- Kategori
- Tarih
Dünya sistemi ve globalizm 2
Dünya sistemi ve globalizm tersinebilir oluşumlardır.
Tarihten örnekler verelim:
1789’ da Fransa’ da krallık feshedildi ama birkaç kez daha geri geldi.
Daha da önemlisi, aradan geçen 200 küsur yıldan sonra AB’ de hala birçok krallık var.
Daha da önemlisi, Bulgaristan ve Afganistan kralları, kovulduktan 50 yıl sonra ülkelerine geri dönüp, yönetici olabildiler.
Daha da önemlisi, bugün Türkiye’ nin yeniden hilafete dönmesini umanlar var.
Sanırım bunlar, tersinebilirlik için uygun örnekler.
Geçelim marksizme:
Marx, devrimin İngiltere veya ABD’ de olacağını öngörmüştü ama devrimler Rusya’ da ve Çin’ de oldu, her iki dünya savaşından sonra sırasıyla…
(Aranot: 1. Dünya Savaşı, aynı zamanda o zamanki 3 global hegemonu Avusturya-Macaristan, Osmanlı ve Rusya imparatorluklarını tarihe gömdü.)
Karşısavlar neler?
1. Dünya yerine 3. Dünya. İşte bu, 1990 karşı devrimlerinin kökeni oldu.
Ancak yine de, yukarıdaki kayıtlar nedeniyle, komünizmin ya da reel sosyalizmin geri dönebileceğini, neo-liberalizmin tersinebileceğini öngörüyoruz. Özellikle Çin’de, özellikle Çin’de. Çok esnektirler.
Ayrıca şunu da öngörüyoruz:
Dünya sistemi, taa Aborijinler’ e dek çözülebilir. Açıklama: Aborijinler, 100.000 yıl önceki yaşam koşullarını bugün de sürdüren Avustralya yerlileridir. Ancak onların yaşama biçimi birkaç milyon yıl önce icat edildi. Bugün bile Neolitik Devrim’den öncesini yaşayan on milyonlarca kişi var. Bilimkurgu romanları, bu tür geriye dönüşler içeren öykülerle doludur. Gerçek bir nükleer savaşın o kadarını bile, bize bırakmayabileceğini, gezegenimizin parçalanabileceğini çoktan beridir biliyoruz.
Demek ki neymiş?
Her sistem, öncüllerine ve eşleniklerine dönüşebilir ki sanırım bu gerçekten bir ‘global ilk saptama ’ . Marksizm, Kırgizistan’ dan hem mafya toplumuna, hem uyuşturucu toplumuna, hem de çobanlığa dek geri çözüldü ki bu, epeyi ‘ kültürel mod kritik eşiği geriye dönüş ’ demek.
Türkiye’ ye bakalım:
Sözde hala 1. Cumhuriyet’ teyiz ama fiilen öyle değiliz. Atatürk’ ün Cumuhuriyet’ i tasfiye edilmiş durumda ki bunun sakıncası yok, çünkü o bir Tanzimat kafasıydı.
Peki, yerine bir şey koyabiliyor muyuz?
Hayır. Maalesef şeriat bile koyamıyoruz, çünkü onlar da dejenere olmuş durumda ya da şeriat akillerinin deyimiyle ‘Müslümanlar’ın parayla sınavı feci sonuçlandı.’ Atesit olarak ben, onların yaptıklarından yüzüm kızarıyor durumdayım.
Kabaca ağrlıklı ortalamalara bakalım:
6 küsur milyarın:
1 milyarı şişmiş camış gibi.: Tokluktan leş olmuş yatıyor.
1 milyarı ise, yarı açık havada yaşayan, gecekondulu (teneke evli), açlık sınırında, temel insan haklarının hiçbirinden yararlanamayan konumda.
Arada da 4 milyar var. Bunlar, hem her an aşağı düşebilirler, hem daha az birkaç an boyunca daha yukarı çıkabilirler. Bakar mınız strese? Bakar mısınız dejenerasyona? Bakar mısınız Türkiye 1983-2007’ye?
Demek ki dünyayı temelde 3, genelde 9 dilime ayırmak pek yanlış değil. 1. ve 2. Dünya birleşti. eski 3. Dünya 2. Dünya oldu. Geriye, üçte ikisi fecaat durumda, bir neo-3. Dünya kalarak oluştu.
1970 kökenli dünya sistemi ve liberalizm akımları, bunların açılımını terminolojik olarak karşılamıyor. Kuramlar böyledir: Gerçek durumdan yaklaşık 50 yıl geride kalır ama 50 ileride kuramlar da algılanmaz.
Peki, karşısavlarımız veya çözüm önerilerimiz var mı?
Kardeşim: Biir: Sisteme girmeyin. Hiç girmemek, girdikten sora çıkmaktan ucuzdur. Ayrıca sstem, iş aramayan işsizleri saymadığı gibi, kendi dışında kalanları genelde pek kaale almaz.
İkii: Artı-değerinizle muhakkak acaip birşeyler yapın. Borsa değil, banka değil. ‘Yayınevi kurun’ demem ama ‘alternatif bir teksir gazete 1 milyon satabilir’ derim pekala. Unutmayın: Devrim yapamazsınız, devrim olabilirsiniz ancak.
Haklısın Karl, pardon aslında Friedrich, abarttım.
Realiteye dönelim:
Elimizde ikisi de işlemeyen iki bozuk kuram var. Hadi gelin şöyle bir düşünelim: Marx’ın Alman idealizmine, Fransız ütopik sosyalizmine ve İngiliz klasik ekonomisine yaptığını yapalım arkadaşlar: Sentez ve praksis birarada…
Gelecek biziz, güneşin altında söylenmedik sözler söyleyen herkesi bekleriz.