Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

11 Kasım '11

 
Kategori
İnsan Kaynakları
 

Disiplin soruşturmasında temel ilkeler

Disiplin soruşturmasında temel ilkeler
 

disiplin işlemi hassas bir konu olup, ihmali veya aşırı tepki gösterilmesi kuruma zarar verir.


Ülkemizde büyük ve kurumsal yapıya sahip pek çok şirkette Disiplin Kurulu mevcuttur. Bu kurulun temel amacı kurum çalışanlarından kusur, ihmal ve ihlalleri bulunan personelin soruşturmasını yaparak adil bir karara varılmasını sağlamaktır.

Aslında disiplin işlemi soğuk bir işlem olduğundan tüm şirketlerde hakkıyla önemsendiği ve gerekli tedbirlerin alındığı tam söylenemez. Bazen ihmal edilmek ve bazen de tam tersine tüm kurum ayağa kaldırılıp gereksiz büyütülerek iş çığırından çıkarılabilmektedir. Bu iki yanlışında şirkete zarar verdiğinin bilinmesi gerekir.

Usulsüz bir araç kullanımına, şahsi işlerinde ofis araçları kullanan çalışana, müdüründen taciz şikayeti getiren sekretere nasıl davranacağınız ve Genel olarak bu kurulda İK müdürü de yer alır. Bazen kişileri iyi tanıması ve ilişki kolaylığından soruşturmanın yürütülmesini de yapmaktadır. Bu konuda yeterli tecrübe ve ekibe sahip ise sorun olmayacaktır. Ancak tersi bir durum var ise yapılan soruşturma çalışanları huzursuz etme eyleminden tutun sonuçsuz veya başarısız kalan pek çok incelemeyle disiplin işlemlerinin değerini azaltacaktır.

Bu yazıda İK uzmanlarının da görev  almakta olduğu disiplin soruşturmasında bazı temel ayrıntıları ele alacağız.

1. Disiplin soruşturmasına esas olan konu bir çalışanın şüphelendiği bir durumu şikayetiyle ortaya çıkmış olabilir. Bunu önemsemek ve durumu inceleyerek netlik kazandırmak esastır. Eğer gelen şikayeti ciddiye alma ve not alarak araştırma yerine bilgi veren çalışanı başınızdan savarak gönderirseniz o şikayet kuruma ciddi bir sorun olarak dönebilecektir. Tam tersine bilgi veren şahsa ilgilendiğinizi ve hatta soruşturmayı şu zamanda tamamlayarak sizi de bilgilendiririm demeniz kurumda güven oluşturmak adına çok önemlidir.

2. Arkadaşça bir dertleşme olarak bile ihlalden bahseden olursa ciddiye alınız. İK uzmanı olarak çalıştığınız işyerindeki yakın iş arkadaşınız size patronun kendisine yakın davrandığını ve tacize uğramaktan korktuğunu söylerse ciddiye alın ve kendiniz olmasa bile yetkin ve yetkili bir el ile patronu bu gidişten vazgeçirin. Aksi halde şirket medyanın diline düşebilecektir.

3. Bir çalışan size iş arkadaşıyla sorunu olduğunu ve böyle devam ederse kötü şeyler olacağını söylüyorsa bunu dikkatle araştırın. Öncelikle konunun iki tarafını takip etmek ve amiriyle değerlendirmek gerekebilir. Bunların akabinde her iki çalışanın da dinlenmesi ve gerekirse uyarıların yapılması sağlanmalıdır. Aksi halde işi sahiplenerek yapan iki çalışanın kavgası ile sonuçlanacak bir gidişata kapı açmış ve hem huzuru bozmuş, hem iki çalışandan olmuş olursunuz.

4. Şube müdürü size kasiyerden şüphelendiğini söylerse soruşturmanın başlangıcı olan izleme ile ve ansızın kasa sayımı ile işi derinleştirin. Güvendiğiz bir çalışan bile olsa önce gidip çalışana böyle bir şikayet var doğru mu? diye sormayın. Öncelik iyi bir planlama ve soruşturmadır. Hem sorunu gündeme getiren hem zan altında olan işçi için bu daha sağlıklıdır.

