Dil Erozyonu

Hürriyet İK’da bana ilginç gelen bir haber okudum. “Her imla hatasına 1 TL.” başlığı altında Bir mimarlık şirketi olan Pergel İnşaat, çalışanlarını Türkçeyi doğru kullanmaya teşvik etmek için “her hataya 1TL uygulaması “ başlatmış. Bir fonda toplanan cezalar miktarları, ihtiyacı olan çocuklara kırtasiye yardımı olarak kullanılıyormuş.

Şirket aynı zamanda çalışanlarını kitap okumaya da teşvik etmek için her ay kitap okuma etkinliği düzenliyormuş.

“E, nesi ilginç bu haberin?” derseniz, bir kere yazmak “sadece yazmak” değildir. Konuşmak da “ sadece konuşmak” değildir. Duygu ve düşüncelerin içinde yaşanılan dilin özelliklerine ve karakterine göre “ ifade” edilmesi, anlatılmak istenen duygu ve düşünceyi anlamlı kılar.

Çok yakın bir günde bir arkadaşım, imla hatalarına uymadığı için agaclar.net’ten atıldığını söyledi. Merak ettim, “acaba nerelerde, ne hatalar yapmış da “ atılmış diye. Yazdıklarına bakınca hatalarının çok basit olduğunu gördüm. Özel isimler küçük harfle yazmış, bağlaç olan “da” ile ismin “ de “ hali birbirine karıştırmış,” mu” soru eki kelimeye bitişik kullanmış.

Arkadaş, “Ben derdimi anlattığımı sanıyordum, yazılarıma cevaplar da alıyordum, yeni yeni insanlarla tanışıyordum, cahilliğim yüzüme vuruldu, çok üzüldüm” diyordu. Yapacak bir şey yok; azim edecek dilinin kurallarını öğrenip, yeniden başlayacak.

MSN, kısa mesaj gibi hızlı iletişim yolları nedeniyle imla hataları yoğunlaşmaya başlarken, yazışmalarda kullanılan Türkçenin kurallarına dikkat çekmeye çalışan şirketlerin varlığı dil’deki bu erozyona ne derece çare olabilir bilinmez ama erozyonu geciktireceği de ortada.

Eğitim- öğretim müfredatımız içinde yer alan “Güzel Konuşma ve Yazma “ dersleri ve “Kitap Okuma Kampanyaları”, iletişimin baş döndürücü hızla geliştiği bir dünyada, dil / dillerin korunmasında erozyona uğradığı açıkça görülüyor. Her ulus, kendi dilini korumak için önlemler almaya çalışırken bence Türkçeyi kurtarmanın tek yolu yazım dilini korumakta ısrarlı olmamızda yatmaktadır.

“ Her imla hatasına 1 TL” ceza uygulamasını, Alanya’da kaç şirket uygulayabilir bilemiyorum. Ancak; basit, teşvik eden ve sonucu bir sosyal sorumluluk projesine bağlanan bu tür projelere sosyal- kültürel- siyasal ve ekolojik olarak ihtiyacımız var.

Biz TEMA Alanya Gönüllü Temsilciliği olarak önümüzdeki eğitim –öğretim yılında uygulamayı düşündüğümüz “ Ekoloji Temelli Erozyon Eğitimi” projemiz içinde ekolojik okur-yazarlık temalı dersler koymayı planladık.

Öyle çok uzaklara temalarda seçmedik; “Toprak nedir?” ile başlayacağız.

Su nedir? Ağaç nedir? Orman nedir? Biyolojik çeşitlilik nedir?

Göç nedir? İşsizlik nedir? Turizm nedir? İklim değişikliği nedir? Eko-ekonomi nedir?

Sevgi ve hoşgörü nedir? Vb. eğitim temalarımız içinde.

Erozyon, toprağın çeşitli etkenler nedeniyle aşınma, taşınma ve birikmesi olayıdır. Erozyona uğrayan bir yüzeyde toprağın yeniden oluşması için binlerce yıl gerekir. Kültürü oluşturan dil, toprak gibi bir kez aşınmaya başladı mı yerine koymanız mümkün değildir.

Sayın Karaca, “Dil ve kültür giderse ulus gider. Toprak giderse vatan gider.” diyor.

Dilimiz Çöl Olmasın.