Dünyada ilk kez bir halk topyekun yargılandı

İdeolojik metinlerimde temel savlardan biri şuydu:

Nasıl ki linç toplu bir suçsa ve yapanların hepsi, sayıları ne olursa olsun yargılanıyorsa, halklar da soykırım gibi suçlardan dolayı topyekun yargılanabilir.

Bu savın açılımını Jorge Semprun, ‘Büyük Yolculuk’ kitabında açımlar: 2. Dünya Savaşı sırasında bir toplama kampına kapatılmıştır. Kamp bir yerleşim biriminin yanındadır. Almanlar yıllarca, bacalardan çıkan yanık et kokusunun dumanını solumuştur. Ancak, savaş bitince Almanya halkı yargılanmaz. Üsüne üstlük bir de yeniden imar edilir. Üstüne üstlük 1 milyon Türk’ü 40 sene boyunca köle gibi çalıştırır. Üstüne üstlük Doğu Almanya’yı geri alır. Üstüne üstlük, bugün dünyanın 3. ekonomik gücü olmuş duruma gelir.

Benzeri bir katliam, 1992-1995 arasında Boşnak halkına uygulanır. Onlar da Uluslararası Adalet Divanı’na başvurup, Sırbistan’ın halkının tamamının bu suçtan yargılanmasını isterler.

Hukuk uzmanları, bir ulusa yapılacak soykırım suçlamasını kanıtlamanın, ordu ve hükümet yetkililerinin aynı suçtaki sorumluluğunu kanıtlamaktan daha zor olduğu görüşündeymiş.

İyi de, orada BM barış gücü vardı, onlarca ülkenin gazetecileri vardı. Hollanda güçlerinin bir katliama seyirci kaldığını gazeteciler kanıtlamıştı.

Büyük olasılık merciden olumsuz karar çıkacak. Olsun. ABD’nin yargılanabilmesinin önü yavaş yavaş açılıyor. 1945-2007 arasında milyonlarca sivilin öldürülmesinden, o kararları alan başkanları seçen ABD halkı sorumludur. Bu simgesel bir karar olabilir ama gelecekte er geç böyle bir karar çıkacaktır.