5. Çalışan kendisine mobing yapıldığını bu nedenle görevinin değiştirilip çok basit işlere verildiğini söylerse durumu inceleyiniz. Nadiren yanlış anlaşılmalarda olmuyor değil, ama yinede savsaklamaz da üzerine giderseniz bir çalışanı daha işyerine kazandırmış ve hissi davranan amiri uyarma imkanı bulmuş olursunuz. Denildiği gibi olmaz ise zaten sorun yok yanlış anlayan işçi tatmin edilmiş olacaktır.

6. Çalışanlardan birinin mesai saatlerinde internette işler yaptığı ve yaptığı satışlardan kendi menfaatine para kazandığı söylendi. İsimsiz bu ihbarı değerlendirin ve işi çok yönlü araştırın. Sadece iş arkadaşlarından bilgi almak yetmeyebilir. Daha genişletip bilgi işlem merkezinden bilgisayar kayıtlarına dahi göz atılmalıdır. Yapılacak doğru kontroller ve konunun uygun soruşturulması gelecek riskleri de azaltacaktır.

7. Bir müşteriden çalışanların birinin kabalığı için şikayet aldınız. Soruşturmayı kendiniz üstlenip yürütseniz bile olayı araştırma, çözme, karara bağlama  işlemini beraber yürütmeyin. Bulgularınızı paylaşacağınız birisi mutlaka olmalı, aksi halde ben çalışanı uyardım siz merak etmeyin deyip olayı kapatmak durumuna düşersiniz. Oysaki problem nedir, kurum kültürü açısından, politikalar, kurallar açısından ihlaller var mı, disiplin suçu işlenmiş mi, cezası nedir netleştirmek gerekir.

8. Soruşturduğunuz bazı kusur ve ihlaller yasal suç olmaya bilir. Ancak iş kanunu pek çok kusuru cezalandırma konusunda işverene yetki tanır. İtaatsizlik, işi gelişi güzel yapma, geç gelme, arkadaşlarını rahatsız etme, kurum cihazlarını şahsi işçinde kullanma gibi pek çok konu iş hayatında suçtur ve ceza verilebilir. O nedenle bazen soruşturma konusu sağlam yasal deliller bulacağım diye aylarca sürdürülmez, bulgular ve şahitler netlik kazanmış ise gerekli disiplin işlemi uygulanarak ceza verilmelidir.

9. Son olarak disiplin işlemi yazılı kurallara bağlı olmalıdır, eğer disiplin yönetmeliği olmayan bir kurum iseniz öncelik bu belgenin (genelge, yönetmelik, tüzük vs) hazırlanması ve ardından disiplin kurulu oluşturulmasıdır. Aksi halde kararlar tutarsız ve kişiye göre olacak aynı suç için birine işten çıkarma birine uyarı cezası verilebilecektir, bu ise adaletin yok edildiğinin ispatı olur ve kurumda daha fazla huzursuzluk ve güvensizlik başlatır.

Ben 18 yıldan beri İK profesyoneli olarak çalışıyorum ve 10 yıldan fazla süre çeşitli şirketlerde disiplin kurulu içinde yer aldım. Gözlemlerim insanlar objektif disiplin kuruluna çok güveniyor ve amirin soruşturma yapıp ceza kesmesi adil bulmadı gibi disiplin kuruluna bütün açıklığıyla asıl durumu anlatıyorlar. Daha isabetli ve adil karar verilmesinde de amirin hissiyatından daha selametli olan bu kurumun oluşturulması ve titizlikle yürütülmesi kurum güvenirliği için önem arz etmektedir. Bu konuyu daha önceki yazımda ele almış ve “Hassas konu DİSİPLİN” başlığıyla konunun nezaketine değinmiştim. Şimdi ise soruşturma ve karar vermedeki eksiklere dikkat çekmek istedim.

Muammer MURAT

İnsan Kaynakları Yönetim Danışmanı 11.11.2011

 
Toplam blog
: 163
: 4552
Kayıt tarihi
: 03.09.07
 
 

1965 yılında Erzincan'da doğdu, İzmir'de yüksek eğitim alıp, devlet memuru oldu. 5 yıl süreyle bi..