Demokrasinin olmadığı ülkelerde sokaklarda hak aranması normal

Sıkça duyuyoruz “Hak arama yeri sokaklar değildir” Elbette kim aksini söyleyebilir ki… Peki, niye insanlar sokaklara çıkıyor?

Yine klişeleşmiş meşhur aralıkta kalıyoruz: Yönetim demokratik değil ya da ülkeyi yıkmak isteyenler var.

“Ya… Ya…” diyoruz ama normalde bu ikisi birden oluyor; yani hem devlet demokratik değil hem de ülkenin düşmanları var. Devlet demokratik olmadığı zaman zaten yönetime karşı güçler her zaman olacaktır ve de bunları ülke düşmanı olarak değerlendiremeyiz.

Gelişmiş demokrasilerde sokaklarda insan göremeyiz, gerekli değil istedikleri oluyor zaten. Katı yönetimlerde de sokaklarda insan yoktur çünkü korkudan çıkamazlar.

Bir ülkenin sokaklarının protestocularla dolması gösteri, yürüyüş, konuşma, eylem… Yani böyle bir görüntü o ülkenin illaki demokratik bir ülke olduğunu değil haksızlıkların fazla olduğunu gösterir. Yine de insanların sokaklara çıkabiliyor olması demokrasi göstergesidir.

Bizim ülkemizde de sokaklar dolu. Ancak bu eylemciler daha çok siyasi unsurlar. Halkımızda protesto kültürü yok. Devletin bir kısmı terör bağlantılı, bir kısmı muhalif eylemlere izin vermemesi mantıklı gibi ama sokak hareketlerine karşı öteden beri uygulanan yöntemlere bakıldığında OHAL olmasa dahi üstelik barışçı amaçlı eylemlere bile izin verilmeyeceği gibi bir durum var.

Normalde hakların kanun tarafından verilmesi gerekir. Anayasanın 25. Maddesi ifade hürriyetini düzenliyor. Sokağa çıkanların hepsi mi terörist. Bu tabloya göre Türkiye’de demokrasinin olduğunu söylemek zor.

Belki de terör örgütlerinin (uzantılarını, destekçilerinin) eylemleri, hükümete muhalif kesimlerin Anayasadan kaynaklı hak ve özgürlüklerle ilgili barışçı eylemlerinin önünü tıkıyor; hükümet bu ikisini ayıramadığı için (ki bazen ayırmak kolay olmuyor) aynı müdahaleyi yapıyor, haksızlıklar ortaya çıkıyor. Yani teröristler demokrasinin uygulanmasına da engel oluyor olabilir.