Kendini Tanımak, Eksiklerini Görmek

Okullardan farklı olarak dershanelerin, yaygın bir ölçme değerlendirme sistemleri var. Her öğrenci kendi öğrenme çizgisini testler ve deneme sınavları yardımıyla daha kolay görebilir. Böylece dershane çalışmaları öğrencilere kendilerini tanıma ve eksiklerini görme fırsatı verir.

Boş Zamanları Değerlendirmek

Öğrencilerin okul dışı zamanlarını değerlendirme sorunu her zaman vardır. Ancak şehirlerimizde yeteri kadar oyun ve spor alanları, sosyal kulüpler, kütüphaneler, sanat ve kültür merkezleri bulunduğunu söyleyemeyiz. Bu nedenle dershaneler hiç değilse belli bir öğrenci kitlesinin boş zamanlarını bir eğitim ortamında geçirmelerini sağlayan kurumlardır.

Zararlı Alışkanlıklardan Uzak Kalmak

Günümüz gençlerini ve çocuklarını bekleyen sosyal tehlikeleri bilmeyen yok. Okul dışı zamanlarını denetimsiz ortamlarda geçirerek her türlü zararlı etkilere açık olan gençler, dershanelere giderek bu tehlikelerden kısmen uzaklaşmış oluyor. Her türlü suç ve terör örgütlerinin, uyuşturucu mafyasının, çetelerin bu çocukların yolunu gözlediğini unutmamak gerekir. Uyuşturucu kullanmanın ilköğretim yaşlarına kadar inmekte olduğu görülmüyor mu?

Sosyalleşme ve Özgüven

Dershaneler, okullardan daha demokratik ortamlar yarattığı için öğrencilerin sosyal gelişimlerine katkı yaparak kendi başlarına yeni arkadaşlık ilişkileri kurabildikleri mekanlardır. Öğrencilerin kendilerini özgürce ifade edebildikleri dershaneler, sosyalleşme ve özgüven kazanmalarına da katkı yapıyor.

Çalışma ve Başarma Motivasyonu

Her öğrencinin çalışma alışkanlıkları farklıdır. Ancak dershanelerdeki değerlendirme ortamları öğrencileri daha çok çalışmaya teşvik edicidir. Öğrenciler dershane ortamında daha başarılı olmayı hedefleyerek daha çok çalışma ihtiyacı duyuyor. Yaratıcı bir rekabet, her zaman çalışma motivasyonu getirir ki bu çok önemli bir kazanım sayılmalıdır.

Sınav Hazırlığı İçin

Pek çok kişi dershanelerin sadece sınava hazırlayan ve test tekniği öğreten yerler olduğunu düşünebilir. Oysa farkındaysanız şu ana kadar sınav hazırlığından söz etmedik. Yukarıdakilere bakarsak sınav hazırlığı da dershanelere olan taleplerden sadece biridir.

Elbette dershaneler öğrencileri sınavlara da hazırlıyor; belki de sınava hazırlanmanın en iyi yollarlından biridir. Çünkü dershanelerde birçok şey sınav formatına göre ayarlanmıştır. Uygun testler ve deneme sınavları vardır. Soru Bankaları, Yaprak Testler, Ödev Testleri, Etütler ve Rehberlik Hizmetleri verilmektedir.

Ancak yukarıda görüldüğü gibi dershaneler sadece sınav hazırlığı yapılan yerler de değildir. Bilinmelidir ki bütün dershanelerde okul derslerine paralel ders anlatılmaktadır. Bütün dershaneler, öğrencilerine Konu Anlatımlı Ders Kitapları verir, yıllık planlarını okullara ve bakanlık müfredatına göre yapar.(*) Bütün bu çalışmalar dolaylı olarak okul başarısı için öğrenciye destek anlamına gelir.

Öyleyse devlet denetiminde çalışan; vergi veren, on binlerce kişiye iş olanağı sağlayan dershanelerin eğitim öğretimdeki yerinin yeniden ve doğru olarak tanımlanması gerekiyor. Çünkü Türk eğitim sistemine damgasını vuran dershane deneyimini kaldırıp çöpe atmak yerine; bu birikimden yararlanmak gerekiyor. Bakanlık, dershanelere kilit vurmak yerine bu kurumlardan hizmet satın almayı bile düşünebilir.