EMİR TİMUR

EMİR Timur,

 

Tarih kitaplarımızda sanki iki düşman ordu komutanı gibi tanıtılan Timur ve Bayezit soyları, dilleri idealleri aynı olup rekabet ve egolarından dolayı Ankara savaşında binlerce Müslüman evladının kanına girmişlerdir. Halbuki Bursa’da Bayezit’in kayınpederi olan Evliyadan Emir Sultan hazretleri kendisini defalarca uyarmış gitmemesini tavsiye etmiştir. Yıldırım Bayezit’i tanıyoruz. Emir Timur’u tanımak isterseniz devam edelim;

 

Emir Timur.Çağatay Türklerinden olup, babası Barlas boyundan son derece itibarlı Turagaz, annesi iseTekira hatundur. Semerkant merkez olmak üzere Horasan –Belh civarında yetişen, Savaşçı ve cengaver olan Timur Afganistan  ölüm çölün’de bir muharebede elinden ve ayağından yaralanmıştır. Sol ayağı aksak olduğu için kendisine Timurleng denilmiştir.

 

Ulemaya saygılı evliyaya hürmetkar olan Timur dağılan Cengiz İmparotorluğunu  yeniden kurmaya girişmişti. Semerkandı bir ilim ve bilim merkezi yapıp, alimleri topladı, medreseler astronomi labarotuvarları kurdu. Ali Kuşçu gibi büyük bilginleri himayesine almıştır.

 

Doğuda Çinden, Suriye-Anadolu’ya güneyde, Hind’den Çağatay imparotorluğuna kadar  bir cihan imparotorluğu kurmuştur. Yıllardır Osmanlıların ulaşamadığı İzmir’i fethetmiştir.

 

Kendisini Türk ve Müslüman olarak tanımlamıştır. Şöyle ki;

 

Timur'un  kaynakları ve islam kaynakları, Timur'u namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek, cami ve medrese yaptırmak gibi islam dininin gereklerini yerine getiren bir hükümdar olarak tasvir etmiştir. 

 

Orta Asya göçebelerinin İslâmlaşmasında Timur’un büyük payı vardır. Semerkant’ta Timur’un bizzat ilgilenerek inşa ettirdiği yapıların en önemlisi sayılan Bîbî Hanım Mescidi adı verilen Semerkant Camii’dir. Onun inşa ettirdiği eserlerin en önemlilerinden bir diğeri Ahmed Yesevî Hankahı’dır. Timur, müslümanlar için en kutsal yer olan Kabe'ye örtü göndermek amacıyla 1404 yılı hac mevsiminde adamlarına Kabe'nin ölçüsünü aldırmıştır. Ancak 1405 yılı hac mevsimini göremeden öldüğü için bu isteğini yerine getirememiştir.

 

Timur, fırsat buldukça, büyük İslam alimi sayılan Şah-ı Nakşibend Muhammed'in hocası Seyyîd Emîr Külâl'ı ziyarete giderdi. Bir rivayete göre Nakşibend tarikatı'nın kurucusu büyük islam alimi sayılan Şah-ı Nakşibend Muhammed'in hayır duasını aldığı belirtilmektedir. İmam-ı Rabbani, mektubatında şöyle demiştir : ""İşittim ki:Emir Timur Allah Rahmet eylesin; bir gün Buhara sokaklarından geçerken Hace Nakşıbendi'nin dervişleri, dergahın halılarını birlikte temizliyorlardı. Emir bu yerde durdu, dergahın tozlarını kendisi için, dervişlerin feyizlerinin bereketi ile amber ve sandal ( sandal ağacından elde edilen güzel koku)kıldı. Mümkündür ki bu alçak gönüllülüğü onu iyi bir sonla şereflendirmiştir.

 

Timur,1381 yılında Tus şehrine girdiği zaman, Eserlerinde Türkleri sürekli kötüleyen Şehname’nin yazarı İran’lı şair Firdevsî’nin mezarını sorar. Mezarın bulunduğu yer kendisine gösterilir. Emir Timur, Firdevsî’nin harap mezarı karşısına geçerek:'' Ey Firdevsî, kalk, kalk da, her satırında kötülediğin mağlup Türk'ü şimdi gör. Kalk, kalk'ta bak, Isfahan mı güzel yoksa Semerkand mı?''  Bağdat'tan şu yattığın yere kadar Farsi bırakmadım. Topal ayağımın bastığı yerde ot bitmez oldu diye seslenir

 

1402 yılında Osmanlı padişahı Bayezit ve ordusu, Çubuk ovasında Timur’un ordusuna yenilir. Bayezit esir düşer ve oğulları arasında taht kavgası  başlar. Osmanlı’nın toparlanması 25  yıla malolur.

 

Emir Timur 1405 yılında Çin’e sefere giderken Seyhun Otrar civarında vefat eder. Oğulları Mirzalar dönemi başlar.

 

Timur Türkçe, Farsça, Moğolca konuşurdu.